&Aacute;p lực kh&ocirc;ng ngừng từ Nh&agrave; Trắng đối với Cục Dự trữ Li&ecirc;n bang Mỹ (Fed) đang l&agrave;m dấy l&ecirc;n tranh luận về vai tr&ograve; v&agrave; mức độ độc lập của ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương trong nền kinh tế Mỹ.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250803/images/neu-quoc-hoi-sua-luat-fed-con-giu-duoc-vai-tro-trung-lap-20250803100650.jpg" style="height:380px; width:600px" />

Nếu Quốc hội sửa luật, Fed c&ograve;n giữ được vai tr&ograve; trung lập?

Tổng thống Donald Trump gần đ&acirc;y đ&atilde; ngừng đề cập tới việc sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell, nhưng vẫn li&ecirc;n tục y&ecirc;u cầu hạ l&atilde;i suất. Tuy nhi&ecirc;n, việc Thống đốc Adriana Kugler bất ngờ th&ocirc;ng b&aacute;o từ chức v&agrave;o tuần tới, sớm hơn nhiều so với thời điểm kết th&uacute;c nhiệm kỳ v&agrave;o th&aacute;ng 1/2026 đang &quot;mở đường&quot; để &ocirc;ng Trump sớm lựa chọn người kế nhiệm Powell.

Tổng thống từng tuy&ecirc;n bố sẽ bổ nhiệm một chủ tịch Fed mới c&oacute; xu hướng nới lỏng ch&iacute;nh s&aacute;ch. Điều n&agrave;y đi ngược lại quan điểm của &ocirc;ng Powell v&agrave; đa số th&agrave;nh vi&ecirc;n FOMC hiện tại, vốn vẫn giữ l&atilde;i suất ổn định trong bối cảnh thuế quan từ ch&iacute;nh quyền Trump đang lan rộng v&agrave; g&acirc;y &aacute;p lực l&ecirc;n lạm ph&aacute;t.

Trong khi thế đối đầu giữa Nh&agrave; Trắng v&agrave; Fed tiếp diễn, Quốc hội Mỹ mới l&agrave; cơ quan c&oacute; quyền điều chỉnh vai tr&ograve;, thẩm quyền v&agrave; sứ mệnh của Fed.

Gi&aacute;o sư t&agrave;i ch&iacute;nh Jeremy Siegel của Đại học Wharton từng cảnh b&aacute;o điều n&agrave;y trong một cuộc phỏng vấn với CNBC, cho rằng &ocirc;ng Powell c&oacute; thể phải từ chức để bảo vệ t&iacute;nh độc lập l&acirc;u d&agrave;i của Fed. Theo &ocirc;ng, l&yacute; do l&agrave; nếu kinh tế chững lại, Trump ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể biến Powell th&agrave;nh &ldquo;vật tế thần&rdquo; v&agrave; đề nghị Quốc hội trao th&ecirc;m quyền kiểm so&aacute;t Fed cho Tổng thống.

&ldquo;Đừng qu&ecirc;n rằng Fed kh&ocirc;ng được quy định trong Hiến ph&aacute;p. N&oacute; l&agrave; &quot;sản phẩm&quot; của Quốc hội Mỹ, được th&agrave;nh lập theo Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang năm 1913. Quốc hội c&oacute; thể sửa đổi, tăng hoặc giảm quyền lực của Fed bất cứ l&uacute;c n&agrave;o&rdquo;, Siegel cảnh b&aacute;o.

Mối lo n&agrave;y đang dần trở th&agrave;nh hiện thực khi c&aacute;c dấu hiệu cảnh b&aacute;o tăng trưởng kinh tế xuất hiện. Điển h&igrave;nh l&agrave; b&aacute;o c&aacute;o việc l&agrave;m g&acirc;y sốc h&ocirc;m thứ S&aacute;u, cho thấy tăng trưởng việc l&agrave;m yếu hơn nhiều so với dự b&aacute;o. C&aacute;c chuy&ecirc;n gia kinh tế tại JPMorgan thậm ch&iacute; cảnh b&aacute;o dữ liệu n&agrave;y ph&aacute;t t&iacute;n hiệu suy giảm r&otilde; rệt trong nhu cầu lao động, một chỉ b&aacute;o sớm cho suy tho&aacute;i.

