Căng thẳng biên giới giữa Thái Lan và Campuchia đang là cơ hội cho hàng hóa Việt Nam xâm nhập thị trường đất nước chùa Tháp. Tuy nhiên, để có thể có chỗ dứng vững chắc ở thị trường này không phải "cứ có gì bán nấy”.
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ ba của Campuchia
Tại cuộc họp thông tin cơ hội kinh doanh và kế hoạch tổ chức chuỗi sự kiện xúc tiến thương mại (XTTM) với thị trường Campuchia do Cục XTTM (Bộ Công Thương) tổ chức, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục XTTM cho biết, trước đây hàng hóa Thái Lan tiêu thụ ở Campuchia rất nhiều, một phần do thuận tiện trong việc vận chuyển, song một điều không thể phủ nhận là hàng hóa Thái Lan phong phú về mẫu mã và có sức cạnh tranh lớn.
Tuy nhiên, do căng thẳng biên giới giữa hai nước nên hiện thị trường Campuchia đang rất thiếu hàng hóa, nhất là hàng tiêu dùng, nhu yếu phẩm.
“Đây là cơ hội quý cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này. Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo Cục XTTM làm đầu mối phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ tổ chức xúc tiến xuất khẩu hàng hóa sang Campuchia", ông Phú cho biết.
Cũng theo Cục trưởng Vũ Bá Phú, mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã phê duyệt đề án “Đẩy mạnh phát triển thương mại biên giới, xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Campuchia giai đoạn 2025-2027, hướng tới năm 2030”, với mục tiêu đạt kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt 20 tỷ USD vào năm 2030, trong đó, XTTM là một trong những giải pháp chính để đạt mục tiêu này.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục XTTM. Ảnh: Đỗ Nga
Chia sẻ tình hình thương mại Việt Nam - Campuchia, bà Hồ Thị Khánh Linh, Chuyên viên Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) cho biết, Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba trong gần 160 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới có quan hệ thương mại với Campuchia (chỉ sau Trung Quốc, Hoa Kỳ); đồng thời là đối tác lớn nhất của Campuchia trong ASEAN. Ở chiều ngược lại, Campuchia là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam trong ASEAN, sau Thái Lan, Indonesia và Malaysia.
Quy mô thương mại hàng hóa giữa Việt Nam và Campuchia không ngừng được mở rộng qua các năm. Trong giai đoạn 2014-2024, kim ngạch hai chiều đã tăng hơn 3 lần, từ 3,3 tỷ USD lên 10,1 tỷ USD, với tốc độ tăng trường bình quân hàng năm đạt gần 12%/năm. Riêng năm 2024, tổng kim ngạch song phương đạt 10,1 tỷ USD, tăng 17,5% so với năm 2023, đảo chiều xu hướng giảm của năm trước đó và chứng tỏ sự phục hồi tích cực, bền vững trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.
Trong 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều đạt hơn 7 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia đạt 3,2 tỷ USD (tăng 5,1%) và nhập khẩu đạt 3,8 tỷ USD (tăng 28,1%)
Dư địa vẫn còn nhưng không nhiều
Ông Đỗ Việt Phương, Thương vụ Việt Nam tại Campuchia phân tích: Kim ngạch ngoại thương của Campuchia năm 2024 là gần 55 tỷ USD, trong đó nhập khẩu là 28,4 tỷ USD, xuất khẩu là 26,2 tỷ USD. Trong bức tranh chung đó, kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Campuchia đạt 10,1 tỷ USD, chiếm xấp xỉ 20%. Nếu tính riêng xuất khẩu, xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia là 5,31 tỷ USD trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Capuchia 28,4 tỷ USD, chiếm 18,3% tổng khập khẩu của Campuchia.
“Điều này cho thấy dư địa xuất khẩu sang Capuchia vần còn nhưng không nhiều như giai đoạn trước", ông Phương nhận định.
