Mối quan hệ giữa TPS và CASC lẫn nhóm doanh nhân Lại Minh Hậu không chỉ dừng lại ở DGT hay lô trái phiếu DGTH2224001 mệnh giá 350 tỷ đồng.

Dù không phải tổ chức có liên quan, song TPS đến cuối năm 2022 sở hữu tới gần 60% sô trái phiếu DGTH2224001. Ảnh: Internet

Chậm lãi trái phiếu

CTCP Công trình Giao thông Đồng Nai (UpCOM: DGT) ngày 21/7 vừa có thông báo về việc chậm thanh toán lãi trái phiếu DGTH2224001.

Theo đó, DGT chậm thanh toán lãi 2 đợt, vào ngày 7/3/2023 và ngày 22/5/2023, chỉ chi trả được 1,74 tỷ đồng, còn thiếu 17,5 tỷ đồng. Ngày thanh toán dự kiến là 2/10/2023.

Lô trái phiếu DGTH2224001 do CTCP Chứng khoán Thủ đô (CASC) thu xếp phát hành, có mệnh giá 350 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, từ 22/2/2022-10/3/2022. Mục đích là tăng quy mô vốn hoạt động.

Trong bản giải trình, DGT dẫn tình hình khó khăn chung của thị trường bất động sản và lĩnh vực xây dựng công trình nên chưa thu xếp kịp nguồn vốn để thanh toán cho trái chủ.

Đây là thông tin đáng chú ý, khi DGT năm ngoái vừa tiến hành tăng vốn mạnh từ 200 tỷ đồng lên 790 tỷ đồng. Tại thời điểm đầu năm nay, tiền mặt trên sổ sách của DGT còn tới 254 tỷ đồng.

Diễn biến này cũng mở ra những băn khoăn của giới đầu tư nói chung và trái chủ nói riêng về sức khoẻ của DGT cũng như bản chất thương vụ thu xếp trái phiếu DGTH2224001.

Được thành lập năm 1977, tiền thân là Công ty Thi công Cầu đường, DGT trước đây là một doanh nghiệp nhỏ với vốn điều lệ chưa tới 25 tỷ đồng, hoạt động chính trong lĩnh vực xây lắp và khai thác đá.

Giai đoạn 2019-2020, một nhóm nhà đầu tư có liên hệ tới doanh nhân Lại Minh Hậu - Võ Diệp Cẩm Vân (con gái cựu Chủ tịch TTF Võ Trường Thành) đã mua lại DGT và liên tục tăng vốn thông qua nghiệp vụ phát hành riêng lẻ.

Trong gần như cùng khoảng thời gian DGT phát hành 350 tỷ đồng trái phiếu mã DGTH2224001, đơn vị này cũng hoàn tất phát hành riêng lẻ cho một nhóm nhà đầu tư có liên hệ với ông Lại Minh Hậu để tăng vốn từ 200 tỷ đồng lên 790 tỷ đồng vào đầu năm ngoái. 

Khoản tiền thu về từ tăng vốn điều lệ và phát hành trái phiếu được DGT gần như ngay lập tức điều chuyển ngược trở về nhóm chủ, khi hợp tác đầu tư 530 tỷ đồng cho ông Trương Hiền Vũ hay 325 tỷ đồng cho ông Lương Văn Quang để mua một số cổ phần, cổ phiếu, tính tới cuối tháng 6 năm ngoái. Tại ngày 30/6/2023, DGT còn khoản phải thu với ông Trương Hiền Vũ lên tới 746,6 tỷ đồng, tăng hơn 300 tỷ đồng so với đầu năm, và chiếm non nửa tổng tài sản của DGT.

Cấu trúc tài sản không quá tích cực này giải thích tại sao kết quả kinh doanh của DGT không những không được cải thiện, mà còn tiếp tục đi xuống. BCTC kiểm toán năm 2022 đã điều chỉnh một loạt các chỉ số tài chính trong năm 2021 với lý do “cho phù hợp với hướng dẫn của Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành”. Sau điều chỉnh, DGT ghi nhận lỗ năm 2021 là 27,8 tỷ đồng (trước đó bão lãi gần 19 tỷ đồng). Trong năm 2022, DGT tiếp tục báo lỗ hơn 41,3 tỷ đồng, qua đó, đẩy lỗ luỹ kế lên 56,3 tỷ đồng.

Thực trạng tài chính của DGT là đáng bàn, đặc biệt khi đơn vị kiểm toán liên tục lo ngại tình trạng hoạt động của doanh nghiệp này trong nhiều năm qua. Tại BCTC soát xét bán niên năm 2022, Công ty kiểm toán Moore Aisc đã nhấn mạnh nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục của DGT.

