SAI LẦM THƯỜNG GẶP ĐỐI VỚI NHỮNG NGƯỜI MỚI BIẾT PTKT

Bản th&#226;n em l&#224; người thường xuy&#234;n d&#249;ng ph&#226;n t&#237;ch kĩ thuật để đưa ra quyết định đầu tư cho m&#236;nh. Tuy nhi&#234;n, ph&#226;n t&#237;ch kĩ thuật chỉ l&#224; một kh&#237;a cạnh trong c&#225;c yếu tố quyết định đến đầu tư. Bản th&#226;n nhiều người chỉ sử dụng một v&#224;i chỉ b&#225;o để đưa quyết định đầu tư, nhưng bản th&#226;n chỉ b&#225;o đ&#243; chỉ l&#224; một c&#244;ng cụ hỗ trợ, kh&#244;ng thể l&#224; một hệ thống giao dịch để mọi người tu&#226;n theo.

Dưới đ&#226;y l&#224; 1 v&#224;i sai lầm phổ biến m&#224; những nh&#224; đầu tư mới hay mắc phải


1. HIỂU SAI VỀ MỤC Đ&#205;CH CỦA PH&#194;N T&#205;CH KỸ THUẬT

- Sai lầm đầu ti&#234;n l&#224; khi sử dụng ph&#226;n t&#237;ch kỹ thuật để chọn mua cổ phiếu. Thực tế th&#236; mọi c&#244;ng cụ kỹ thuật, phương ph&#225;p kỹ thuật được sinh ra đều nhằm mục đ&#237;ch trả lời b&#224;i to&#225;n chung gồm 4 c&#226;u hỏi:
+ Xu hướng gi&#225;?
+ Mức độ mạnh yếu của xu hướng?
+ V&#249;ng đảo chiều, điểm đảo chiều?
+ Mức độ tin cậy v&#249;ng đảo chiều?

Anh chị c&#243; thể để &#253; tới 1 v&#224;i yếu tố nhỏ hơn như khối lượng, sức mạnh gi&#225;, h&#224;nh động gi&#225;, mẫu h&#236;nh nến; nhưng c&#226;u hỏi l&#224; “t&#243;m lại th&#236; những yếu tố đ&#243; để l&#224;m g&#236;?” Cuối c&#249;ng th&#236; cũng chỉ để hỗ trợ trả lời 4 c&#226;u hỏi n&#234;u tr&#234;n m&#224; th&#244;i.

Hầu hết mọi người sử dụng ph&#226;n t&#237;ch kĩ thuật để lựa chọn mua cổ phiếu, nhưng thực chất kĩ thuật được d&#249;ng để x&#225;c định điểm mua, điểm b&#225;n, điểm chốt lời, cắt lỗ. Ph&#226;n t&#237;ch kĩ thuật cũng ho&#224;n to&#224;n c&#243; thể x&#225;c định được cả trong ngắn hạn, trung hạn v&#224; d&#224;i hạn. 

2. HIỂU SAI VỀ VIỆC KẾT HỢP C&#193;C C&#212;NG CỤ KỸ THUẬT

Như đ&#227; n&#243;i b&#234;n tr&#234;n: mọi c&#244;ng cụ, chỉ b&#225;o kỹ thuật đều chỉ c&#243; t&#225;c dụng trả lời 4 c&#226;u hỏi về điểm mua điểm b&#225;n. Trong đ&#243; việc x&#225;c định “Xu hướng gi&#225;” v&#224; “Điểm đảo chiều gi&#225;” l&#224; quan trọng nhất. Mua thuận theo xu hướng gi&#225; sẽ đảm bảo an to&#224;n hơn nhưng lợi nhuận &#237;t hơn. Mua ở điểm đảo chiều th&#236; mang lại lợi nhuận lớn nhưng sẽ thiếu đi sự chắc chắn.

