Tổng thống Mỹ Donald Trump đ&atilde; đề xuất &aacute;p thuế 10% đối với hầu hết h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu v&agrave;o Mỹ, đồng thời tăng thuế cao hơn đối với những quốc gia m&agrave; &ocirc;ng coi l&agrave; &quot;vi phạm nghi&ecirc;m trọng&quot;. 
&nbsp;

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250403/images/-4891-1743686481_1200x0.jpg" style="height:335px; width:601px" />

Tuy nhi&ecirc;n, c&acirc;u hỏi đặt ra l&agrave;: C&aacute;c mức thuế n&agrave;y được t&iacute;nh to&aacute;n như thế n&agrave;o? Liệu ch&uacute;ng c&oacute; dựa tr&ecirc;n c&aacute;c nguy&ecirc;n tắc thương mại quốc tế hay kh&ocirc;ng? Theo ph&acirc;n t&iacute;ch của BBC Verify, c&ocirc;ng thức t&iacute;nh thuế của &ocirc;ng Trump kh&ocirc;ng phản &aacute;nh c&aacute;c ti&ecirc;u chuẩn thương mại truyền thống m&agrave; thay v&agrave;o đ&oacute; được x&acirc;y dựng dựa tr&ecirc;n một ph&eacute;p t&iacute;nh đơn giản nhưng g&acirc;y nhiều tranh c&atilde;i.

C&ocirc;ng thức t&iacute;nh thuế quan của &ocirc;ng Trump

Th&ocirc;ng thường, thuế nhập khẩu được thiết lập dựa tr&ecirc;n c&aacute;c yếu tố như: Mức thuế hiện h&agrave;nh giữa c&aacute;c quốc gia; C&aacute;c r&agrave;o cản phi thuế quan, như quy định v&agrave; ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật; T&igrave;nh h&igrave;nh cạnh tranh giữa c&aacute;c ng&agrave;nh h&agrave;ng.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250403/images/-8466-1743686481_1200x0.jpg" style="height:336px; width:600px" />

C&ocirc;ng thức được chia sẻ bởi Nh&agrave; Trắng

Tuy nhi&ecirc;n, c&ocirc;ng thức m&agrave; Nh&agrave; Trắng đưa ra dưới thời &ocirc;ng Trump lại đơn giản hơn rất nhiều. Theo đ&oacute;, mức thuế đối với một quốc gia sẽ được t&iacute;nh bằng:

Lấy mức th&acirc;m hụt thương mại h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ với quốc gia đ&oacute;. Chia cho tổng gi&aacute; trị h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu từ quốc gia đ&oacute; v&agrave;o Mỹ. Chia tiếp kết quả cho hai v&agrave; l&agrave;m tr&ograve;n l&ecirc;n.

V&iacute; dụ, Mỹ c&oacute; th&acirc;m hụt thương mại h&agrave;ng h&oacute;a với Trung Quốc l&agrave; 295 tỷ USD, trong khi tổng gi&aacute; trị h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc l&agrave; 440 tỷ USD.

C&ocirc;ng thức sẽ l&agrave;:

295440=0.67frac{295}{440} = 0.67 
0.67&divide;2=0.34&rArr;34%0.67 div 2 = 0.34 Rightarrow 34%

Như vậy, mức thuế &aacute;p dụng cho Trung Quốc sẽ l&agrave; 34%.

Tương tự, với Li&ecirc;n minh ch&acirc;u &Acirc;u (EU), c&ocirc;ng thức n&agrave;y đưa ra mức thuế 20%.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250403/images/-3460-1743686481_1200x0.jpg" style="height:332px; width:602px" />

Khi &aacute;p dụng cho EU, c&ocirc;ng thức của Nh&agrave; Trắng đ&atilde; đưa ra mức thuế quan l&agrave; 20%.

C&ocirc;ng thức n&agrave;y c&oacute; hợp l&yacute; kh&ocirc;ng?

