Ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan g&acirc;y chấn động của Tổng thống Donald Trump đ&atilde; t&aacute;c động mạnh tới thế giới v&agrave; người d&acirc;n Mỹ.

	<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250731/images/trumpthue31725.jpg" style="width: 600px; height: 406px;" />

	Tổng thống Mỹ Donald Trump c&ocirc;ng bố c&aacute;c mức thuế đối ứng mới tại Nh&agrave; Trắng ng&agrave;y 2/4/2025. Ảnh: Reuters/TTXVN

	Theo k&ecirc;nh BBC ng&agrave;y 31/7, v&agrave;o ng&agrave;y 2/4, Tổng thống Trump đ&atilde; c&ocirc;ng bố h&agrave;ng loạt mức thuế nhập khẩu mới nghi&ecirc;m ngặt, được gọi l&agrave; thuế đối ứng, &aacute;p l&ecirc;n h&agrave;ng h&oacute;a từ h&agrave;ng chục quốc gia tr&ecirc;n thế giới.

	Nhiều mức thuế trong số n&agrave;y đ&atilde; được tạm dừng. Từ đ&oacute; đến nay, &ocirc;ng Trump cũng th&ocirc;ng b&aacute;o đ&atilde; đạt được c&aacute;c thỏa thuận với một số đối t&aacute;c như Anh, Việt Nam, Nhật Bản v&agrave; Li&ecirc;n minh ch&acirc;u &Acirc;u, gi&uacute;p giảm một phần mức thuế.

	Tuy nhi&ecirc;n, c&aacute;c mặt h&agrave;ng cụ thể như &ocirc; t&ocirc; v&agrave; th&eacute;p vẫn bị Mỹ &aacute;p thuế đ&aacute;ng kể theo ng&agrave;nh. Trung b&igrave;nh, mức thuế nhập khẩu của Mỹ hiện ở mức cao nhất trong gần một thế kỷ.

	C&aacute;c doanh nghiệp Mỹ nhập khẩu h&agrave;ng h&oacute;a từ nước ngo&agrave;i l&agrave; b&ecirc;n cuối c&ugrave;ng phải chịu chi ph&iacute; của thuế quan.

	T&aacute;c động của ch&iacute;nh s&aacute;ch n&agrave;y đang lan rộng trong nền kinh tế Mỹ v&agrave; thế giới theo nhiều c&aacute;ch kh&aacute;c nhau.

	Ch&iacute;nh phủ Mỹ thu th&ecirc;m nhiều tiền thuế

	Theo Ph&ograve;ng Th&iacute; nghiệm Ng&acirc;n s&aacute;ch thuộc Đại học Yale, t&iacute;nh đến ng&agrave;y 28/7, mức thuế thực tế trung b&igrave;nh m&agrave; Mỹ &aacute;p l&ecirc;n h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu l&agrave; 18,2%, mức cao nhất kể từ năm 1934. Con số n&agrave;y tăng mạnh so với mức 2,4% v&agrave;o năm 2024, trước khi &ocirc;ng Trump trở lại Nh&agrave; Trắng. Mức tăng thuế như vậy đ&atilde; gi&uacute;p doanh thu từ thuế của ch&iacute;nh phủ Mỹ tăng vọt.

	Dữ liệu ch&iacute;nh thức cho thấy trong th&aacute;ng 6/2025, doanh thu từ thuế quan đạt 28 tỷ USD, gấp ba lần doanh thu trung b&igrave;nh h&agrave;ng th&aacute;ng của năm 2024.

	Hồi th&aacute;ng 6, Văn ph&ograve;ng Ng&acirc;n s&aacute;ch Quốc hội Mỹ (CBO) ước t&iacute;nh rằng tăng thu thuế nhờ c&aacute;c mức thuế mới được &aacute;p dụng từ ng&agrave;y 6/1 đến 13/5/2025 sẽ gi&uacute;p giảm tổng số tiền m&agrave; ch&iacute;nh phủ Mỹ cần vay từ nay đến năm 2035 khoảng 2.500 tỷ USD.

	Tuy nhi&ecirc;n, CBO cũng đ&aacute;nh gi&aacute; rằng c&aacute;c mức thuế n&agrave;y sẽ khiến quy m&ocirc; nền kinh tế Mỹ nhỏ hơn so với kịch bản kh&ocirc;ng &aacute;p dụng thuế.

	CBO dự b&aacute;o số tiền thu th&ecirc;m từ thuế sẽ kh&ocirc;ng đủ b&ugrave; đắp phần thất thu do ch&iacute;nh quyền Tổng thống Trump cắt giảm thuế trong thập kỷ tới.

	Th&acirc;m hụt thương mại của Mỹ tăng l&ecirc;n

	Tổng thống Trump cho rằng th&acirc;m hụt thương mại song phương l&agrave; bằng chứng cho thấy c&aacute;c quốc gia kh&aacute;c đang lợi dụng Mỹ khi xuất khẩu nhiều hơn l&agrave; nhập khẩu từ Mỹ.