Hầu hết mọi người nghĩ rằng việc sử dụng c&#224;ng nhiều c&#225;c chỉ b&#225;o kĩ thuật th&#236; mức độ uy t&#237;n của c&#225;c quyết định đưa ra c&#224;ng chắc chắn hơn. Nhưng kh&#244;ng hẳn l&#224; như vậy, mỗi chỉ b&#225;o sẽ th&#237;ch hợp để kết hợp với một chỉ b&#225;o kh&#225;c tạo th&#224;nh phương ph&#225;p giao dịch. Nếu sử dụng qu&#225; nhiều sử dụng chỉ b&#225;o sẽ dẫn đến trường hợp chỉ b&#225;o A y&#234;u cầu b&#225;n, chỉ b&#225;o B y&#234;u cầu mua, l&#250;c n&#224;y th&#236; sẽ bị … loạn v&#224; kh&#244;ng biết n&#234;n nghe theo b&#234;n n&#224;o. 

3. HIỂU SAI VỀ H&#192;NH ĐỘNG GI&#193; (Price action)

- Phương ph&#225;p h&#224;nh động gi&#225; l&#224; phương ph&#225;p rất hiệu quả, tuy nhi&#234;n điểm yếu l&#224; thường gặp t&#237;n hiệu nhiễu trong c&#225;c giai đoạn nhiều th&#244;ng tin được đưa ra thị trường. V&#236; trong thời gian n&#224;y h&#224;nh động gi&#225; &#237;t c&#243; gi&#225; trị tham khảo hơn những tin tức được đưa ra. C&#225;i n&#224;y anh chị c&#243; thể kiểm chứng, đa số c&#225;c nh&#224; giao dịch chuy&#234;n về price action đều gặp kh&#243; khăn trong khoảng thời gian gần b&#225;o c&#225;o t&#224;i ch&#237;nh, khi m&#224; nhiều th&#244;ng tin về doanh nghiệp được đưa ra.

- N&#243;i về c&#225;c mẫu h&#236;nh nến: Nhiều suy nghĩ m&#225;y m&#243;c rằng cứ chuồn chuồn th&#236; tốt, bia mộ th&#236; xấu, b&#250;a th&#236; tốt, sao rơi th&#236; xấu; đ&#250;ng ra l&#224; 1 c&#226;y nến chỉ cho thấy &#225;p lực mua b&#225;n của cổ phiếu trong phi&#234;n m&#224; th&#244;i, rất kh&#243; c&#243; thể ảnh hưởng tới xu hướng lớn của cổ phiếu, c&#225;c c&#226;y nến n&#224;y đ&#244;i khi xuất hiện ở những vị tr&#237; v&#244; c&#249;ng hợp l&#253;, nhưng đ&#244;i khi chẳng c&#243; &#253; nghĩa g&#236; cả m&#224; chỉ đơn giản l&#224; tạo ra bởi động th&#225;i mua v&#224;o v&#224; chốt lời trong phi&#234;n m&#224; th&#244;i.

4. HIỂU SAI VỀ C&#193;C CHỈ B&#193;O KỸ THUẬT

&quot;MACD, SMA, EMA, cứ đường ngắn cắt l&#234;n đường d&#224;i th&#236; xu hướng tăng, đường ngắn cắt xuống đường d&#224;i l&#224; xu hướng giảm; RSI, Stochastic cứ qu&#225; b&#225;n th&#236; mua v&#224;o, qu&#225; mua th&#236; b&#225;n ra&quot;- Đ&#243; l&#224; những c&#225;ch vận dụng chỉ b&#225;o kỹ thuật rất cơ bản, m&#225;y m&#243;c v&#224; sai lầm.

N&#243;i về c&#225;c đường xu hướng, c&#225;c đường n&#224;y đều c&#243; mục đ&#237;ch l&#224;m mượt đường gi&#225; hiện tại, đặc điểm l&#224; lu&#244;n c&#243; độ trễ nhất định, n&#234;n rất kh&#243; sử dụng trong t&#236;nh huống gi&#225; sideway. V&#236; vậy, khi d&#249;ng phải lu&#244;n nhớ giao dịch theo xu hướng lớn, v&#224; tr&#225;nh c&#225;c khu vực gi&#225; biến động l&#234;n xuống trong phạm vi hẹp.
Sẽ c&#243; một số chỉ b&#225;o chuy&#234;n được d&#249;ng khi thị trường c&#243; xu hướng mạnh, nhưng cũng c&#243; một số chỉ b&#225;o lại cực k&#236; th&#237;ch hợp khi thị trường đi ngang. Do vậy lựa chọn chỉ b&#225;o trong từng giai đoạn của thị trường l&#224; điều cực k&#236; cần thiết. 