Nhiều chuy&ecirc;n gia kinh tế đ&atilde; chỉ ra rằng c&aacute;ch t&iacute;nh thuế n&agrave;y kh&ocirc;ng phản &aacute;nh nguy&ecirc;n tắc thương mại c&oacute; đi c&oacute; lại. Theo nguy&ecirc;n tắc th&ocirc;ng thường, mức thuế giữa c&aacute;c quốc gia thường dựa tr&ecirc;n sự tương xứng (reciprocity), tức l&agrave; c&aacute;c nước sẽ &aacute;p dụng mức thuế tương đương đối với nhau, c&oacute; t&iacute;nh đến cả c&aacute;c r&agrave;o cản phi thuế quan như ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật v&agrave; quy định nhập khẩu.

Tuy nhi&ecirc;n, c&ocirc;ng thức của &ocirc;ng Trump lại kh&ocirc;ng dựa tr&ecirc;n mức thuế m&agrave; c&aacute;c nước đang &aacute;p l&ecirc;n h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ, m&agrave; chỉ tập trung v&agrave;o việc x&oacute;a bỏ th&acirc;m hụt thương mại song phương của Mỹ với từng quốc gia ri&ecirc;ng lẻ. Điều n&agrave;y c&oacute; nghĩa l&agrave;:

Nếu Mỹ nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu từ một nước, nước đ&oacute; sẽ bị &aacute;p thuế cao.

Nếu Mỹ xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu, l&yacute; thuyết l&agrave; mức thuế sẽ thấp hơn hoặc kh&ocirc;ng c&oacute; thuế.

Tuy nhi&ecirc;n, tr&ecirc;n thực tế, ngay cả những quốc gia kh&ocirc;ng c&oacute; th&acirc;m hụt thương mại với Mỹ cũng bị &aacute;p thuế. V&iacute; dụ, Anh kh&ocirc;ng c&oacute; th&acirc;m hụt thương mại h&agrave;ng h&oacute;a với Mỹ, nhưng vẫn bị &aacute;p thuế 10%. Điều n&agrave;y cho thấy rằng ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế của Trump kh&ocirc;ng chỉ đơn thuần dựa tr&ecirc;n số liệu thương mại m&agrave; c&ograve;n mang yếu tố ch&iacute;nh trị v&agrave; bảo hộ kinh tế.

Ngo&agrave;i ra, nhiều nh&agrave; kinh tế cho rằng c&aacute;ch t&iacute;nh thuế n&agrave;y kh&ocirc;ng t&iacute;nh đến c&aacute;c yếu tố kh&aacute;c ảnh hưởng đến thương mại, chẳng hạn như:

Sự kh&aacute;c biệt trong chi ph&iacute; sản xuất khiến một số mặt h&agrave;ng được sản xuất rẻ hơn ở nước ngo&agrave;i nhờ chi ph&iacute; lao động thấp hoặc điều kiện tự nhi&ecirc;n thuận lợi, chẳng hạn như n&ocirc;ng sản từ c&aacute;c nước nhiệt đới.

Cầu ti&ecirc;u d&ugrave;ng nội địa cho thấy người ti&ecirc;u d&ugrave;ng Mỹ c&oacute; xu hướng mua h&agrave;ng nhập khẩu v&igrave; gi&aacute; cả cạnh tranh hơn hoặc do sản phẩm c&oacute; chất lượng cao hơn.

Ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thể hiện ở việc nhiều c&ocirc;ng ty Mỹ phụ thuộc v&agrave;o nguy&ecirc;n liệu v&agrave; linh kiện nhập khẩu, khiến thuế quan c&oacute; thể l&agrave;m tăng chi ph&iacute; sản xuất trong nước.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250403/images/-8594-1743686481_1200x0.jpg" style="height:650px; width:600px" />

15 nước đang chịu mức thuế cao nhất.

Liệu thuế quan c&oacute; gi&uacute;p giảm th&acirc;m hụt thương mại kh&ocirc;ng?

