Nhu cầu yếu, thị trường cạnh tranh khốc liệt cả trong v&agrave; ngo&agrave;i nước n&ecirc;n dự b&aacute;o sẽ c&ograve;n nhiều kh&oacute; khăn đối với ng&agrave;nh xi măng.

&quot;Tắc&quot; đầu ra

Theo Hiệp hội Xi măng Việt Nam, trong 6 th&aacute;ng đầu năm 2024, chỉ c&oacute; 44.600 tấn xi măng v&agrave; clinker được xuất sang thị trường Trung Quốc, mang về d&ograve;ng ngoại tệ chưa 1,57 triệu USD, trong khi nửa đầu năm 2023 hơn 24 triệu USD.

Năm ngo&aacute;i, Trung Quốc từng l&agrave; thị trường xuất khẩu trọng điểm của ng&agrave;nh xi măng đ&atilde; giảm nhập khẩu tới 90%, do nhu cầu yếu xuất ph&aacute;t từ nguy&ecirc;n nh&acirc;n ng&agrave;nh bất động sản nước n&agrave;y gặp kh&oacute; khăn. Kh&ocirc;ng chỉ vậy, quốc gia n&agrave;y cũng đẩy mạnh xuất khẩu xi măng sang c&aacute;c thị trường ch&iacute;nh nhập khẩu xi măng của Việt Nam, khiến sự cạnh tranh về gi&aacute; tại thị trường xuất khẩu trở n&ecirc;n gay gắt hơn.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240816/images/10-nhieu-dn-xi-mang-gap-kho-khan-trong-thoi-gian-vua-qua-anh-tuan-anh.jpg" style="height:403px; width:600px" />

Nhiều doanh nghiệp xi măng gặp kh&oacute; khăn trong thời gian vừa qua. Ảnh: Tuấn Anh

Thống k&ecirc; t&igrave;nh h&igrave;nh xuất khẩu nửa đầu năm nay cho thấy, cả nước xuất được 15,9 triệu tấn xi măng v&agrave; clinker, thu về gần 612 triệu USD, tăng 0,1% về lượng v&agrave; giảm 11% về gi&aacute; trị so với c&ugrave;ng kỳ năm 2023. Trước khi gặp kh&oacute; từ những biến động của thị trường Trung Quốc, viễn cảnh cạnh tranh của ng&agrave;nh xi măng đ&atilde; sớm được dự b&aacute;o từ nhiều năm trước.

Kh&oacute; chồng kh&oacute; khi mới đ&acirc;y, Cục Ph&ograve;ng vệ thương mại - Bộ C&ocirc;ng Thương (PVTM) đ&atilde; nhận được th&ocirc;ng tin về việc Đ&agrave;i Loan (Trung Quốc) đ&atilde; ch&iacute;nh thức khởi xướng điều tra chống b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute; (CBPG) với xi măng v&agrave; clinker c&oacute; xuất xứ hoặc nhập khẩu từ Việt Nam.

Theo đ&oacute;, mặt h&agrave;ng bị điều tra l&agrave; xi măng v&agrave; clinker được ph&acirc;n loại theo m&atilde; h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu của Đ&agrave;i Loan 2523.29.90.00.2 v&agrave; 2523.10.90.00.3. B&ecirc;n y&ecirc;u cầu l&agrave; Hiệp hội c&aacute;c nh&agrave; sản xuất xi măng Đ&agrave;i Loan. Ng&agrave;y khởi xướng l&agrave; 8/8/2024; thời kỳ điều tra b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute; từ ng&agrave;y 1/7/2023 đến ng&agrave;y 30/6/2024. Bi&ecirc;n độ ph&aacute; gi&aacute; c&aacute;o buộc với Việt Nam ở con số 16,99%. Cục PVTM cho biết, nguy&ecirc;n đơn n&ecirc;u t&ecirc;n 7 DN của Việt Nam, ngo&agrave;i ra c&ograve;n c&oacute; c&aacute;c DN kh&aacute;c cũng xuất khẩu mặt h&agrave;ng bị điều tra sang Đ&agrave;i Loan.

C&oacute; thể thấy, nhu cầu yếu c&ugrave;ng &aacute;p lực cạnh tranh trong v&agrave; ngo&agrave;i nước, lợi nhuận ph&acirc;n h&oacute;a nhiều khiến &quot;sức khỏe&quot; của c&aacute;c DN xi măng ảm đạm trong nửa đầu năm. Nhiều DN đ&atilde; phải dừng l&ograve; v&igrave; ti&ecirc;u thụ kh&oacute; hoặc hạ gi&aacute; b&aacute;n sản phẩm, điều chỉnh c&ocirc;ng suất của l&ograve; m&aacute;y v&agrave; thời gian l&agrave;m việc của người lao động d&ugrave; phải chấp nhận giảm lợi nhuận nhằm tiết kiệm, chống l&atilde;ng ph&iacute; trong sản xuất - kinh doanh.

