Không cần đến năm 2045, nếu duy trì mức tăng trưởng kinh tế (GDP) 7-8% mỗi năm. Việt Nam có thể “trở thành quốc gia có thu nhập cao” trước năm 2040.

Sắp vượt mức thu nhập trung bình thấp

Kể từ khi công cuộc đổi mới được bắt đầu (năm 1986), kinh tế của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Trong đó, Việt Nam đã chuyển từ nhóm nước thu nhập thấp lên nhóm nước có thu nhập trung bình thấp từ ngày 01/07/2009 (FY2010 của Ngân hàng Thế giới - WB).

Năm 2024 tổng thu nhập quốc dân (GNI)/người của Việt Nam là 4.490 USD, bằng 33,41% mức GNI/người chung của toàn thế giới (13.439 USD). Theo phân nhóm của WB từ ngày 01/07/2025-30/06/2026, Việt Nam được xếp trong nhóm các quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp, cùng với một số nước trong khu vực Đông Nam Á gồm Philipines, Campuchia, Lào, Myanmar.

Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đã xác định mục tiêu cụ thể đến năm 2025 của nước ta: “Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp”. Muốn vậy, GNI/người của Việt Nam năm 2024 (để WB làm căn cứ phân nhóm các quốc gia áp dụng

cho FY2026, hiệu lực từ ngày 01/07/2025-30/06/2026) phải vượt qua ngưỡng thu nhập trung bình cao áp dụng cho FY2026 của WB.

Theo tính toán của WB công bố ngày 01/07/2025, GNI/ người của Việt Nam năm 2024 mới chỉ đạt 4.490 USD, trong khi tiêu chuẩn để nền kinh tế có thu nhập trung bình cao áp dụng cho FY2026 có GNI/người ở mức từ 4.496-13.935 USD.

Như vậy, tính tới cuối năm 2025, Việt Nam chưa thể vượt qua mức thu nhập trung bình thấp (do GNI/người còn thấp hơn tiêu chuẩn là 6 USD nữa).

Tuy nhiên theo chuyên gia Phạm Minh Thụy, Viện Kinh tế - Tài chính, Học viện Tài chính, trong giai đoạn từ 1992-2024, tốc độ tăng trưởng hàng năm về GDP (theo giá cố định) và GNI/người (theo giá hiện hành) của Việt Nam luôn cao hơn tăng trưởng ngưỡng GNI để là quốc gia có thu nhập trung bình cao do WB công bố khá nhiều.

Ông Phạm Minh Thụy, Viện Kinh tế - Tài chính, Học viện Tài chính. Ảnh: VNE

Với diễn biến tình hình kinh tế, chính trị của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025 đã qua, nhiều khả năng là tăng trưởng GDP và GNI/người của Việt Nam năm 2025 so với năm trước sẽ có kết quả tốt hơn năm 2024. Hơn nữa, tăng trưởng hàng năm về GDP và GNI/người của Việt Nam luôn đồng thuận với nhau (đặc biệt là giai đoạn từ 2016-2024), cho nên có thể dự báo tới cuối năm 2026 thì Việt Nam gần như chắc chắn sẽ vượt qua mức thu nhập trung bình thấp (tức là gia nhập nhóm quốc gia có thu nhập trung bình cao).

3 phương án: Tăng trưởng GDP thấp nhất 5%/năm
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII cũng xác định mục tiêu cụ thể: “Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao”.

Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định mục tiêu Việt Nam t"rở thành nước phát triển, thu nhập cao”.. Ảnh ITN

Theo tính toán của nhóm chuyên gia Viện Kinh tế - Tài chính, ngưỡng thu nhập cao FY2046 do WB công bố sẽ là 28.325 USD. Theo đó, tăng trưởng GDP và GNI/người của Việt Nam được dự báo theo các phương án sau:

Phương án 1 (phương án cơ sở - dễ xảy ra nhất), nếu tăng trưởng GDP và GNI/người của Việt Nam ở mức bền vững, sẽ lần lượt là 1,06 và 1,11, GNI/người của Việt Nam năm 2044 sẽ là 36.199,8 USD.

Phương án 2, tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 1,07; GNI/người là 1,1229, GNI/người của Việt Nam năm 2044 sẽ là 46.610,8 USD.

Phương án 3, tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 1,08; GNI/người là 1,1334, GNI/người của Việt Nam năm 2044 sẽ là 54.942,8 USD, vượt ngưỡng thu nhập cao FY2046 do WB công bố rất nhiều. Theo kịch bản này, Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao từ cuối năm 2038.

“Từ những phân tích, dự báo theo các phương án như trên, có thể rút ra kết luận là: Nếu kinh tế - chính trị thế giới và Việt Nam từ 2025-2044 không có biến động quá lớn so với tình hình như giai đoạn 2015-2024, Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao vào cuối năm 2045 nếu kinh tế Việt Nam đạt mức tăng trưởng trung bình GDP là 5,0%/năm trong giai đoạn 2025-2044.

Nếu tăng trưởng trung bình GDP đạt mức cao hơn 5%/năm càng nhiều, thì Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao trước năm 2045 càng sớm hơn. Cụ thể, nếu tăng trưởng trung bình GDP trong giai đoạn 2025-2044 là 6,0%/năm; 7,0%/năm; 8,0%/năm thì Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao lần lượt vào cuối năm 2042; 2040; 2038”, chuyên gia kinh tế Phạm Minh Thụy nhận định.

TS. Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ:. Ảnh: Dũng Hoàng

Đồng tình với nhận định cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể sớm đạt được mục tiêu “trở thành quốc gia có thu nhập cao” như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra, tuy nhiên TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, để làm được điều đó, trước hết cần xác định cơ cấu nền kinh tế nên theo hướng nào. Ví dụ, tỷ trọng nông nghiệp ngưỡng nào sẽ tốt cho Việt Nam. Để đặt ngưỡng đó, ngành nông nghiệp cần tăng trưởng ở chỉ tiêu nào trong thời gian tới. Tiếp đó là tình hiệu quả, sức chống chịu, tính độc lập, tự chủ của nền kinh tế.

Đề xuất mô hình tăng trưởng, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, trước hết, phải đổi mới mô hình dựa nhiều vào vốn sang TFP và lao động. Thứ hai, thay vì 3 đột phá chiến lược như hiện nay (thể chế, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực) cần bổ sung thêm 2 đột phá là: Khoa học công nghệ - chuyển đổi số và chống lãng phí. Vấn đề thứ ba, thay vì thực hiện tuần tự mô hình "3i" theo kiến nghị của WB (Đầu tư; Nhập công nghệ thiết bị; Đổi mới sáng tạo), Việt Nam có thể thực hiện "3i" cùng lúc.

Theo chuyên gia Phạm Minh Tâm, Trường Đại học Ứng dụng Darmstadt (CHLB Đức), những dự báo đánh giá cho thấy, mục tiêu cụ thể mà Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định là hoàn toàn khả thi. Điều này cũng củng cố niềm tin về tương lai của kinh tế Việt Nam, giúp Việt Nam chủ động lựa chọn chính sách phát triển phù hợp với tiềm năng, bền vững và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô mà vẫn đạt được “hai mục tiêu 100 năm” mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định. Đó là, năm 2030 kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng sẽ trở thành nước có thu nhập trung bình cao; năm 2045 kỷ niệm 100 năm thành lập nước sẽ trở thành nước có thu nhập cao.

Link gốc