Mục ti&ecirc;u của Tổng thống Trump khi &aacute;p dụng thuế quan l&agrave; giảm th&acirc;m hụt thương mại, khuyến kh&iacute;ch sản xuất trong nước v&agrave; bảo vệ việc l&agrave;m cho người Mỹ. Tuy nhi&ecirc;n, theo c&aacute;c chuy&ecirc;n gia kinh tế, th&acirc;m hụt thương mại tổng thể của Mỹ kh&ocirc;ng chỉ bị ảnh hưởng bởi thuế quan m&agrave; c&ograve;n do c&aacute;c yếu tố mang t&iacute;nh cấu tr&uacute;c:

Mỹ ti&ecirc;u d&ugrave;ng nhiều hơn sản xuất n&ecirc;n người Mỹ chi ti&ecirc;u nhiều hơn số tiền họ kiếm được, dẫn đến nhu cầu nhập khẩu h&agrave;ng h&oacute;a để đ&aacute;p ứng ti&ecirc;u d&ugrave;ng.

Đồng USD mạnh khiến h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ trở n&ecirc;n đắt đỏ hơn tr&ecirc;n thị trường quốc tế, l&agrave;m giảm xuất khẩu trong khi gia tăng nhập khẩu.

Tự do h&oacute;a thương mại khiến Mỹ đ&atilde; k&yacute; kết nhiều hiệp định thương mại tự do trong qu&aacute; khứ, tạo điều kiện cho h&agrave;ng h&oacute;a nước ngo&agrave;i v&agrave;o Mỹ với thuế suất thấp, từ đ&oacute; l&agrave;m tăng nhập khẩu.

V&igrave; vậy, ngay cả khi Trump &aacute;p thuế cao l&ecirc;n h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu, điều đ&oacute; kh&ocirc;ng c&oacute; nghĩa l&agrave; Mỹ sẽ giảm được th&acirc;m hụt thương mại tổng thể. Người ti&ecirc;u d&ugrave;ng v&agrave; doanh nghiệp Mỹ c&oacute; thể phải đối mặt với gi&aacute; cả tăng cao, trong khi c&aacute;c đối t&aacute;c thương mại c&oacute; thể trả đũa bằng c&aacute;ch &aacute;p thuế l&ecirc;n h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ xuất khẩu.

Gi&aacute;o sư Jonathan Portes của King&#39;s College London nhận định: &quot;Đ&uacute;ng l&agrave; thuế quan c&oacute; thể l&agrave;m giảm th&acirc;m hụt thương mại song phương giữa Mỹ v&agrave; một số quốc gia. Nhưng r&otilde; r&agrave;ng l&agrave; c&oacute; rất nhiều t&aacute;c động rộng lớn hơn kh&ocirc;ng được t&iacute;nh đến trong c&ocirc;ng thức n&agrave;y.&quot;

Trong khi đ&oacute;, chuy&ecirc;n gia Thomas Sampson từ Trường Kinh tế London cho rằng: &quot;C&ocirc;ng thức n&agrave;y được thiết kế ngược để hợp l&yacute; h&oacute;a việc &aacute;p thuế đối với c&aacute;c quốc gia m&agrave; Mỹ c&oacute; th&acirc;m hụt thương mại. Kh&ocirc;ng c&oacute; l&yacute; do kinh tế n&agrave;o để l&agrave;m như vậy, v&agrave; n&oacute; sẽ g&acirc;y thiệt hại lớn cho nền kinh tế to&agrave;n cầu.&quot;

<a href="https://vnbusiness.vn/the-gioi/thue-quan-cua-tong-thong-donald-trump-duoc-tinh-toan-nhu-the-nao-1105923.html">Th&agrave;nh An-Link gốc</a>

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề xuất áp thuế 10% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, đồng thời tăng thuế cao hơn đối với những quốc gia mà ông coi là "vi phạm nghiêm trọng".


Thế giới

Thời báo kinh doanh

Thuế quan của Tổng thống Donald Trump được tính toán như thế nào?

Hoàng Văn Mạnh

Chum n&#243; muốn thể hiện quyền lực khi l&#234;n nắm quyền, sự sụp đổ đế chế chum khi c&#225;c nước tr&#234;n thế giới c&#244; lập mẽo

Chum nó muốn thể hiện quyền lực khi lên nắm quyền, sự sụp đổ đế chế chum khi các nước trên thế giới cô lập mẽo