Nghị viện Mỹ c&oacute; thể sửa đổi sứ mệnh k&eacute;p của Fed

Tại một sự kiện do Axios tổ chức tuần qua, Thượng nghị sĩ Bernie Moreno của bang Ohio được hỏi liệu Đạo luật Fed c&oacute; cần được sửa đổi hay kh&ocirc;ng. &Ocirc;ng trả lời rằng: &ldquo;C&oacute; nhiều vấn đề cần được xem x&eacute;t&rdquo;, trong đ&oacute; c&oacute; việc Fed chi trả l&atilde;i suất cho c&aacute;c khoản dự trữ qua đ&ecirc;m của ng&acirc;n h&agrave;ng, kể cả ng&acirc;n h&agrave;ng nước ngo&agrave;i.

&ldquo;T&ocirc;i kh&ocirc;ng chắc việc trả l&atilde;i cho c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng nước ngo&agrave;i l&agrave; một ch&iacute;nh s&aacute;ch hợp l&yacute;. C&oacute; thể n&ecirc;n giảm hoặc điều chỉnh&rdquo;, &ocirc;ng n&oacute;i.

Moreno cũng đặt c&acirc;u hỏi về sứ mệnh k&eacute;p của Fed l&agrave; to&agrave;n dụng việc l&agrave;m v&agrave; ổn định gi&aacute; cả, được đưa v&agrave;o năm 1977. &Ocirc;ng đề xuất n&ecirc;n sửa đổi mục ti&ecirc;u &ldquo;to&agrave;n dụng việc l&agrave;m&rdquo; th&agrave;nh &ldquo;to&agrave;n dụng lao động với mức lương cao nhất c&oacute; thể&rdquo;. Với phần c&ograve;n lại, &ocirc;ng nhấn mạnh cần l&agrave;m r&otilde; c&aacute;ch Fed đo lường v&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch lạm ph&aacute;t.

&Ocirc;ng n&ecirc;u v&iacute; dụ về việc &ocirc;ng Powell phản ứng chậm với lạm ph&aacute;t sau đại dịch, khi c&uacute; sốc cung kết hợp với k&iacute;ch th&iacute;ch t&agrave;i kh&oacute;a đẩy cầu tăng mạnh. Cũng theo &ocirc;ng, hiện Fed vẫn do dự cắt giảm l&atilde;i suất, d&ugrave; chưa c&oacute; bằng chứng r&otilde; r&agrave;ng cho thấy thuế quan g&acirc;y ra lạm ph&aacute;t mạnh, trong khi thuế đang giảm.

&ldquo;Vấn đề l&agrave; c&aacute;ch &ocirc;ng ấy ph&acirc;n t&iacute;ch dữ liệu&rdquo;, Moreno nhận x&eacute;t v&agrave; th&ecirc;m rằng: &ldquo;T&ocirc;i cho rằng &ocirc;ng ấy đang nh&igrave;n vấn đề qua lăng k&iacute;nh ch&iacute;nh trị, trong khi lẽ ra phải ho&agrave;n to&agrave;n phi ch&iacute;nh trị&rdquo;.

D&ugrave; khẳng định &ldquo;ho&agrave;n to&agrave;n ủng hộ sự độc lập của Fed&rdquo;, Moreno vẫn tuy&ecirc;n bố Powell c&oacute; thể bị sa thải một c&aacute;ch hợp ph&aacute;p nếu bị xem l&agrave; &ldquo;v&ocirc; c&ugrave;ng k&eacute;m năng lực.&rdquo;

Độc lập của Fed - kh&aacute;i niệm nhạy cảm v&agrave; kh&ocirc;ng tuyệt đối

Thực tế, Fed kh&ocirc;ng ho&agrave;n to&agrave;n nằm ngo&agrave;i hệ thống ch&iacute;nh trị. Tổng thống c&oacute; quyền đề cử v&agrave; Thượng viện ph&ecirc; chuẩn c&aacute;c th&agrave;nh vi&ecirc;n Hội đồng Thống đốc, bao gồm cả Chủ tịch v&agrave; Ph&oacute; Chủ tịch. Chủ tịch Fed cũng thường xuy&ecirc;n phải điều trần trước Quốc hội v&agrave; đối mặt với chất vấn gay gắt.

