Warren Buffett - nh&agrave; đầu tư được cho l&agrave; vĩ đại nhất mọi thời đại - mới đ&acirc;y đ&atilde; tuy&ecirc;n bố nghỉ hưu, khiến cộng đồng c&aacute;c nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị sửng sốt. Tuy nhi&ecirc;n, điều n&agrave;y chỉ l&agrave; một phần nhỏ trong bức tranh to&agrave;n cảnh: chiến lược đầu tư gi&aacute; trị m&agrave; họ trung th&agrave;nh suốt nhiều thập kỷ qua dường như dần bị &quot;thất thế&quot;.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250519/images/binh-minh-moi-cua-dau-tu-gia-tri-trong-ky-nguyen-hau-buffett-20250519080438.jpg" style="height:405px; width:608px" />

&quot;B&igrave;nh minh mới&quot; của đầu tư gi&aacute; trị trong kỷ nguy&ecirc;n hậu Buffett?

Lạc nhịp thời đại?

Khi thị trường chứng kho&aacute;n Mỹ li&ecirc;n tục mang lại mức lợi suất vượt trội, c&aacute;c quỹ thụ động chi ph&iacute; thấp m&ocirc; phỏng theo chỉ số ng&agrave;y c&agrave;ng chiếm ưu thế. Nhưng ch&iacute;nh khi thị trường đ&aacute;nh mất niềm tin, cơ hội d&agrave;nh cho nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị mới thực sự nở rộ.

X&eacute;t về d&agrave;i hạn, chiến lược mua cổ phiếu c&oacute; định gi&aacute; thấp lu&ocirc;n chứng minh hiệu quả. Theo định nghĩa của hai nh&agrave; kinh tế học Eugene Fama v&agrave; Ken French, cổ phiếu gi&aacute; trị l&agrave; những m&atilde; c&oacute; tỷ lệ gi&aacute; tr&ecirc;n gi&aacute; trị sổ s&aacute;ch (P/B) thấp. Dựa tr&ecirc;n ti&ecirc;u ch&iacute; n&agrave;y, cổ phiếu gi&aacute; trị tại Mỹ đ&atilde; vượt trội so với cổ phiếu tăng trưởng (nh&oacute;m c&oacute; P/B cao) với mức sinh lời trung b&igrave;nh cao hơn 2,5% mỗi năm kể từ năm 1926.

Theo Ni&ecirc;n gi&aacute;m Lợi suất Đầu tư To&agrave;n cầu của UBS do Dimson, Marsh v&agrave; Staunton bi&ecirc;n soạn, cổ phiếu gi&aacute; trị cũng thể hiện tốt hơn tại phần lớn c&aacute;c thị trường ngo&agrave;i Mỹ. Tuy nhi&ecirc;n, từ trước cuộc khủng hoảng t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu, xu thế n&agrave;y đ&atilde; đảo chiều. Giai đoạn 2007 - 2020, cổ phiếu tăng trưởng &aacute;p đảo cổ phiếu gi&aacute; trị. D&ugrave; nh&oacute;m gi&aacute; trị c&oacute; gượng dậy đ&ocirc;i ch&uacute;t v&agrave;o năm 2020, đ&agrave; hồi phục bị cắt đứt khi nh&oacute;m c&ocirc;ng nghệ lớn &ldquo;Magnificent Seven&rdquo; b&ugrave;ng nổ từ cuối năm 2022.

Cũng cần lưu &yacute; rằng ng&agrave;y nay c&aacute;c nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị kh&ocirc;ng c&ograve;n qu&aacute; phụ thuộc v&agrave;o chỉ số P/B truyền thống. Charlie Munger - đối t&aacute;c gắn b&oacute; l&acirc;u năm của Buffett - từng khuy&ecirc;n &ocirc;ng h&atilde;y ch&uacute; trọng đến lợi thế cạnh tranh bền vững của doanh nghiệp, hay c&ograve;n gọi l&agrave; &ldquo;h&agrave;o lũy kinh tế - moat&quot;. Nếu một doanh nghiệp tạo ra tỷ suất sinh lời tr&ecirc;n vốn cao hơn trung b&igrave;nh một c&aacute;ch ổn định, nh&agrave; đầu tư c&oacute; thể chấp nhận trả gi&aacute; cao hơn cho cổ phiếu đ&oacute;.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, gi&aacute; trị sổ s&aacute;ch kh&ocirc;ng phản &aacute;nh đầy đủ c&aacute;c t&agrave;i sản v&ocirc; h&igrave;nh như chi ph&iacute; nghi&ecirc;n cứu v&agrave; ph&aacute;t triển. C&aacute;c thương vụ mua lại hoặc chương tr&igrave;nh mua cổ phiếu quỹ cũng l&agrave;m sai lệch gi&aacute; trị sổ s&aacute;ch kế to&aacute;n.

