Meta từng l&agrave; &ldquo;đất l&agrave;nh&rdquo; của những nh&acirc;n t&agrave;i AI h&agrave;ng đầu &ndash; cho đến khi kh&ocirc;ng c&ograve;n như vậy nữa.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250815/images/mark.png" style="height:394px; width:600px" />

Tại Meta, một nền văn h&oacute;a hỗn loạn v&agrave; thiếu tầm nh&igrave;n đ&atilde; dẫn đến t&igrave;nh trạng &ldquo;chảy m&aacute;u chất x&aacute;m&rdquo;, trong khi c&aacute;c đối thủ cho rằng đội ngũ nh&acirc;n t&agrave;i AI của h&atilde;ng đang k&eacute;m chất lượng. Nhưng ngay cả chiến dịch tuyển dụng rầm rộ của Mark Zuckerberg cũng kh&ocirc;ng ngăn được l&agrave;n s&oacute;ng ra đi n&agrave;y.

Meta từng l&agrave; &ldquo;đất l&agrave;nh&rdquo; của những nh&acirc;n t&agrave;i AI h&agrave;ng đầu &ndash; cho đến khi kh&ocirc;ng c&ograve;n như vậy nữa. Nhiều năm trước khi Zuckerberg bắt đầu c&aacute;c thương vụ mua nh&acirc;n sự đ&igrave;nh đ&aacute;m, c&ocirc;ng ty đ&atilde; sở hữu những nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu v&agrave; kỹ sư sau n&agrave;y rời đi để s&aacute;ng lập c&aacute;c c&ocirc;ng ty AI lớn như Perplexity, Mistral, Fireworks AI v&agrave; World Labs &ndash; tất cả đều xuất th&acirc;n từ ph&ograve;ng th&iacute; nghiệm AI của Meta. Trong bối cảnh b&ugrave;ng nổ AI, nhiều người kh&aacute;c cũng rời sang c&aacute;c đối thủ như OpenAI, Anthropic v&agrave; Google.

Theo chia sẻ của ba cựu nh&acirc;n vi&ecirc;n AI Meta với Forbes, t&igrave;nh trạng &ldquo;chảy m&aacute;u chất x&aacute;m&rdquo; những năm gần đ&acirc;y l&agrave; rất nghi&ecirc;m trọng. &ldquo;Họ từng c&oacute; những người giỏi nhất nhưng lại để mất v&agrave;o tay OpenAI&hellip; Đ&acirc;y l&agrave; c&aacute;ch Mark cố gắng triệu hồi số nh&acirc;n t&agrave;i đ&atilde; mất&rdquo;, một cựu nh&acirc;n vi&ecirc;n n&oacute;i. D&ugrave; Zuckerberg đưa ra những đề nghị lương thưởng g&acirc;y sốc cho c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu AI h&agrave;ng đầu, Meta vẫn tiếp tục mất đi những người giỏi c&ograve;n lại.

Hiện tại, khi tuyển dụng nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu AI đẳng cấp, Meta thường chỉ l&agrave; lựa chọn sau c&ugrave;ng. Một l&atilde;nh đạo cấp cao tại một trong những c&ocirc;ng ty AI h&agrave;ng đầu n&oacute;i rằng trước đợt tuyển dụng rầm rộ v&agrave;i th&aacute;ng gần đ&acirc;y, đội ngũ Meta &ldquo;kh&ocirc;ng đạt chuẩn&rdquo; tuyển dụng của họ.

Một nh&agrave; s&aacute;ng lập startup AI v&iacute; von: &ldquo;Meta giống như đội Washington Commanders trong l&agrave;ng c&ocirc;ng nghệ. Họ trả qu&aacute; nhiều tiền cho những nh&agrave; khoa học AI chỉ ở mức kh&aacute;, v&agrave; người ngo&agrave;i th&igrave; tưởng đ&oacute; l&agrave; những người giỏi nhất thế giới v&igrave; được trả cao như vậy&rdquo;.

Google kể từ m&ugrave;a thu năm ngo&aacute;i chỉ tuyển chưa đến 20 nh&acirc;n vi&ecirc;n AI từ Meta &ndash; con số rất nhỏ so với h&agrave;ng trăm người m&agrave; họ đ&atilde; tuyển trong c&ugrave;ng thời gian. Một nguồn tin n&oacute;i với Forbes rằng &ldquo;niềm tin phổ biến&rdquo; l&agrave; Meta kh&ocirc;ng c&ograve;n nhiều nh&acirc;n t&agrave;i để &ldquo;săn&rdquo; nữa.

