&nbsp;Lạm ph&aacute;t ở phương T&acirc;y đ&atilde; qua đỉnh điểm nhưng ở Nga, người ti&ecirc;u d&ugrave;ng đang đối mặt l&agrave;n s&oacute;ng tăng gi&aacute; thứ hai khiến giới chức tr&aacute;ch đau đầu t&igrave;m phương &aacute;n giải quyết.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20230919/images/Sieu-thi-o-Nga.jpg" style="height:363px; width:544px" />

Kh&aacute;ch h&agrave;ng mua sắm ở một si&ecirc;u thị tại th&agrave;nh phố Podolsk, gần Moscow, Nga. Ảnh: Shutterstock

Gi&aacute; thực phẩm v&agrave; c&aacute;c h&agrave;ng h&oacute;a cơ bản kh&aacute;c đang tăng nhanh ở Nga, g&acirc;y &aacute;p lực chi ph&iacute; sinh hoạt l&ecirc;n c&aacute;c hộ gia đ&igrave;nh. V&agrave;o đầu năm học mới, c&aacute;c bậc phụ huynh ở nước n&agrave;y chứng kiến sự tăng vọt về gi&aacute; đồng phục khi một số nh&agrave; m&aacute;y may mặc chuyển sang phục vụ nhu cầu qu&acirc;n phục. Hơn nửa số người h&uacute;t thuốc ở Nga đ&atilde; t&igrave;m c&aacute;ch chuyển sang d&ugrave;ng c&aacute;c sản phẩm giả rẻ tiền hơn, theo h&atilde;ng thăm d&ograve; &yacute; kiến Romir của Nga.

Để kiềm chế gi&aacute; cả tăng cao, h&ocirc;m 14-9, Ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương Nga (CBR) n&acirc;ng l&atilde;i suất cơ bản l&ecirc;n 13% từ 12%. Hồi th&aacute;ng 8, CBR cũng đ&atilde; tăng mạnh l&atilde;i suất nhằm ngăn chặn đợt b&aacute;n th&aacute;o mạnh đồng r&uacute;p. CBR cho biết, c&oacute; thể xem x&eacute;t tăng th&ecirc;m l&atilde;i suất do rủi ro lạm ph&aacute;t đ&atilde; tăng l&ecirc;n đ&aacute;ng kể.

Sự kết hợp tai hại giữa sự mất gi&aacute; của đồng r&uacute;p, chi ti&ecirc;u qu&acirc;n sự b&ugrave;ng nổ v&agrave; t&igrave;nh trạng thiếu lao động dai dẳng khiến gi&aacute; cả tăng cao trong những th&aacute;ng gần đ&acirc;y. Nga đ&atilde; trải qua đợt tăng lạm ph&aacute;t ban đầu sau khi phương T&acirc;y &aacute;p đặt một loạt lệnh trừng phạt hồi đầu năm ngo&aacute;i nhưng sau đ&oacute; gi&aacute; cả tạm thời hạ nhiệt.

Sự trỗi dậy của lạm ph&aacute;t l&agrave; mối lo ngại lớn đối với Moscow, vốn đang nỗ lực bảo vệ người d&acirc;n trong nước khỏi t&aacute;c động của c&aacute;c biện ph&aacute;p trừng phạt. Nền kinh tế Nga đ&atilde; vượt qua những dự b&aacute;o u &aacute;m nhất nhờ chi ti&ecirc;u khổng lồ của ch&iacute;nh phủ v&agrave; khả năng t&igrave;m kiếm đối t&aacute;c thương mại mới của Điện Kremlin.

Tuy nhi&ecirc;n, Moscow đang ng&agrave;y c&agrave;ng gặp kh&oacute; khăn trong nỗ lực duy tr&igrave; tăng trưởng m&agrave; kh&ocirc;ng g&acirc;y ra t&igrave;nh trạng mất c&acirc;n bằng v&agrave; lạm ph&aacute;t. Đ&acirc;y l&agrave; vấn đề nan giải v&agrave; ng&agrave;y c&agrave;ng trở n&ecirc;n cấp b&aacute;ch hơn khi Điện Kremlin chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống v&agrave;o th&aacute;ng 3-2024. Nhiều nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch nhận định, Tổng thống Vladimir Putin muốn một kết quả chiến thắng &aacute;p đảo để cho thấy sự ủng hộ của cử trị đối với chiến sự Ukraine.

Ph&aacute;t biểu tại một diễn đ&agrave;n kinh tế h&ocirc;m 13-9, &ocirc;ng Putin n&oacute;i rằng nếu ch&iacute;nh phủ kh&ocirc;ng can thiệp, lạm ph&aacute;t c&oacute; thể tăng vượt tầm kiểm so&aacute;t. &ldquo;Thực tế l&agrave; kh&ocirc;ng thể x&acirc;y dựng kế hoạch kinh doanh trong điều kiện lạm ph&aacute;t cao&rdquo;, &ocirc;ng n&oacute;i.