Những bất thường kh&aacute;c cũng g&acirc;y kh&oacute; khăn cho chiến lược gi&aacute; trị. Cổ phiếu vốn h&oacute;a nhỏ, thường l&agrave; lĩnh vực y&ecirc;u th&iacute;ch của nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị cũng ghi nhận hiệu suất đ&aacute;ng thất vọng. Trong khi đ&oacute;, thị trường chứng kho&aacute;n to&agrave;n cầu, cả tại c&aacute;c nền kinh tế ph&aacute;t triển lẫn mới nổi, đều bị lu mờ bởi đ&agrave; tăng ngoạn mục của cổ phiếu Mỹ. Theo UBS, từ năm 2010 đến đầu năm nay, cổ phiếu Mỹ mang lại lợi suất thực trung b&igrave;nh 10% mỗi năm, trong khi phần c&ograve;n lại của thế giới chỉ đạt 2,6%. C&aacute;c thị trường mới nổi chỉ đạt ph&acirc;n nửa con số n&agrave;y.

&quot;Mọi quy chuẩn xưa cũ đều đ&atilde; bị lật đổ&rdquo;, Howard Marks, nh&agrave; đầu tư kỳ cựu v&agrave; đồng Chủ tịch Oaktree Capital Management nhận định.

Sự sa s&uacute;t của chiến lược gi&aacute; trị xuất ph&aacute;t từ nhiều nguy&ecirc;n nh&acirc;n. Trước hết, mức l&atilde;i suất cực thấp sau khủng hoảng t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu đ&atilde; khiến cổ phiếu tăng trưởng, với d&ograve;ng tiền nằm trong tương lai xa trở n&ecirc;n hấp dẫn hơn. Trong khi đ&oacute;, cổ phiếu gi&aacute; trị với tỷ suất cổ tức cao lại trở n&ecirc;n k&eacute;m hấp dẫn hơn.

Thứ hai, l&agrave;n s&oacute;ng đầu tư thụ động ph&aacute;t triển mạnh mẽ cũng l&agrave;m giảm nhu cầu đối với chiến lược đầu tư chủ động, trong đ&oacute; c&oacute; đầu tư gi&aacute; trị. Hiện nay, gần 60% thị trường cổ phiếu Mỹ nằm trong tay c&aacute;c quỹ chỉ số. Goldman Sachs dự b&aacute;o từ năm 2014 đến 2026, d&ograve;ng vốn r&uacute;t khỏi c&aacute;c quỹ chủ động tại Mỹ để chuyển sang đầu tư thụ động c&oacute; thể l&ecirc;n tới 3.000 tỷ USD. Khi c&aacute;c quỹ chỉ số l&ecirc;n ng&ocirc;i, nh&agrave; đầu tư ng&agrave;y c&agrave;ng r&uacute;t khỏi những cổ phiếu gi&aacute; trị v&agrave; cổ phiếu vốn h&oacute;a nhỏ, vốn thường được c&aacute;c quỹ chủ động nắm giữ để đổ tiền v&agrave;o c&aacute;c cổ phiếu lớn c&oacute; tỷ trọng cao trong chỉ số S&amp;P 500.

Mỹ hiện đang l&agrave; nơi hội tụ những tập đo&agrave;n lớn nhất v&agrave; sinh lời cao nhất trong lịch sử. Ch&iacute;nh sự vượt trội của nh&oacute;m &ldquo;Magnificent Seven&rdquo; trong thập kỷ qua đ&atilde; khiến hiệu suất tương đối của cổ phiếu gi&aacute; trị v&agrave; vốn h&oacute;a nhỏ sụt giảm. Cuối năm ngo&aacute;i, mức độ tập trung của thị trường chứng kho&aacute;n Mỹ đ&atilde; đạt mức cao nhất kể từ thập ni&ecirc;n 1930.

Georg von Wyss, gi&aacute;m đốc danh mục tại BWM (Zurich) nhận x&eacute;t: &quot;C&aacute;c giai đoạn thị trường tập trung cao độ trong lịch sử lu&ocirc;n đi k&egrave;m với hiệu suất yếu k&eacute;m của cổ phiếu gi&aacute; trị. Điều n&agrave;y từng xảy ra v&agrave;o thời kỳ &ldquo;Nifty Fifty&rdquo; đầu những năm 1970 v&agrave; bong b&oacute;ng c&ocirc;ng nghệ cuối thập ni&ecirc;n 1990&quot;.

V&agrave;o cuối c&aacute;c thời kỳ đ&oacute;, cổ phiếu gi&aacute; trị thường được định gi&aacute; rất thấp so với mặt bằng chung. Nhiều kh&aacute;ch h&agrave;ng r&uacute;t vốn khỏi c&aacute;c c&ocirc;ng ty đầu tư hoạt động k&eacute;m. Một số nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị nổi tiếng bị sa thải hoặc nghỉ hưu sớm. Warren Buffett - người đ&atilde; đứng ngo&agrave;i c&aacute;c cuộc chạy đua đầu cơ từng bị đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; đ&atilde; lạc nhịp thời đại. Nhưng khi thị trường đảo chiều như v&agrave;o c&aacute;c năm 1975 v&agrave; 2000, cổ phiếu gi&aacute; trị đ&atilde; phục hồi v&agrave; duy tr&igrave; hiệu suất vượt trội trong nhiều năm. Liệu lần n&agrave;y c&oacute; l&agrave; một chu kỳ như vậy?

