Rơm rạ kh&ocirc;ng c&ograve;n l&agrave; phụ phẩm bỏ đi m&agrave; đang trở th&agrave;nh nguồn t&agrave;i nguy&ecirc;n xanh gi&uacute;p n&ocirc;ng d&acirc;n ĐBSCL giảm ph&aacute;t thải v&agrave; ph&aacute;t triển n&ocirc;ng nghiệp tuần ho&agrave;n, bền vững.

Sau mỗi vụ thu hoạch, h&agrave;ng triệu tấn rơm rạ nằm phơi m&igrave;nh tr&ecirc;n đồng ruộng ở ĐBSCL, một phần bị đốt bỏ hoặc v&ugrave;i xuống ruộng, g&acirc;y l&atilde;ng ph&iacute; t&agrave;i nguy&ecirc;n v&agrave; gia tăng ph&aacute;t thải kh&iacute; nh&agrave; k&iacute;nh. Trong bối cảnh v&ugrave;ng ĐBSCL đang triển khai Đề &aacute;n 1 triệu ha l&uacute;a chất lượng cao, ph&aacute;t thải thấp gắn với tăng trưởng xanh đến năm 2030, việc quản l&yacute; v&agrave; sử dụng rơm rạ theo hướng tuần ho&agrave;n đang trở th&agrave;nh y&ecirc;u cầu cấp thiết, kh&ocirc;ng chỉ v&igrave; lợi &iacute;ch kinh tế m&agrave; c&ograve;n v&igrave; tương lai bền vững của ng&agrave;nh h&agrave;ng l&uacute;a gạo.

Hiện nay, ĐBSCL sản xuất hơn 24 triệu tấn l&uacute;a mỗi năm, đi k&egrave;m l&agrave; gần 25 triệu tấn phụ phẩm rơm rạ. Tuy nhi&ecirc;n, một tỷ lệ lớn trong số n&agrave;y vẫn bị đốt bỏ hoặc v&ugrave;i trực tiếp xuống ruộng ngập nước, g&acirc;y ph&aacute;t thải kh&iacute; nh&agrave; k&iacute;nh như methane (CH₄) v&agrave; nitrous oxide (N₂O) - những t&aacute;c nh&acirc;n g&oacute;p phần g&acirc;y biến đổi kh&iacute; hậu.

B&agrave; Nguyễn Thị Thu Hương, Ph&oacute; Cục trưởng Cục Trồng trọt v&agrave; Bảo vệ thực vật cho biết: Đề &aacute;n 1 triệu ha l&uacute;a đặt mục ti&ecirc;u đến năm 2030 sẽ thu gom 100% lượng rơm sau thu hoạch, đưa v&agrave;o chế biến v&agrave; t&aacute;i sử dụng thay v&igrave; đốt hay bỏ đi như trước đ&acirc;y. Chuyển đổi từ h&igrave;nh thức xử l&yacute; rơm truyền thống sang m&ocirc; h&igrave;nh n&ocirc;ng nghiệp tuần ho&agrave;n mang lại nhiều lợi &iacute;ch.

Rơm rạ vốn chứa h&agrave;m lượng hữu cơ cao c&ugrave;ng nhiều nguy&ecirc;n tố dinh dưỡng c&oacute; thể được sử dụng để sản xuất ph&acirc;n hữu cơ, l&agrave;m thức ăn chăn nu&ocirc;i, nguy&ecirc;n liệu trồng nấm hoặc l&agrave;m chất đốt sinh học. Điều n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ gi&uacute;p cải thiện độ ph&igrave; nhi&ecirc;u của đất m&agrave; c&ograve;n l&agrave;m giảm chi ph&iacute; đầu v&agrave;o, n&acirc;ng cao gi&aacute; trị gia tăng từ phụ phẩm n&ocirc;ng nghiệp.

&nbsp;

<img src="https://static.fireant.vn/Upload/20250521/images/image(51).png" style="height:421px; width:637px" />

PGS.TS Nguyễn Văn H&ugrave;ng, chuy&ecirc;n gia cao cấp của Viện Nghi&ecirc;n cứu l&uacute;a Quốc tế (IRRI) ph&acirc;n t&iacute;ch: Ph&acirc;n hữu cơ từ rơm rạ gi&uacute;p tăng cường sức khỏe đất, duy tr&igrave; hệ vi sinh vật c&oacute; lợi, từ đ&oacute; n&acirc;ng cao năng suất v&agrave; hiệu quả canh t&aacute;c. Tuy nhi&ecirc;n, phải gắn với một g&oacute;i thực h&agrave;nh tổng thể, ph&ugrave; hợp với điều kiện thời tiết v&agrave; sinh th&aacute;i của từng v&ugrave;ng.