Điều n&agrave;y khiến nỗ lực &ldquo;đột k&iacute;ch&rdquo; của Zuckerberg v&agrave;o OpenAI v&agrave; Thinking Machine Labs (do cựu CTO OpenAI Mira Murati s&aacute;ng lập) trở n&ecirc;n như thể tuyệt vọng, với những đề nghị h&agrave;ng trăm triệu USD v&agrave; hứa hẹn t&agrave;i nguy&ecirc;n t&iacute;nh to&aacute;n gần như v&ocirc; hạn. Theo Wall Street Journal, trong &iacute;t nhất hai trường hợp, Zuckerberg đ&atilde; đề nghị g&oacute;i đ&atilde;i ngộ trị gi&aacute; hơn 1 tỷ USD trả trong nhiều năm. &Ocirc;ng được cho l&agrave; đ&atilde; l&ocirc;i k&eacute;o được &iacute;t nhất 18 nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu OpenAI, nhưng cũng bị nhiều người từ chối v&igrave; tin rằng họ sẽ tạo ra ảnh hưởng lớn hơn v&agrave; thu lợi tốt hơn ở nơi kh&aacute;c.

Meta phủ nhận mạnh mẽ việc gặp vấn đề về giữ ch&acirc;n nh&acirc;n t&agrave;i AI.

Anthropic &ndash; c&ocirc;ng ty c&oacute; tỷ lệ giữ ch&acirc;n nh&acirc;n vi&ecirc;n 80% (cao nhất trong nh&oacute;m ph&ograve;ng th&iacute; nghiệm AI ti&ecirc;n phong) &ndash; cũng cho biết họ kh&ocirc;ng điều chỉnh lương để cạnh tranh với Meta. CEO Dario Amodei n&oacute;i rằng &ocirc;ng từng trao đổi với nh&acirc;n vi&ecirc;n nhận được đề nghị từ Meta nhưng từ chối.

Một b&aacute;o c&aacute;o kh&aacute;c v&agrave;o th&aacute;ng 8 cho thấy Meta đang tuyển kỹ sư với tốc độ gấp đ&ocirc;i so với tốc độ mất nh&acirc;n sự, phản &aacute;nh sự cạnh tranh gay gắt để lấp đầy khoảng trống nh&acirc;n sự cấp cao.

Th&aacute;ng 6, Zuckerberg thu&ecirc; Alexandr Wang &ndash; cựu CEO Scale AI &ndash; v&agrave; giao nhiệm vụ dẫn dắt một ph&ograve;ng th&iacute; nghiệm mới nhằm ph&aacute;t triển &ldquo;si&ecirc;u tr&iacute; tuệ&rdquo; (superintelligence). Wang được hỗ trợ bởi Nat Friedman (cựu CEO GitHub) c&ugrave;ng khoảng một t&aacute; nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu h&agrave;ng đầu vừa được l&ocirc;i k&eacute;o từ OpenAI, DeepMind v&agrave; Anthropic, một số được cho l&agrave; nhận g&oacute;i đ&atilde;i ngộ từ 100&ndash;300 triệu USD trong 4 năm. Cuối th&aacute;ng 6, Meta cũng tuyển Daniel Gross &ndash; đồng s&aacute;ng lập Safe Superintelligence với Ilya Sutskevar (cựu l&atilde;nh đạo nghi&ecirc;n cứu OpenAI).

Song, t&igrave;nh trạng nh&acirc;n vi&ecirc;n rời bỏ vẫn tiếp diễn. Anthropic, Writer, Barcelona Supercomputing Center, Thinking Machine Labs v&agrave; cả Microsoft đều đ&atilde; tuyển người từ Meta. XAI của Elon Musk từ th&aacute;ng 1 đ&atilde; tuyển 14 kỹ sư Meta m&agrave; kh&ocirc;ng cần trả &ldquo;mức lương đi&ecirc;n rồ&rdquo;.

HỖN LOẠN

Meta lập FAIR (Facebook AI Research) v&agrave;o th&aacute;ng 12/2013, từng l&agrave; điểm đến l&yacute; tưởng cho những người muốn l&agrave;m AI ti&ecirc;n tiến. Nhưng từ th&aacute;ng 2/2023, AI được gộp về nh&oacute;m GenAI &ndash; hướng đến sản phẩm &ndash; v&agrave; FAIR dần mất tầm quan trọng, thiếu t&agrave;i nguy&ecirc;n t&iacute;nh to&aacute;n v&agrave; mất nhiều nh&acirc;n sự chủ chốt.