	Một trong những l&yacute; do &ocirc;ng đưa ra để giải th&iacute;ch cho h&agrave;nh động &aacute;p thuế l&agrave; nhằm giảm nhập khẩu v&agrave; buộc c&aacute;c nước kh&aacute;c phải hạ r&agrave;o cản đối với h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ.

	Tuy nhi&ecirc;n, một trong những t&aacute;c động nổi bật của cuộc chiến thương mại do &ocirc;ng Trump khơi m&agrave;o cho đến nay l&agrave; hoạt động nhập khẩu h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ lại gia tăng.

	Nguy&ecirc;n nh&acirc;n l&agrave; do c&aacute;c c&ocirc;ng ty Mỹ đ&atilde; t&iacute;ch trữ h&agrave;ng h&oacute;a trước khi mức thuế mới c&oacute; hiệu lực nhằm tr&aacute;nh phải trả thuế cao hơn. Trong khi đ&oacute;, xuất khẩu của Mỹ chỉ tăng nhẹ. Hệ quả l&agrave; th&acirc;m hụt thương mại h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ kh&ocirc;ng giảm m&agrave; c&ograve;n tăng l&ecirc;n. Con số n&agrave;y đạt mức kỷ lục 162 tỷ USD v&agrave;o th&aacute;ng 3/2025 rồi giảm xuống c&ograve;n 86 tỷ USD v&agrave;o th&aacute;ng 6.

	T&igrave;nh trạng t&iacute;ch trữ c&oacute; thể sẽ mất dần t&aacute;c động, nhưng về d&agrave;i hạn, nhiều nh&agrave; kinh tế cho rằng ch&iacute;nh quyền Tổng thống Trump vẫn sẽ gặp kh&oacute; trong thu hẹp th&acirc;m hụt thương mại tổng thể.

	Theo họ, nguy&ecirc;n nh&acirc;n ch&iacute;nh của th&acirc;m hụt l&agrave; mất c&acirc;n đối mang t&iacute;nh cơ cấu trong nền kinh tế Mỹ, tức l&agrave; chi ti&ecirc;u quốc gia vượt qu&aacute; năng lực sản xuất, chứ kh&ocirc;ng phải do c&aacute;c h&agrave;nh vi thương mại bất c&ocirc;ng từ ph&iacute;a nước ngo&agrave;i.

	Trung Quốc xuất khẩu &iacute;t hơn sang Mỹ

	Tổng thống Trump đ&atilde; &aacute;p mức thuế cao đối với h&agrave;ng h&oacute;a Trung Quốc, c&oacute; thời điểm l&ecirc;n tới 145%.

	Hiện mức thuế n&agrave;y đ&atilde; giảm xuống c&ograve;n 30%, nhưng căng thẳng thương mại vẫn g&acirc;y t&aacute;c động đ&aacute;ng kể đến trao đổi thương mại giữa hai nước.

	Trong 6 th&aacute;ng đầu năm 2025, gi&aacute; trị h&agrave;ng h&oacute;a Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ đ&atilde; giảm 11% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2024.

	Trong khi đ&oacute;, xuất khẩu của Trung Quốc sang c&aacute;c đối t&aacute;c kh&aacute;c lại tăng, cho thấy c&aacute;c doanh nghiệp nước n&agrave;y đ&atilde; t&igrave;m được kh&aacute;ch h&agrave;ng mới.

	Xuất khẩu của Trung Quốc sang Ấn Độ năm nay tăng 14% so với c&ugrave;ng kỳ năm ngo&aacute;i; sang EU v&agrave; Anh lần lượt tăng 7% v&agrave; 8%.

	Đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;, xuất khẩu sang c&aacute;c quốc gia Đ&ocirc;ng Nam &Aacute; tăng 13%.

	Ch&iacute;nh quyền Tổng thống Trump lo ngại c&aacute;c doanh nghiệp Trung Quốc c&oacute; thể đang t&igrave;m c&aacute;ch n&eacute; thuế bằng c&aacute;ch đặt nh&agrave; m&aacute;y ở c&aacute;c nước Đ&ocirc;ng Nam &Aacute; l&acirc;n cận để xuất khẩu b&aacute;n th&agrave;nh phẩm rồi tiếp tục xuất khẩu th&agrave;nh phẩm sang Mỹ từ đ&oacute;.

	Chiến lược n&eacute; thuế tương tự từng xảy ra khi Tổng thống Trump &aacute;p thuế đối với tấm pin mặt trời Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu.

	Th&ecirc;m nhiều thỏa thuận thương mại mới

	Một số quốc gia chọn c&aacute;ch tăng cường quan hệ thương mại với đối t&aacute;c kh&aacute;c thay v&igrave; &aacute;p r&agrave;o cản đ&aacute;p trả lại ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế của Mỹ.