N&#243;i về chỉ b&#225;o sức mạnh gi&#225; n&#243;i chung v&#224; chỉ b&#225;o sức mạnh gi&#225; nối tiếng nhất l&#224; RSI n&#243;i ri&#234;ng. Bản chất chung l&#224; so s&#225;nh với mức gi&#225; của cổ phiếu trong qu&#225; khứ chứ kh&#244;ng c&#243; 1 mốc cố định n&#224;o cả. Khi một cổ phiếu đang trong giai đoạn uptrend, việc gi&#225; kh&#244;ng ngừng tăng sẽ khiến RSI hay c&#225;c chỉ b&#225;o sức mạnh gi&#225; lu&#244;n duy tr&#236; ở mức cao. V&#236; vậy ch&#250;ng ta kh&#244;ng sử dụng thuật ngữ “qu&#225; mua” trong giai đoạn uptrend, v&#224; cũng kh&#244;ng sử dụng thuật ngữ “qu&#225; b&#225;n” trong giai đoạn downtrend. Phải nhớ rằng xu hướng lớn vẫn đang duy tr&#236; tăng th&#236; c&#225;c chỉ b&#225;o sức mạnh gi&#225; giữ li&#234;n tục ở trạng th&#225;i qu&#225; mua l&#224; chuyện b&#236;nh thường, chưa cần b&#225;n cổ phiếu vội.

Th&#234;m 1 điều nữa l&#224; c&#225;c F0 mới v&#224;o thị trường th&#236; thường rất thần tượng mấy chỉ bảo cơ bản, RSI với MACD, n&#226;ng cao hơn t&#237; nữa l&#224; Bollinger Bands hay M&#226;y Ichi. Cũng do c&#225;c youtuber chứng kho&#225;n hay l&#244;i mấy c&#225;i n&#224;y ra dạy một c&#225;ch đầy tự h&#224;o: “Bạn đ&#227; biết đến chỉ bảo thần kỳ n&#224;y chưa”. Thực tế th&#236; khi ai đ&#243; th&#224;nh thạo được mấy c&#225;i chỉ b&#225;o cơ bản n&#224;y, em cũng phải ch&#250;c mừng v&#236; đ&#227; gia nhập chiến trường kh&#243;i lửa với 1 con dao găm, chắc chắn chưa đủ nhưng &#237;t nhất th&#236; cũng tốt hơn l&#224; tay kh&#244;ng bắt giặc.

5. ĐIỀU CUỐI C&#217;NG - QUAN TRỌNG NHẤT
Từ c&#225;c kiến thức kĩ thuật đ&#227; c&#243; được nhưng để kiếm được lợi nhuận c&#242;n l&#224; một qu&#225; tr&#236;nh d&#224;i, bởi đơn giản t&#226;m l&#253; thị trường l&#224; thứ cần được trải nghiệm v&#224; tự th&#226;n tu luyện, kh&#244;ng thể học trong một v&#224;i tuần. 

.........

 v&#224; một điều nữa: chỉ b&#225;o n&#224;o th&#236; chỉ b&#225;o, trước khi xuống tiền, yếu tố cơ bản của doanh nghiệp vẫn lu&#244;n l&#224; điều cực k&#236; quan trọng. Chẳng ai muốn vứt những đồng tiền mồ h&#244;i nước mắt của m&#236;nh v&#224;o một doanh nghiệp m&#224; ban l&#227;nh đạo chỉ c&#243; trực chờ lấy tiền của m&#236;nh. V&#224; một doanh nghiệp cơ bản tốt sẽ lu&#244;n tăng trưởng về d&#224;i hạn.