Gi&aacute; cả ở Nga đang tăng tr&ecirc;n diện rộng. Theo dữ liệu của ch&iacute;nh phủ, trong th&aacute;ng 8, tr&aacute;i c&acirc;y v&agrave; rau quả c&oacute; gi&aacute; cao hơn 20% so với một năm trước đ&oacute; trong khi gi&aacute; thịt g&agrave; tăng khoảng 15%, gi&aacute; trứng tăng 12%. Chi ph&iacute; du lịch nước ngo&agrave;i đắt đỏ hơn gần 40% do đồng r&uacute;p mất gi&aacute; mạnh trong năm nay.

Theo một cuộc khảo s&aacute;t trong th&aacute;ng 8 của h&atilde;ng thăm d&ograve; &yacute; kiến FOM, c&aacute;c bậc phụ huynh của Nga cho biết, chi ph&iacute; đồng phục học sinh v&agrave; quần &aacute;o cho con c&aacute;i tăng trung b&igrave;nh l&ecirc;n 15.000 r&uacute;p, tương đương khoảng 156 đ&ocirc; la Mỹ, từ mức 10.000 r&uacute;p năm ngo&aacute;i.

Trong th&aacute;ng 8, tốc độ lạm ph&aacute;t h&agrave;ng năm của Nga tăng hơn gấp đ&ocirc;i l&ecirc;n 5,2% từ mức 2,3% trong th&aacute;ng 4. Theo CBR, &aacute;p lực lạm ph&aacute;t ng&agrave;y c&agrave;ng gia tăng v&agrave; thể hiện r&otilde; trong dữ liệu h&agrave;ng th&aacute;ng, với gi&aacute; cả h&agrave;ng năm được điều chỉnh theo m&ugrave;a tăng 12,2% trong th&aacute;ng 7 so với th&aacute;ng 6. Tại Mỹ, gi&aacute; ti&ecirc;u d&ugrave;ng tăng 3,7% trong th&aacute;ng 8 so với năm ngo&aacute;i v&agrave; 0,6% so với th&aacute;ng 7.

Lạm ph&aacute;t c&oacute; thể căng thẳng hơn trong những th&aacute;ng tới. Theo một cuộc khảo s&aacute;t của CBR, kỳ vọng lạm ph&aacute;t của c&aacute;c doanh nghiệp Nga trong th&aacute;ng 9 tăng l&ecirc;n ở mức cao nhất kể từ lần tăng vọt do lệnh trừng phạt của phương T&acirc;y g&acirc;y ra v&agrave;o năm ngo&aacute;i.

Sergey Shagaev, một t&agrave;i xế 49 tuổi đến từ Saransk, th&agrave;nh phố c&aacute;ch Moscow khoảng 400 dặm về ph&iacute;a đ&ocirc;ng nam, chia sẻ gia đ&igrave;nh &ocirc;ng phải cắt giảm thịt v&agrave; c&aacute;c kỳ nghỉ. &ldquo;B&acirc;y giờ tiền chủ yếu chi cho thực phẩm v&agrave; nh&agrave; ở. Mọi người m&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i biết đều đang trở n&ecirc;n ngh&egrave;o hơn&rdquo;, &ocirc;ng n&oacute;i.

Gia đ&igrave;nh &ocirc;ng thường đi nghỉ m&aacute;t ở Thổ Nhĩ Kỳ hai lần một năm. &ldquo;Nhưng b&acirc;y giờ ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; qu&ecirc;n mất Thổ Nhĩ Kỳ ở đ&acirc;u&rdquo;, &ocirc;ng n&oacute;i.

Theo một cuộc khảo s&aacute;t hồi th&aacute;ng 7 của h&atilde;ng thăm d&ograve; &yacute; kiến Romir, cứ 5 người Nga th&igrave; c&oacute; 1 người c&oacute; kế hoạch giảm chi ti&ecirc;u cho thực phẩm v&agrave; c&aacute;c h&agrave;ng h&oacute;a thiết yếu kh&aacute;c.

Cuộc khảo s&aacute;t cho thấy, khoảng 28% người được hỏi thừa nhận đang t&igrave;m việc l&agrave;m th&ecirc;m. Trong những tuần gần đ&acirc;y, cơ quan chống độc quyền li&ecirc;n bang Nga y&ecirc;u cầu c&aacute;c nh&agrave; b&aacute;n lẻ h&agrave;ng điện tử giữ nguy&ecirc;n gi&aacute; c&aacute;c sản phẩm cơ bản như tivi, m&aacute;y giặt v&agrave; m&aacute;y pha c&agrave; ph&ecirc;.

Quyết định tăng l&atilde;i suất mới nhất của CBR c&oacute; thể sẽ g&acirc;y &aacute;p lực l&ecirc;n hoạt động kinh tế v&agrave; l&agrave;m giảm tốc độ tăng trưởng t&iacute;n dụng, vốn đang tăng ở mức hai con số. Đợt tăng l&atilde;i suất mạnh hồi th&aacute;ng 8, diễn ra sau khi c&aacute;c ch&iacute;nh trị gia Nga c&ocirc;ng khai chỉ tr&iacute;ch ch&iacute;nh s&aacute;ch tiền tệ của CBR qu&aacute; lỏng lẻo, chỉ tạm thời hỗ trợ đồng r&uacute;p.