Trong thời gian tới, trong bối cảnh căng thẳng biên giới Thái Lam - Campuchia hiện nay, theo ông Phương, quan hệ thương mại Việt Nam - Campuchia vẫn có cơ hội, đặc biệt Chính phủ Campuchia đã có chủ trương thu hút đầu tư nước ngoài để phát triển sản xuất trong nước, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, thu hút công nghệ, gia tăng giá trị thặng dư…
“Tuy nhiên, đây là cơ hội của nhiều nước chứ không chỉ riêng Việt Nam. Do vậy, điều các doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt lưu ý là từ trước đến nay chúng ta đưa tất cả những cái mà chúng ta có, nhưng đây là cơ hội để sản phẩm Việt Nam thay thế các sản phẩm tốt của Thái Lan. Các doanh nghiệp cần có sự đầu tư nghiên cứu thị trường để đưa ra những sản phẩm tốt nhất làm thay đổi thói quen tiêu dùng của người Campuchia, để sau này khi quan hệ Thái Lan - Campuchia trở lại bình thường thì hàng hóa Việt Nam vẫn có chỗ đứng tại thị trường Campuchia", Tham tán thương mại Việt Nam tại Campuchia đưa ra lời khuyên.
Rất nhiều DN quan tâm đến thị trường Campuchia. Ảnh: Kim Oanh
Chỉ ra thách thức của hàng hóa Việt Nam vào thị trường Campuchia, bà Hoàng Hoài Hạnh, Phó Trưởng phòng Ngành hàng, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho rằng một trong những thách thức có thể kể tới là hạn chế trong tuyến đường kết nối biên giới, đặc biệt là cửa khẩu phụ và lối mở; hệ thống kho bãi, trung tâm logistics chưa đáp ứng nhu cầu; việc tiếp cận thông tin giữa các doanh nghiệp hai nước về môi trường chính sách thương mại và các cơ hội hợp tác còn hạn chế.
Bên cạnh đó, hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia lại có cơ cấu tương đồng với hàng hóa của Thái Lan và Trung Quốc, do đó phải chịu sự cạnh tranh cạnh gay gắt về chất lượng, mẫu mã và giá cả.
Do vậy, để tận dụng cơ hội này, các doanh nghiệp cần đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu, chú trọng những mặt hàng chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao và phù hợp với thị hiếu tiêu dùng của người dân Campuchia,
Đồng thời đẩy mạnh XTTM thông qua việc tổ chức hội chợ, triển lãm và các tuần hàng Việt Nam tại Campuchia sẽ góp phần quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu.
"Ngoài các mặt hàng thiết yếu hàng ngày, hiện Campuchia đang cần phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, cao su, nông sản thực phẩm, gia vụ, đường, sữa, may mặc... Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam cần trực tiếp tiếp cận đối tác nhập khẩu để nắm bắt nhu cầu cụ thể", Tham thán thương mại tại Campuchia thông tin.
Để nhanh chóng giúp các doanh nghiệp tiếp cận thị trường Campuchia, trong các tháng 8, 9, 12, Cục XTTM tổ chức những sự kiện lớn nhằm xúc tiến xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Campuchia. Trước mắt, ngay cuối tháng 8 này (từ 25-29/8) Cục sẽ tổ chức một đoàn giao dịch thương mại sang Campuchia với quy mô 20- 40 cơ quan, doanh nghiệp.
Theo Đề án “Đẩy mạnh phát triển thương mại biên giới, xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Campuchia giai đoạn 2025-2027, hướng tới năm 2030”, mục tiêu tăng trưởng đạt trung bình 15- 20%/năm, hướng đến kim ngạch song phương 15 tỷ USD vào năm 2027 và 20 tỷ USD vào năm 2030.
Đề án tập trung vào hoàn thiện khung pháp lý và các chính sách hỗ trợ, thúc đẩy XTTM và kết nối doanh nghiệp, cải thiện thủ tục hải quan, chuyển dịch sang thương mại chính ngạch và phát triển logistics biên giới, thương mại điện tử.