SAI LẦM THƯỜNG GẶP ĐỐI VỚI NHỮNG NGƯỜI MỚI BIẾT PTKT

Bản thân em là người thường xuyên dùng phân tích kĩ thuật để đưa ra quyết định đầu tư cho mình. Tuy nhiên, phân tích kĩ thuật chỉ là một khía cạnh trong các yếu tố quyết định đến đầu tư. Bản thân nhiều người chỉ sử dụng một vài chỉ báo để đưa quyết định đầu tư, nhưng bản thân chỉ báo đó chỉ là một công cụ hỗ trợ, không thể là một hệ thống giao dịch để mọi người tuân theo.

Dưới đây là 1 vài sai lầm phổ biến mà những nhà đầu tư mới hay mắc phải


1. HIỂU SAI VỀ MỤC ĐÍCH CỦA PHÂN TÍCH KỸ THUẬT

- Sai lầm đầu tiên là khi sử dụng phân tích kỹ thuật để chọn mua cổ phiếu. Thực tế thì mọi công cụ kỹ thuật, phương pháp kỹ thuật được sinh ra đều nhằm mục đích trả lời bài toán chung gồm 4 câu hỏi:
+ Xu hướng giá?
+ Mức độ mạnh yếu của xu hướng?
+ Vùng đảo chiều, điểm đảo chiều?
+ Mức độ tin cậy vùng đảo chiều?

Anh chị có thể để ý tới 1 vài yếu tố nhỏ hơn như khối lượng, sức mạnh giá, hành động giá, mẫu hình nến; nhưng câu hỏi là “tóm lại thì những yếu tố đó để làm gì?” Cuối cùng thì cũng chỉ để hỗ trợ trả lời 4 câu hỏi nêu trên mà thôi.

Hầu hết mọi người sử dụng phân tích kĩ thuật để lựa chọn mua cổ phiếu, nhưng thực chất kĩ thuật được dùng để xác định điểm mua, điểm bán, điểm chốt lời, cắt lỗ. Phân tích kĩ thuật cũng hoàn toàn có thể xác định được cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. 

2. HIỂU SAI VỀ VIỆC KẾT HỢP CÁC CÔNG CỤ KỸ THUẬT

Như đã nói bên trên: mọi công cụ, chỉ báo kỹ thuật đều chỉ có tác dụng trả lời 4 câu hỏi về điểm mua điểm bán. Trong đó việc xác định “Xu hướng giá” và “Điểm đảo chiều giá” là quan trọng nhất. Mua thuận theo xu hướng giá sẽ đảm bảo an toàn hơn nhưng lợi nhuận ít hơn. Mua ở điểm đảo chiều thì mang lại lợi nhuận lớn nhưng sẽ thiếu đi sự chắc chắn.

Hầu hết mọi người nghĩ rằng việc sử dụng càng nhiều các chỉ báo kĩ thuật thì mức độ uy tín của các quyết định đưa ra càng chắc chắn hơn. Nhưng không hẳn là như vậy, mỗi chỉ báo sẽ thích hợp để kết hợp với một chỉ báo khác tạo thành phương pháp giao dịch. Nếu sử dụng quá nhiều sử dụng chỉ báo sẽ dẫn đến trường hợp chỉ báo A yêu cầu bán, chỉ báo B yêu cầu mua, lúc này thì sẽ bị … loạn và không biết nên nghe theo bên nào. 

3. HIỂU SAI VỀ HÀNH ĐỘNG GIÁ (Price action)

- Phương pháp hành động giá là phương pháp rất hiệu quả, tuy nhiên điểm yếu là thường gặp tín hiệu nhiễu trong các giai đoạn nhiều thông tin được đưa ra thị trường. Vì trong thời gian này hành động giá ít có giá trị tham khảo hơn những tin tức được đưa ra. Cái này anh chị có thể kiểm chứng, đa số các nhà giao dịch chuyên về price action đều gặp khó khăn trong khoảng thời gian gần báo cáo tài chính, khi mà nhiều thông tin về doanh nghiệp được đưa ra.