Tuy nhi&ecirc;n, cấu tr&uacute;c tổ chức của Fed được thiết kế nhằm hạn chế can thiệp ch&iacute;nh trị. C&aacute;c Thống đốc c&oacute; nhiệm kỳ 14 năm v&agrave; được ph&acirc;n bổ lệch nhau theo thời gian, ngăn một Tổng thống đơn lẻ kiểm so&aacute;t to&agrave;n bộ Fed. C&aacute;c th&agrave;nh vi&ecirc;n cũng chỉ c&oacute; thể bị sa thải &ldquo;v&igrave; l&yacute; do ch&iacute;nh đ&aacute;ng&rdquo;, thường được hiểu l&agrave; vi phạm nghi&ecirc;m trọng nhiệm vụ, chứ kh&ocirc;ng phải v&igrave; bất đồng ch&iacute;nh s&aacute;ch.

Chủ tịch c&aacute;c Fed khu vực kh&ocirc;ng do Tổng thống bổ nhiệm, v&agrave; ng&acirc;n s&aacute;ch hoạt động của Fed kh&ocirc;ng phụ thuộc v&agrave;o Quốc hội.

Theo chuy&ecirc;n gia kinh tế Michael Pugliese của Wells Fargo, ch&iacute;nh v&igrave; thế, &ldquo;t&iacute;nh độc lập của Fed l&agrave; một kh&aacute;i niệm mơ hồ&rdquo;, v&igrave; n&oacute; chủ yếu dựa v&agrave;o luật, th&ocirc;ng lệ v&agrave; truyền thống chứ kh&ocirc;ng c&oacute; &ldquo;điều khoản độc lập&rdquo; cụ thể trong hiến ph&aacute;p hay luật định.

Pugliese cho rằng khả năng Quốc hội sửa đổi Đạo luật Fed để trao th&ecirc;m quyền cho Nh&agrave; Trắng l&agrave; rất thấp, do sự phản đối từ đảng D&acirc;n chủ v&agrave; r&agrave;o cản thủ tục tại Thượng viện như quy tắc filibuster - một nỗ lực nhằm tr&igrave; ho&atilde;n hoặc ngăn chặn việc bỏ phiếu về một dự luật hoặc một văn bản ph&ecirc; chuẩn.

&ldquo;Nếu ph&aacute; bỏ quy tắc filibuster, điều đ&oacute; sẽ mở ra h&agrave;ng loạt tranh luận về nhiều ch&iacute;nh s&aacute;ch kh&aacute;c, kh&ocirc;ng chỉ ri&ecirc;ng Fed. V&igrave; vậy, t&ocirc;i rất ngạc nhi&ecirc;n nếu Fed lại l&agrave; l&yacute; do khiến luật đ&oacute; bị thay đổi&rdquo;, &ocirc;ng nhận định.

<a href="https://thoibaonganhang.vn/neu-quoc-hoi-sua-luat-fed-con-giu-duoc-vai-tro-trung-lap-168264.html">Đại H&ugrave;ng-Link gốc</a>

Áp lực không ngừng từ Nhà Trắng đối với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang làm dấy lên tranh luận về vai trò và mức độ độc lập của ngân hàng trung ương trong nền kinh tế Mỹ.


Thế giới

Thời báo ngân hàng

Nếu Quốc hội sửa luật, Fed còn giữ được vai trò trung lập?

Nguyễn Thế Duy

thằng Trump l&#234;n những ch&#237;nh s&#225;ch của n&#243; ho&#224;n to&#224;n k tạo ra việc l&#224;m cho d&#226;n mĩ

thằng Trump lên những chính sách của nó hoàn toàn k tạo ra việc làm cho dân mĩ

Hoang Dung

Baby Shark

thuế tăng , ti&#234;u d&#249;ng giảm, c&#243; ma n&#224;o đầu tư sản suất ở thời điểm n&#224;y, n&#243;i tr&#234;n b&#225;o cho vui th&#244;i

thuế tăng , tiêu dùng giảm, có ma nào đầu tư sản suất ở thời điểm này, nói trên báo cho vui thôi

trí hiệp

Số li&#234;u giả, nước ngo&#224;i v&#224;o đầu tư ầm ầm l&#224;m sao lao động kh&#244;ng tăng

Số liêu giả, nước ngoài vào đầu tư ầm ầm làm sao lao động không tăng