Đơn cử, tại Nghệ An, theo b&aacute;o c&aacute;o Sở C&ocirc;ng Thương, hiện to&agrave;n tỉnh c&oacute; 4 nh&agrave; m&aacute;y xi măng đang hoạt động với c&ocirc;ng suất thiết kế đạt 7,8 triệu tấn/năm, gồm: Nh&agrave; m&aacute;y xi măng Ho&agrave;ng Mai 1,4 triệu tấn/năm; Nh&agrave; m&aacute;y xi măng S&ocirc;ng Lam 4 triệu tấn/năm; Nh&agrave; m&aacute;y xi măng S&ocirc;ng Lam 2: 0,6 triệu tấn/năm; Nh&agrave; m&aacute;y Xi măng T&acirc;n Thắng: 1,8 triệu tấn/năm.

Hai dự &aacute;n đang được chủ đầu tư triển khai thực hiện: Dự &aacute;n nh&agrave; m&aacute;y xi măng S&ocirc;ng Lam giai đoạn II, c&ocirc;ng suất 3,8 triệu tấn/năm v&agrave; Dự &aacute;n Xi măng Ho&agrave;ng Mai 2 - giai đoạn 1, c&ocirc;ng suất l&agrave; 2,3 triệu tấn/năm. Tuy nhi&ecirc;n, do một số vướng mắc, kh&oacute; khăn n&ecirc;n tiến độ thực hiện đang chậm hơn so với dự kiến (hiện tại đang tạm dừng).

Từ năm 2019 đến nay, t&igrave;nh h&igrave;nh sản xuất, kinh doanh, ti&ecirc;u thụ của c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y sản xuất xi măng tr&ecirc;n địa b&agrave;n tỉnh Nghệ An giảm mạnh. Hiện tại, Nh&agrave; m&aacute;y xi măng S&ocirc;ng Lam 2 ngừng hoạt động li&ecirc;n tục 3 - 4 th&aacute;ng/năm, Nh&agrave; m&aacute;y xi măng T&acirc;n Thắng chỉ vận h&agrave;nh l&ograve; đạt khoảng 37% kế hoạch đặt ra...

Cần giải ph&aacute;p hữu hiệu

Theo thống k&ecirc; tại 18 DN xi măng tr&ecirc;n s&agrave;n chứng kho&aacute;n, trong nửa đầu năm 2024, c&aacute;c DN n&agrave;y lỗ trước thuế gần 110 tỷ đồng, gấp 3,4 lần c&ugrave;ng kỳ năm trước.

C&aacute;c chuy&ecirc;n gia trong ng&agrave;nh nh&igrave;n nhận, thị trường bất động sản chưa c&oacute; dấu hiệu hồi phục mạnh. C&aacute;c dự &aacute;n chậm triển khai phải gi&atilde;n hoặc ho&atilde;n tiến độ do kh&oacute; khăn về nguồn vốn, giải ng&acirc;n vốn đầu tư c&ocirc;ng chưa thực sự cao; t&igrave;nh trạng khan hiếm v&agrave; tăng gi&aacute; vật liệu x&acirc;y dựng (c&aacute;t, đ&aacute;, sỏi) ảnh hưởng đến tiến độ x&acirc;y dựng tại nhiều khu vực, đặc biệt tại miền Trung v&agrave; T&acirc;y Nam Bộ l&agrave;m cho nhu cầu sử dụng xi măng trong nước sụt giảm mạnh.

Trong khi đ&oacute;, nguồn nguy&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch ng&agrave;y c&agrave;ng tăng v&agrave; khan hiếm như nguy&ecirc;n liệu bổ sung &ocirc; x&iacute;t sil&iacute;c, &ocirc; x&iacute;t sắt, phụ gia bazan. Gi&aacute; than, dầu, tro xỉ, phụ gia&hellip; ng&agrave;y c&agrave;ng c&oacute; xu thế đi l&ecirc;n, nhưng gi&aacute; b&aacute;n kh&ocirc;ng tăng, thậm ch&iacute; ng&agrave;y c&agrave;ng giảm, kh&oacute; c&oacute; thể cạnh tranh. Nguồn cung v&agrave; gi&aacute; nhi&ecirc;n liệu nhiều thời điểm kh&ocirc;ng ổn định l&agrave;m ảnh hưởng đến kết quả sản xuất, kinh doanh.