- Nói về các mẫu hình nến: Nhiều suy nghĩ máy móc rằng cứ chuồn chuồn thì tốt, bia mộ thì xấu, búa thì tốt, sao rơi thì xấu; đúng ra là 1 cây nến chỉ cho thấy áp lực mua bán của cổ phiếu trong phiên mà thôi, rất khó có thể ảnh hưởng tới xu hướng lớn của cổ phiếu, các cây nến này đôi khi xuất hiện ở những vị trí vô cùng hợp lý, nhưng đôi khi chẳng có ý nghĩa gì cả mà chỉ đơn giản là tạo ra bởi động thái mua vào và chốt lời trong phiên mà thôi.

4. HIỂU SAI VỀ CÁC CHỈ BÁO KỸ THUẬT

"MACD, SMA, EMA, cứ đường ngắn cắt lên đường dài thì xu hướng tăng, đường ngắn cắt xuống đường dài là xu hướng giảm; RSI, Stochastic cứ quá bán thì mua vào, quá mua thì bán ra"- Đó là những cách vận dụng chỉ báo kỹ thuật rất cơ bản, máy móc và sai lầm.

Nói về các đường xu hướng, các đường này đều có mục đích làm mượt đường giá hiện tại, đặc điểm là luôn có độ trễ nhất định, nên rất khó sử dụng trong tình huống giá sideway. Vì vậy, khi dùng phải luôn nhớ giao dịch theo xu hướng lớn, và tránh các khu vực giá biến động lên xuống trong phạm vi hẹp.
Sẽ có một số chỉ báo chuyên được dùng khi thị trường có xu hướng mạnh, nhưng cũng có một số chỉ báo lại cực kì thích hợp khi thị trường đi ngang. Do vậy lựa chọn chỉ báo trong từng giai đoạn của thị trường là điều cực kì cần thiết. 

Nói về chỉ báo sức mạnh giá nói chung và chỉ báo sức mạnh giá nối tiếng nhất là RSI nói riêng. Bản chất chung là so sánh với mức giá của cổ phiếu trong quá khứ chứ không có 1 mốc cố định nào cả. Khi một cổ phiếu đang trong giai đoạn uptrend, việc giá không ngừng tăng sẽ khiến RSI hay các chỉ báo sức mạnh giá luôn duy trì ở mức cao. Vì vậy chúng ta không sử dụng thuật ngữ “quá mua” trong giai đoạn uptrend, và cũng không sử dụng thuật ngữ “quá bán” trong giai đoạn downtrend. Phải nhớ rằng xu hướng lớn vẫn đang duy trì tăng thì các chỉ báo sức mạnh giá giữ liên tục ở trạng thái quá mua là chuyện bình thường, chưa cần bán cổ phiếu vội.

Thêm 1 điều nữa là các F0 mới vào thị trường thì thường rất thần tượng mấy chỉ bảo cơ bản, RSI với MACD, nâng cao hơn tí nữa là Bollinger Bands hay Mây Ichi. Cũng do các youtuber chứng khoán hay lôi mấy cái này ra dạy một cách đầy tự hào: “Bạn đã biết đến chỉ bảo thần kỳ này chưa”. Thực tế thì khi ai đó thành thạo được mấy cái chỉ báo cơ bản này, em cũng phải chúc mừng vì đã gia nhập chiến trường khói lửa với 1 con dao găm, chắc chắn chưa đủ nhưng ít nhất thì cũng tốt hơn là tay không bắt giặc.

5. ĐIỀU CUỐI CÙNG - QUAN TRỌNG NHẤT
Từ các kiến thức kĩ thuật đã có được nhưng để kiếm được lợi nhuận còn là một quá trình dài, bởi đơn giản tâm lý thị trường là thứ cần được trải nghiệm và tự thân tu luyện, không thể học trong một vài tuần. 

.........

 và một điều nữa: chỉ báo nào thì chỉ báo, trước khi xuống tiền, yếu tố cơ bản của doanh nghiệp vẫn luôn là điều cực kì quan trọng. Chẳng ai muốn vứt những đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình vào một doanh nghiệp mà ban lãnh đạo chỉ có trực chờ lấy tiền của mình. Và một doanh nghiệp cơ bản tốt sẽ luôn tăng trưởng về dài hạn.