Nh&oacute;m GenAI được y&ecirc;u cầu &ldquo;chạy nước r&uacute;t&rdquo; để kịp ra mắt c&aacute;c sản phẩm AI, như trợ l&yacute; hội thoại v&agrave; nh&acirc;n vật AI. Một cựu nh&acirc;n vi&ecirc;n n&oacute;i: &ldquo;Ch&uacute;ng t&ocirc;i chỉ c&oacute; 6 th&aacute;ng để đi từ con số gần như 0 đến khi ra mắt.&rdquo; Sau đ&oacute;, &aacute;p lực c&agrave;ng lớn khi Meta tiếp tục tung sản phẩm 2024&ndash;2025. Nhưng những &ldquo;cuộc chạy&rdquo; n&agrave;y ng&agrave;y c&agrave;ng hỗn loạn, m&acirc;u thuẫn kỹ thuật, tr&ugrave;ng lặp nhiệm vụ v&agrave; tranh gi&agrave;nh c&ocirc;ng lao. C&oacute; người phải thay 7 quản l&yacute; chỉ trong 3 năm.

Tầm nh&igrave;n Metaverse cũng trở th&agrave;nh trở ngại, khi nhiều nh&acirc;n sự AI bị điều sang dự &aacute;n n&agrave;y trước khi GenAI ra đời.

B&aacute;o c&aacute;o đ&aacute;nh gi&aacute; hiệu suất 2 lần/năm buộc nh&acirc;n vi&ecirc;n phải chứng minh t&aacute;c động kinh doanh, dẫn đến cạnh tranh nội bộ khốc liệt.

Nhiều điều trong số n&agrave;y được phản &aacute;nh trong b&agrave;i viết &ldquo;Fear the Meta culture&rdquo; của cựu nh&agrave; khoa học AI Tijmen Blankevoort, m&ocirc; tả t&igrave;nh trạng nh&acirc;n vi&ecirc;n kiệt sức, bối rối v&agrave; lo sợ bị sa thải, tầm nh&igrave;n l&atilde;nh đạo thiếu ổn định.

Llama 4 ra mắt th&aacute;ng 4 bị đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; thất bại, cả về khả năng lập luận lẫn viết code, v&agrave; c&ograve;n bị c&aacute;o buộc &ldquo;thổi phồng&rdquo; điểm benchmark &ndash; điều Meta phủ nhận.

L&Iacute;NH Đ&Aacute;NH THU&Ecirc; HAY NGƯỜI TRUYỀN GI&Aacute;O?

C&aacute;c đối thủ cho rằng Zuckerberg đang l&ocirc;i k&eacute;o &ldquo;l&iacute;nh đ&aacute;nh thu&ecirc;&rdquo; &ndash; những người chỉ quan t&acirc;m mức lương cao &ndash; trong khi họ thu h&uacute;t &ldquo;người truyền gi&aacute;o&rdquo; v&igrave; sứ mệnh. Sam Altman (OpenAI) cũng kh&ocirc;ng ngần ngại khẳng định: &ldquo;Người truyền gi&aacute;o sẽ thắng l&iacute;nh đ&aacute;nh thu&ecirc;&rdquo;.

CEO Writer, May Habib, cho rằng c&aacute;c &ocirc;ng lớn c&ocirc;ng nghệ đang chạy đua AGI với tư duy &ldquo;l&iacute;nh đ&aacute;nh thu&ecirc;&rdquo;, l&agrave;m mất đi yếu tố con người trong ng&agrave;nh.

Một số nh&agrave; s&aacute;ng lập startup AI n&oacute;i họ ưu ti&ecirc;n tuyển &ldquo;người truyền gi&aacute;o&rdquo;, v&agrave; kh&ocirc;ng cần &ndash; cũng như kh&ocirc;ng thể &ndash; trả h&agrave;ng tỷ USD để mua nh&acirc;n sự.

Theo: Forbes

Phương Linh

<a href="https://markettimes.vn/mark-zuckerberg-bo-hang-chuc-ty-usd-tuyen-nhan-tai-ai-nhung-lai-bi-che-chi-mang-ve-duoc-linh-danh-thue-khien-meta-hon-loan-chua-tung-co-88553.html">Link gốc</a>

Meta từng là “đất lành” của những nhân tài AI hàng đầu – cho đến khi không còn như vậy nữa.