Đồng r&uacute;p vẫn giảm hơn 20% so với đồng đ&ocirc; la Mỹ v&agrave; đồng euro trong năm nay. Trước đ&acirc;y, CBR ước t&iacute;nh, cứ mỗi lần đồng r&uacute;p giảm 10%, lạm ph&aacute;t sẽ tăng th&ecirc;m 1 điểm phần trăm, do h&agrave;ng nhập khẩu t&iacute;nh bằng đồng r&uacute;p trở n&ecirc;n đắt hơn.

Trước chiến tranh, CBR đ&atilde; t&aacute;c động đến gi&aacute; trị của đồng r&uacute;p bằng c&aacute;ch sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp v&agrave;o thị trường tiền tệ. Cơ quan n&agrave;y cũng khuyến kh&iacute;ch người nước ngo&agrave;i mua t&agrave;i sản bằng đồng r&uacute;p, chẳng hạn như tr&aacute;i phiếu ch&iacute;nh phủ, với l&atilde;i suất cao hơn. Tuy nhi&ecirc;n, c&aacute;c biện ph&aacute;p trừng phạt của phương T&acirc;y đ&atilde; l&agrave;m suy yếu những c&ocirc;ng cụ đ&oacute;. Gi&aacute; trị của đồng r&uacute;p hiện nay chủ yếu được th&uacute;c đẩy bởi doanh thu từ năng lượng của Nga.

Dietmar Hornung, ph&oacute; gi&aacute;m đốc của Moody&rsquo;s Investor Service, nhận định, ch&iacute;nh s&aacute;ch tăng l&atilde;i suất cao hơn c&oacute; lẽ l&agrave; đ&ograve;n bẩy duy nhất m&agrave; Nga c&oacute; v&agrave;o l&uacute;c n&agrave;y. &ldquo;Nhưng hiệu quả của ch&iacute;nh s&aacute;ch n&agrave;y hiện nay l&agrave; rất hạn chế&rdquo;, &ocirc;ng nhận x&eacute;t.

Sự gia tăng lạm ph&aacute;t đang l&agrave;m trầm trọng bất b&igrave;nh đẳng thu nhập ở &nbsp;Nga. C&aacute;c hộ gia đ&igrave;nh gi&agrave;u c&oacute; hơn đ&atilde; gửi h&agrave;ng chục tỉ đ&ocirc; la v&agrave;o t&agrave;i khoản ng&acirc;n h&agrave;ng của họ ở nước ngo&agrave;i kể từ th&aacute;ng 2-2022 v&agrave; những khoản tiết kiệm đ&oacute; sẽ c&oacute; gi&aacute; trị hơn khi đồng r&uacute;p mất gi&aacute;.

&ldquo;Những người c&oacute; thu nhập thấp đang chịu tổn thương do lạm ph&aacute;t cao hơn&rdquo;, Sofya Donets, chuy&ecirc;n gia kinh tế người Nga của Renaissance Capital n&oacute;i.

Ở c&aacute;c th&agrave;nh phố lớn, nơi mức lương cao hơn, gi&aacute; cả tăng cao được cảm nhận th&ocirc;ng qua h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu đắt hơn.

Dmitriy, một lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n 25 tuổi sống ở th&agrave;nh vi&ecirc;n St. Petersburg, cho biết gi&aacute; quần &aacute;o, &ocirc; t&ocirc; v&agrave; đồ d&ugrave;ng h&agrave;ng hiệu đều tăng mạnh do đồng r&uacute;p giảm gi&aacute;. Tuy nhi&ecirc;n, thu nhập của anh lại kh&ocirc;ng tăng.

&ldquo;Nếu đồng r&uacute;p tiếp tục giảm, c&oacute; lẽ t&ocirc;i sẽ c&acirc;n nhắc l&agrave;m việc từ xa để kiếm ngoại tệ hoặc chuyển đến ch&acirc;u &Acirc;u&rdquo;, anh n&oacute;i.

&nbsp;Theo WSJ

<a href="https://thesaigontimes.vn/nga-chat-vat-ghim-lan-song-lam-phat-thu-hai/">Kh&aacute;nh Lan</a>

 Lạm phát ở phương Tây đã qua đỉnh điểm nhưng ở Nga, người tiêu dùng đang đối mặt làn sóng tăng giá thứ hai khiến giới chức trách đau đầu tìm phương án giải quyết.

Thế giới

Saigon Times

Nga chật vật ghìm làn sóng lạm phát thứ hai

Trần Ngọc Quyên

Sao Pu mới ph&#225;t biểu l&#224; kinh tế ph&#225;t triển?

Sao Pu mới phát biểu là kinh tế phát triển?

Vni Star

Pu mua đạn bắn ph&#225;o hoa th&#236; kinh rồi

Pu mua đạn bắn pháo hoa thì kinh rồi