Việc hỗ trợ chi trả của Ngân hàng Thế giới có ý nghĩa quan trọng với đề án 1 triệu ha lúa phát thải thấp ở Đồng bằng Sông Cửu Long, nhưng chưa phải bán tín chỉ carbon.
Từ ngày 23-9 đến 2-10, Ngân hàng Thế giới (WB) có kế hoạch làm việc với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (MARD) về các bước hỗ trợ chi trả giảm phát thải khí nhà kính từ Quỹ Tài chính carbon chuyển đổi (TCAF) nhằm hỗ trợ Đề án “Phát triển 1 triệu ha vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đến năm 2030”.
Chuyên gia của WB và Quỹ TCAF sẽ có các chuyến thực địa vùng thí điểm, xem xét việc thực hiện các biện pháp kỹ thuật, thống nhất phương pháp đo đạc, báo cáo và xác nhận (MRV) về phát thải khí nhà kính từ sản xuất lúa, hình thành tín chỉ carbon, trao đổi/chuyển nhượng, theo cam kết quốc gia NDC.
Đại diện WB cho biết sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong chương trình thực hiện 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp. Trên cơ sở hợp tác, WB hi vọng sẽ triển khai thành công đề án, góp phần giảm phát thải ròng về 0 vào năm 2050 theo cam kết của Chính phủ.
Việc hỗ trợ chi trả tín chỉ carbon của WB có “ý nghĩa quan trọng” với người nông dân, đặc biệt ở giai đoạn sản xuất thí điểm, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng MARD cho biết, chiều 23/9 trong cuộc họp thống nhất các bước chuẩn bị ký Thỏa thuận chi trả giảm phát thải (ERPA) với Quỹ TCAF về hỗ trợ Đề án 1 triệu ha lúa phát thải thấp ở Đồng bằng Sông Cửu Long của WB.
Thứ trưởng MARD cho rằng, việc Quỹ TCAF sớm hỗ trợ chi trả 20 triệu USD giai đoạn 1 sẽ "khích lệ" nông dân sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp. Thời điểm này, MARD chưa đặt vấn đề bán tín chỉ carbon lúa, khi điều kiện cho phép, MARD sẽ đề xuất Chính phủ bán tín chỉ carbon cho Quỹ TCAF.
Ban quản lý TCAF hôm 12/9 đã gửi thư xác nhận đề xuất (PIN) của Việt Nam về hỗ trợ chi trả thí điểm thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở Đồng bằng Sông Cửu Long, theo Vụ Hợp tác quốc tế của MARD.
Quỹ TCAF đã phê duyệt tổng kinh phí 33,3 triệu USD, số tiền này có thể tăng lên đến 40 triệu USD, khoảng 826-992 tỷ đồng, dựa trên kết quả thực hiện. Việc chi trả sẽ theo hai giai đoạn.
Giai đoạn 1 chi trả 15 triệu USD, có thể tăng lên đến 18 triệu USD. Thời gian đàm phán về ERPA giữa Quỹ TCAF và MARD dự kiến vào tháng 5-2025.
Giai đoạn 2, số tiền chi trả là 18,3 triệu USD, có thể tăng lên đến 22 triệu USD.
Thêm vào đó, Quỹ TCAF cũng sẽ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật trị giá 2 triệu USD, do WB trực tiếp quản lý, để thực hiện các hoạt động tăng cường năng lực giúp thực hiện Điều 6 Thỏa thuận Paris, hệ thống MRV và các đề nghị khác.
Theo MARD, mục đích của đề án 1 triệu ha lúa vùng Đồng bằng Sông Cửu Long là nâng cao giá trị bền vững của hạt gạo Việt Nam, giúp người dân nâng cao thu nhập, đảm bảo môi trường theo cam kết quốc tế. Sau vụ Đông Xuân, đến vụ Hè Thu năm 2025, MARD dự kiến ban hành hệ số giảm phát thải trên cây lúa.
Tại 5 tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long, 7 mô hình thí điểm Đề án 1 triệu hecta vùng chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp đã cho kết quả khả quan ngay vụ mùa đầu tiên.
Các mô hình thí điểm, diện tích khoảng 300ha ở các vùng khác nhau, ghi nhận hệ số giảm phát thải ban đầu, chi phí vật tư giảm, lúa được doanh nghiệp đăng ký thu mua với giá cao hơn giá thị trường và thu nhập của nông dân tăng lên.
Theo MARD, diện tích sản xuất đạt tín chỉ carbon sẽ tăng nhanh, có thể đạt 200.000 ha vào năm 2025. Hiện 12 tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long đã có kế hoạch sản xuất theo Đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp.
Trình Tiêu
