Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ký ban hành Thông tư số 19/2025/TT-NHNN quy định về mạng lưới hoạt động của tổ chức tài chính vi mô. Thông tư gồm 36 điều chia thành 7 chương thay thế Thông tư số 19/2019/TT-NHNN được ban hành trước đó.
Được xây dựng nhằm hướng dẫn Điều 38 của Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15, Thông tư 19 nhằm đồng bộ hóa cơ chế giám sát, quản lý mạng lưới hoạt động của các tổ chức tài chính vi mô, cũng như nội dung về phân cấp thẩm quyền trong cấp phép thành lập đơn vị mạng lưới của tổ chức tài chính vi mô cho phù hợp với chủ trương của Chính phủ về phân cấp, phân quyền và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Thông tư nêu rõ, mạng lưới hoạt động của tổ chức tài chính vi mô bao gồm 5 loại hình: chi nhánh, phòng giao dịch, văn phòng đại diện, đơn vị sự nghiệp và điểm giao dịch. Mỗi loại hình đều có chức năng, quyền hạn và phạm vi hoạt động riêng, được quy định rõ ràng trong văn bản.
Chi nhánh và phòng giao dịch là những đơn vị có con dấu riêng, trong đó phòng giao dịch được đặt dưới sự quản lý trực tiếp của chi nhánh và hoạt động trong cùng địa bàn. Văn phòng đại diện không được thực hiện nghiệp vụ kinh doanh, còn đơn vị sự nghiệp thực hiện các chức năng nghiên cứu, đào tạo hoặc hỗ trợ hoạt động chuyên môn. Đáng chú ý, điểm giao dịch, lần đầu tiên được quy định cụ thể sẽ là đơn vị không có con dấu, chỉ thực hiện một số nghiệp vụ như tiếp nhận hồ sơ vay vốn, giải ngân, thu nợ và chi trả tiền gửi.
Quy định về mạng lưới hoạt động của tổ chức tài chính vi mô
Tổ chức tài chính vi mô khi đề nghị thành lập một đơn vị mạng lưới cần nộp hồ sơ đầy đủ theo quy định, bao gồm kế hoạch tổ chức, nhân sự, cơ sở vật chất, đề án hoạt động và các văn bản nội bộ liên quan.
Thẩm quyền phê duyệt cũng được phân cấp, đơn cử như Thống đốc NHNN phê duyệt chi nhánh của tổ chức tài chính vi mô; Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng phê duyệt phòng giao dịch, văn phòng đại diện, đơn vị sự nghiệp; Giám đốc NHNN chi nhánh Khu vực xử lý các thay đổi tên, địa điểm hoặc chấm dứt hoạt động trong phạm vi quản lý…
Bên cạnh đó, NHNN cũng yêu cầu tổ chức tài chính vi mô có nghĩa vụ công bố đầy đủ thông tin về các hoạt động liên quan đến mạng lưới như thành lập, thay đổi, chấm dứt hoạt động… trên website của mình, Cổng thông tin điện tử NHNN và báo chí đại chúng. Việc cập nhật thông tin cũng phải thực hiện đầy đủ tới cơ quan đăng ký kinh doanh địa phương theo đúng trình tự.
Liên quan đến trường hợp chấm dứt hoạt động hoặc giải thể các đơn vị mạng lưới của tổ chức tài chính vi mô: Việc chấm dứt có thể diễn ra theo hình thức tự nguyện, bắt buộc hoặc đương nhiên, tùy theo từng tình huống cụ thể. Tổ chức tài chính vi mô có trách nhiệm thực hiện đúng trình tự thủ tục, gửi hồ sơ đề nghị chấm dứt hoặc giải thể đến cơ quan có thẩm quyền và công bố công khai thông tin về việc chấm dứt hoạt động. Quy trình này nhằm bảo đảm tính minh bạch, tuân thủ pháp luật và hạn chế rủi ro đối với khách hàng đang giao dịch tại các đơn vị liên quan.
Đối với các tổ chức tài chính vi mô đã thành lập đơn vị mạng lưới trước thời điểm Thông tư có hiệu lực, Thông tư quy định rõ các điều khoản chuyển tiếp. Theo đó, những đơn vị đã được thành lập sẽ không phải điều chỉnh lại số lượng. Các giám đốc đơn vị mạng lưới chưa đáp ứng đủ điều kiện mới vẫn được giữ chức đến hết nhiệm kỳ. Tuy nhiên, tổ chức tài chính vi mô phải hoàn thiện điều kiện còn thiếu trong vòng 6 tháng kể từ ngày Thông tư có hiệu lực thi hành.
Từ ngày 15/9/2025, Thông tư 19/2025/TT-NHNN sẽ có hiệu lực và chính thức thay thế toàn bộ nội dung của Thông tư 19/2019/TT-NHNN ngày 05/11/2019.
Hồng Sơn