Một số t&iacute;n hiệu đang h&eacute; mở

Những x&aacute;o trộn trong những th&aacute;ng đầu nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump c&oacute; thể l&agrave; bước ngoặt. Ph&aacute;t biểu tại Hội nghị Nh&agrave; đầu tư Gi&aacute; trị ở London, nh&agrave; s&aacute;ng lập Oldfield Partners, Richard Oldfield cho rằng ch&iacute;nh quyền Mỹ mới với những đe dọa &aacute;p thuế thiếu nhất qu&aacute;n đang l&agrave;m lung lay vị thế &ldquo;chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ&rdquo;. Cảm nhận được điều đ&oacute;, Đức đ&atilde; quyết định tăng vay để đầu tư cho quốc ph&ograve;ng v&agrave; hạ tầng. Nếu d&ograve;ng vốn to&agrave;n cầu đảo chiều khỏi Mỹ, c&aacute;c thị trường ph&aacute;t triển v&agrave; mới nổi c&oacute; thể được hưởng lợi. C&aacute;c đợt hồi phục của cổ phiếu gi&aacute; trị trong những năm gần đ&acirc;y thường sớm kết th&uacute;c, nhưng &ocirc;ng Oldfield tin rằng &ldquo;lần n&agrave;y l&agrave; kh&aacute;c&rdquo;.

Những lực cản kh&aacute;c vốn đ&egrave; nặng l&ecirc;n nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị trong một thập kỷ qua cũng đang mờ dần. Trong ba năm gần đ&acirc;y, l&atilde;i suất đ&atilde; trở lại mức gần với trung b&igrave;nh lịch sử. Nh&oacute;m &ldquo;Magnificent Seven&rdquo; đang bước v&agrave;o cuộc chạy đua đầu tư v&agrave;o tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo. C&acirc;u hỏi đặt ra l&agrave; liệu mức chi ti&ecirc;u vốn khổng lồ đ&oacute; c&oacute; đem lại tỷ suất sinh lời hợp l&yacute; hay kh&ocirc;ng. Đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;, nh&oacute;m cổ phiếu tăng trưởng vốn h&oacute;a lớn đ&atilde; thể hiện k&eacute;m trong năm nay, trong khi cổ phiếu gi&aacute; trị v&agrave; cổ phiếu vốn h&oacute;a nhỏ tại Mỹ v&agrave; c&aacute;c thị trường kh&aacute;c đang mở ra cơ hội hấp dẫn hiếm c&oacute;.

Năm ngo&aacute;i, David Einhorn của Greenlight Capital từng tuy&ecirc;n bố rằng đầu tư gi&aacute; trị đ&atilde; &ldquo;chết&rdquo;. Tuy nhi&ecirc;n, Alissa Corcoran, Gi&aacute;m đốc đầu tư tại Kopernik Global Investors v&agrave; cũng l&agrave; diễn giả tại hội nghị London b&aacute;c bỏ quan điểm đ&oacute;. Theo b&agrave;, đầu tư gi&aacute; trị l&agrave; bất tử. Khi c&aacute;c quỹ chỉ số tiếp tục chiếm lĩnh thị trường to&agrave;n cầu, vai tr&ograve; của c&aacute;c nh&agrave; đầu tư theo ph&acirc;n t&iacute;ch cơ bản trong việc ph&aacute;t hiện gi&aacute; cả hợp l&yacute; vẫn l&agrave; thiết yếu. L&yacute; tưởng nhất, họ cần ki&ecirc;n định với tầm nh&igrave;n d&agrave;i hạn, kh&ocirc;ng chạy theo đ&aacute;m đ&ocirc;ng, biết quản l&yacute; vốn một c&aacute;ch thận trọng v&agrave; tr&ecirc;n hết, sở hữu tư duy thực tế.

Warren Buffett l&agrave; h&igrave;nh mẫu hiếm hoi hội tụ đầy đủ những phẩm chất ấy. Sự r&uacute;t lui của &ocirc;ng để lại một khoảng trống lớn, nhưng cũng mở ra thời kỳ mới cho lớp nh&agrave; đầu tư gi&aacute; trị kế cận tiếp bước.

<a href="https://thoibaonganhang.vn/binh-minh-moi-cua-dau-tu-gia-tri-trong-ky-nguyen-hau-buffett-164410.html">Đại H&ugrave;ng-Link gốc</a>

Warren Buffett - nhà đầu tư được cho là vĩ đại nhất mọi thời đại - mới đây đã tuyên bố nghỉ hưu, khiến cộng đồng các nhà đầu tư giá trị sửng sốt. Tuy nhiên, điều này chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh toàn cảnh: chiến lược đầu tư giá trị mà họ trung thành suốt nhiều thập kỷ qua dường như dần bị "thất thế".