Thời gian giữa vụ đ&ocirc;ng xu&acirc;n v&agrave; h&egrave; thu ở ĐBSCL thường rất ngắn, chỉ từ 7 - 10 ng&agrave;y n&ecirc;n nếu kh&ocirc;ng được thu gom kịp, việc đốt đồng hay v&ugrave;i rơm xuống đất sẽ g&acirc;y ngộ độc hữu cơ, ảnh hưởng đến vụ sau. Giải ph&aacute;p tối ưu l&agrave; gom rơm ra khỏi đồng, xử l&yacute; th&agrave;nh sản phẩm hữu &iacute;ch.

Tại TP Cần Thơ, Hợp t&aacute;c x&atilde; Tiến Dũng (huyện Cờ Đỏ) đang th&iacute; điểm m&ocirc; h&igrave;nh thu gom rơm bằng cơ giới sau thu hoạch trong vụ đ&ocirc;ng xu&acirc;n 2024 - 2025. Đ&acirc;y l&agrave; bước đi cụ thể nhằm hiện thực h&oacute;a mục ti&ecirc;u của Đề &aacute;n 1 triệu ha l&uacute;a. Trong khi đ&oacute;, tại phường T&acirc;n Hưng (quận Thốt Nốt), HTX New Green Farm đ&atilde; c&oacute; những th&agrave;nh c&ocirc;ng bước đầu khi t&aacute;i sử dụng rơm rạ cho chuỗi gi&aacute; trị n&ocirc;ng nghiệp tuần ho&agrave;n.

Gi&aacute;m đốc HTX New Green Farm - anh Đồng Văn Cảnh chia sẻ: Hiện HTX đang tận dụng rơm sau thu hoạch để trồng nấm rơm theo cả hai m&ocirc; h&igrave;nh ngo&agrave;i trời v&agrave; trong nh&agrave;. Rơm sau khi trồng nấm tiếp tục được phối trộn với c&aacute;c phế phụ phẩm như tro trấu, mụn dừa, ph&acirc;n b&ograve; để sản xuất ph&acirc;n b&oacute;n hữu cơ. Sản phẩm n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ được đ&aacute;nh gi&aacute; cao về chất lượng m&agrave; c&ograve;n gi&uacute;p n&ocirc;ng d&acirc;n giảm chi ph&iacute; đầu v&agrave;o, n&acirc;ng cao thu nhập v&agrave; g&oacute;p phần bảo vệ m&ocirc;i trường.

IRRI v&agrave; c&aacute;c đối t&aacute;c sẵn s&agrave;ng đồng h&agrave;nh c&ugrave;ng Việt Nam trong thiết kế hệ thống sản xuất tuần ho&agrave;n, x&acirc;y dựng sổ tay hướng dẫn kỹ thuật, đưa c&ocirc;ng nghệ số v&agrave; dữ liệu v&agrave;o quản l&yacute; chuỗi gi&aacute; trị trong sản xuất l&uacute;a, xử l&yacute; rơm rạ. Ngo&agrave;i ra, cần c&oacute; c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ t&agrave;i ch&iacute;nh, t&iacute;n dụng xanh cho c&aacute;c HTX, doanh nghiệp v&agrave; hộ n&ocirc;ng d&acirc;n trong đầu tư thiết bị thu gom rơm v&agrave; ph&aacute;t triển m&ocirc; h&igrave;nh kinh tế tuần ho&agrave;n.

Rơm rạ kh&ocirc;ng c&ograve;n l&agrave; &ldquo;r&aacute;c n&ocirc;ng nghiệp&rdquo; m&agrave; đ&atilde; trở th&agrave;nh nguồn t&agrave;i nguy&ecirc;n qu&yacute; gi&aacute; nếu được quản l&yacute; hiệu quả. Việc khai th&aacute;c tốt phụ phẩm n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ giảm ph&aacute;t thải, bảo vệ m&ocirc;i trường m&agrave; c&ograve;n gi&uacute;p hiện thực h&oacute;a mục ti&ecirc;u ph&aacute;t triển l&uacute;a gạo bền vững v&agrave; tăng trưởng xanh của v&ugrave;ng ĐBSCL.

<a href="https://nongsanviet.nongnghiep.vn/tai-nguyen-tu-rom-ra-d752044.html">Link gốc</a>

Rơm rạ không còn là phụ phẩm bỏ đi mà đang trở thành nguồn tài nguyên xanh giúp nông dân ĐBSCL giảm phát thải và phát triển nông nghiệp tuần hoàn, bền vững.


Kinh tế

Báo Nông nghiệp Việt Nam

Tài nguyên từ rơm rạ

Nguyễn Thị Thanh Tuyền

Gi&#225;m đốc HTX New Green Farm - anh Đồng Văn Cảnh rất c&#243; tầm, v&#224; c&#243; t&#226;m.

Giám đốc HTX New Green Farm - anh Đồng Văn Cảnh rất có tầm, và có tâm.