Vậy thì, vì sao DGT vẫn được CASC thu xếp phát hành được lô trái phiếu DGTH2224001 với giá trị lên tới 350 tỷ đồng. Phân tích mối liên hệ giữa CASC và nhóm chủ DGT sẽ phần nào gợi mở câu trả lời.

Sau giai đoạn M&A, tăng vốn dồn dập đi kèm các sóng cổ phiếu liên tục, sức khoẻ tài chính của nhóm doanh nghiệp có liên hệ tới doanh nhân Lại Minh Hậu - Võ Diệp Cẩm Vân có dấu hiệu đi xuống nhanh thời gian qua.

Bên cạnh DGT, CTCP Hưng Vượng Developer đã công bố chưa thể thanh toán khoản nợ gốc và lãi trái phiếu đến hạn thanh toán với giá trị lần lượt là 520,8 tỷ đồng và 30,2 tỷ đồng. Chất lượng tài sản của CTCP In sách giáo khoa Hoà Phát (HNX: HTP) - công ty mẹ của Hưng Vượng Developer cũng mang tới nhiều lo ngại, với các khoản phải thu hàng trăm tỷ đồng với nhóm chủ.

TPS - CASC - Nhóm nhà đầu tư Lại Minh Hậu

DGTH2224001 là lô trái phiếu thứ hai trong lịch sử hoạt động của DGT. Năm 2019, sau khi nhóm nhà đầu tư Lại Minh Hậu thâu tóm DGT, CTCP Chứng khoán Tiên Phong (TPS, HSX: ORS) đã thu xếp phát hành 200 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 2 năm cho DGT. Đáng chú ý là vào thời điểm đó, DGT nợ quá hạn 70 tỷ đồng đi kèm với ý kiến ngoại trừ của Công ty kiểm toán AASC.

Ở một sợi dây khác, bà Nguyễn Thị Minh Hạnh, cựu Chủ tịch Uỷ ban kiểm toán kiêm Thành viên HĐQT độc lập CTCP Vận tải Đa phương thức Duyên Hải (HSX: TCO) - một pháp nhân khác có liên hệ mật thiết tới nhóm ông Lại Minh Hậu, có thời gian dài đảm trách vai trò Trưởng Bộ phận quản lý giao dịch trái phiếu của TPS rồi đảm trách Giám đốc Đầu tư CTCP Quản lý quỹ Việt Cát - đơn vị cùng nhóm TPS.

Dù không phải tổ chức có liên quan, song TPS trong năm ngoái đã mua gom và tới cuối năm sở hữu tới 204,5 tỷ đồng trái phiếu DGTH2224001, chiếm tới 58% tổng mệnh giá đang lưu hành. Đây cũng là khoản đầu tư lớn nhất trong danh mục trái phiếu FVTPL của TPS.

Trở lại với CASC, năm 2019, nhóm nhà đầu tư có liên hệ tới TPS đã mua lại công ty chứng khoán này. Tới cuối năm 2021, cơ cấu cổ đông của CASC bao gồm: Ông Nguyễn Đình Ngôn (26,59%), CTCP Đầu tư NCCT (17,51%), bà Giáp Thị Phương (12,5%), và các cổ đông khác.

Trong đó, ông Nguyễn Đình Ngôn từng là Giám đốc khối ngân hàng đầu tư của TPS, trước khi được bầu vào HĐQT CASC vào tháng 10/2021. Còn CTCP Đầu tư NCCT thuộc sở hữu của vợ chồng ông Ngôn.

Vào giữa năm 2021, CASC từng ghi nhận một cổ đông lớn là ông Nguyễn Anh Khoa (16,18%). Doanh nhân sinh năm 1996 khi đó đang là chuyên viên nghiệp vụ thị trường vốn tại TPS.

Về tay nhóm TPS, CASC cũng tham gia mạnh mẽ vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Riêng năm 2022, CASC tự doanh tới 14.150 tỷ đồng trái phiếu, bình quân mỗi tuần khoảng gần 300 tỷ đồng, xấp xỉ vốn chủ sở hữu, là tỷ lệ rất đáng chú ý so với mặt bằng chung các công ty chứng khoán.

Cũng trong năm ngoái, CASC còn có kế hoạch tăng vốn từ 300 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng thông qua phát hành riêng lẻ cho cổ đông hiện hữu. Tuy nhiên kế hoạch này đã bị huỷ bỏ tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2023. Thực trạng hoạt động của CASC cũng đã được co lại đáng kể, với chỉ còn 584 tỷ đồng trái phiếu tự doanh trong nửa đầu năm nay. Trong 71 tỷ đồng số dư trái phiếu tự doanh tới cuối kỳ, đáng chú ý nhất chính là 45,7 tỷ đồng của lô DGTH2224001.

Khánh An