Việc sử dụng nhi&ecirc;n liệu, nguy&ecirc;n liệu thay thế vẫn c&ograve;n vướng mắc, chưa c&oacute; hướng dẫn cụ thể để sử dụng c&aacute;c nguồn phế thải từ c&ocirc;ng nghiệp thay thế nguồn nguy&ecirc;n nhi&ecirc;n liệu trong sản xuất. Nhu cầu ti&ecirc;u thụ xi măng sụt giảm s&acirc;u, c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y phải chấp nhận điều chỉnh gi&aacute; b&aacute;n theo biến động của chi ph&iacute; sản xuất đối với một số d&ograve;ng sản phẩm, dự &aacute;n đặc th&ugrave; để duy tr&igrave; hoạt động.

Trong thời gian tới, Ch&iacute;nh phủ sẽ tiến h&agrave;nh kiểm k&ecirc; ph&aacute;t thải kh&iacute; nh&agrave; k&iacute;nh, thị trường ph&aacute;t thải carbon sẽ được &aacute;p dụng g&acirc;y &aacute;p lực lớn l&ecirc;n ng&agrave;nh xi măng. Nh&agrave; đầu tư, người ti&ecirc;u d&ugrave;ng ng&agrave;y c&agrave;ng nhận thức r&otilde; hơn tầm quan trọng của việc xanh h&oacute;a trong sản xuất, đ&oacute; l&agrave; sử dụng nhi&ecirc;n liệu thay thế, tận dụng nhiệt thừa, xử l&yacute; r&aacute;c thải&hellip;, tiến tới tăng tỷ lệ sử dụng nhi&ecirc;n liệu thay thế cho than.

Đại diện Hiệp hội Xi măng Việt Nam chia sẻ, gi&aacute; mỗi t&iacute;n chỉ carbon tại ch&acirc;u &Acirc;u kh&aacute; cao, l&ecirc;n tới hơn 90 USD/tấn CO2 n&ecirc;n nếu phải chịu thuế, đ&acirc;y sẽ l&agrave; khoản rất nặng nề cho c&aacute;c DN. Do đ&oacute;, c&aacute;c DN cần sớm c&oacute; những giải ph&aacute;p chuyển đổi xanh để ứng ph&oacute; với việc đ&aacute;nh thuế. Việc chuyển đổi xanh trong sản xuất xi măng thường l&agrave; giảm h&agrave;m lượng clinker (th&agrave;nh phần ch&iacute;nh của xi măng), giảm thải trong qu&aacute; tr&igrave;nh nung clinker hoặc giảm ti&ecirc;u hao điện trong sản xuất.

Tuy nhi&ecirc;n, việc giảm h&agrave;m lượng clinker rất kh&oacute; bởi kh&ocirc;ng kh&aacute;ch h&agrave;ng n&agrave;o muốn mua xi măng &iacute;t clinker. Ch&iacute;nh v&igrave; vậy, c&aacute;c DN cần tập trung v&agrave;o giảm ph&aacute;t thải trong qu&aacute; tr&igrave;nh nung hay giảm ti&ecirc;u thụ điện trong qu&aacute; tr&igrave;nh sản xuất.

&Ocirc;ng Tanakorn Theeramankong - Ph&oacute; Gi&aacute;m đốc Quốc gia Việt Nam của SCG cho biết, DN n&agrave;y đ&atilde; cho ra l&ograve; loại &quot;xi măng xanh&quot;, giảm 20% lượng ph&aacute;t thải carbon trong qu&aacute; tr&igrave;nh sản xuất so với xi măng th&ocirc;ng thường. Sản phẩm được sử dụng nhi&ecirc;n liệu sinh khối trong qu&aacute; tr&igrave;nh sản xuất thay thế nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch v&agrave; tăng tỷ lệ nguồn năng lượng t&aacute;i tạo.

DN cũng lắp đặt hệ thống thu hồi nhiệt thải (Waste Heat Recovery) khắp c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y để giảm lượng kh&iacute; thải carbon ph&aacute;t sinh từ qu&aacute; tr&igrave;nh sản xuất xi măng. Nhờ những s&aacute;ng kiến n&agrave;y, mỗi tấn SCG Low Carbon Super xi măng (xi măng xanh) g&oacute;p phần giảm lượng ph&aacute;t thải carbon tương đương với mức độ hấp thụ CO2 của 12 c&acirc;y trưởng th&agrave;nh trong v&ograve;ng một năm.

<a href="https://kinhtedothi.vn/thi-truong-xi-mang-tiep-tuc-kho-khan.html">Link gốc</a>

Nhu cầu yếu, thị trường cạnh tranh khốc liệt cả trong và ngoài nước nên dự báo sẽ còn nhiều khó khăn đối với ngành xi măng.

Doanh nghiệp

Kinh tế & Đô thị

Thị trường xi măng tiếp tục khó khăn

Phạm Thanh Duy

Nhưng ht1 vẫn hi&#234;n ngang vượt đỉnh

Nhưng ht1 vẫn hiên ngang vượt đỉnh