	Anh v&agrave; Ấn Độ đ&atilde; k&yacute; thỏa thuận thương mại sau ba năm đ&agrave;m ph&aacute;n. Na Uy, Iceland, Thụy Sĩ v&agrave; Liechtenstein (th&agrave;nh vi&ecirc;n của Hiệp hội Mậu dịch Tự do ch&acirc;u &Acirc;u EFTA) đ&atilde; k&yacute; thỏa thuận thương mại mới với một số nước Mỹ Latinh. Li&ecirc;n minh ch&acirc;u &Acirc;u đang th&uacute;c đẩy đ&agrave;m ph&aacute;n thương mại mới với Indonesia. Canada đang xem x&eacute;t k&yacute; hiệp định thương mại tự do với ASEAN.

	Một số quốc gia cũng đ&atilde; h&agrave;nh động khi quan hệ thương mại giữa Mỹ v&agrave; Trung Quốc đổ vỡ. Trung Quốc trước đ&acirc;y l&agrave; nước nhập khẩu đậu tương Mỹ lớn nhất thế giới. Tuy nhi&ecirc;n, trong những năm gần đ&acirc;y, nước n&agrave;y ng&agrave;y c&agrave;ng chuyển sang mua đậu tương từ Brazil. C&aacute;c nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch cho rằng xu hướng n&agrave;y gia tăng do cuộc chiến thương mại mới của &ocirc;ng Trump v&agrave; việc Trung Quốc &aacute;p thuế trả đũa đối với n&ocirc;ng sản Mỹ.

	Th&aacute;ng 6/2025, Trung Quốc nhập khẩu 10,6 triệu tấn đậu tương từ Brazil, trong khi chỉ nhập 1,6 triệu tấn từ Mỹ.

	Khi Trung Quốc &aacute;p thuế đối với đậu tương Mỹ trong nhiệm kỳ đầu của &ocirc;ng Trump, ch&iacute;nh quyền của &ocirc;ng đ&atilde; phải b&ugrave; đắp cho n&ocirc;ng d&acirc;n Mỹ bằng c&aacute;c khoản trợ cấp mới.

	Gi&aacute; ti&ecirc;u d&ugrave;ng Mỹ bắt đầu tăng

	C&aacute;c nh&agrave; kinh tế cảnh b&aacute;o rằng thuế quan của Tổng thống Trump cuối c&ugrave;ng sẽ đẩy gi&aacute; h&agrave;ng h&oacute;a Mỹ tăng l&ecirc;n do l&agrave;m tăng chi ph&iacute; nhập khẩu.

	Tỷ lệ lạm ph&aacute;t ch&iacute;nh thức của Mỹ trong th&aacute;ng 6 l&agrave; 2,7%, tăng nhẹ so với mức 2,4% trong th&aacute;ng 5, nhưng vẫn thấp hơn mức 3% của th&aacute;ng 1.

	Hoạt động t&iacute;ch trữ h&agrave;ng h&oacute;a từ đầu năm gi&uacute;p c&aacute;c nh&agrave; b&aacute;n lẻ chưa cần tăng gi&aacute; b&aacute;n lẻ ngay lập tức. Tuy nhi&ecirc;n, dữ liệu mới nhất cho thấy c&aacute;c mức thuế của &ocirc;ng Trump đang bắt đầu t&aacute;c động đến gi&aacute; ti&ecirc;u d&ugrave;ng ở Mỹ.

	Gi&aacute; của một số mặt h&agrave;ng nhập khẩu như thiết bị gia dụng, m&aacute;y t&iacute;nh, dụng cụ thể thao, s&aacute;ch v&agrave; đồ chơi đ&atilde; tăng r&otilde; rệt trong th&aacute;ng 6.

	C&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu tại Ph&ograve;ng th&iacute; nghiệm Gi&aacute; cả của Đại học Harvard cho biết gi&aacute; h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu v&agrave; sản phẩm nội địa chịu ảnh hưởng bởi thuế đ&atilde; tăng nhanh hơn so với c&aacute;c sản phẩm trong nước kh&ocirc;ng chịu thuế.

	Th&ugrave;y Dương/B&aacute;o Tin tức v&agrave; D&acirc;n tộc

	<a href="https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/nam-tac-dong-ma-chinh-sach-thue-quan-cua-tong-thong-trump-dang-tao-ra-20250731110115945.htm">Link gốc</a>

Chính sách thuế quan gây chấn động của Tổng thống Donald Trump đã tác động mạnh tới thế giới và người dân Mỹ.


Thế giới

Vietnam+

Năm tác động mà chính sách thuế quan của Tổng thống Trump đang tạo ra

Vũ Quang Hiếu

C&#243; SBV bơm tiền th&#236; sợ g&#236; Trump.