Ch&iacute;nh s&aacute;ch tăng thuế m&agrave; &ocirc;ng Trump tuy&ecirc;n bố sẽ &aacute;p dụng với nhiều quốc gia c&oacute; quan hệ thương mại với Mỹ đang tạo ra hiệu ứng ngược, k&eacute;o giảm GDP, thu hẹp xuất khẩu v&agrave; khiến c&aacute;c ng&agrave;nh sản xuất chịu chi ph&iacute; đầu v&agrave;o tăng vọt.

Chuyến t&agrave;u lượn si&ecirc;u tốc to&agrave;n cầu mang t&ecirc;n &ldquo;thuế quan thương mại&rdquo; của Mỹ đ&atilde; tiến v&agrave;o một kh&uacute;c cua mới.

Ng&agrave;y 2/4, Tổng thống Donald Trump tuy&ecirc;n bố &ldquo;Ng&agrave;y Giải ph&oacute;ng&rdquo;, &aacute;p đặt thuế quan tương hỗ l&ecirc;n mọi quốc gia. Chỉ một tuần sau, giữa l&uacute;c thị trường t&agrave;i ch&iacute;nh chao đảo, ch&iacute;nh s&aacute;ch n&agrave;y tạm dừng, nhường chỗ cho mức thuế cơ sở 10% &aacute;p dụng với hầu hết h&agrave;ng h&oacute;a.

Tuy nhi&ecirc;n, đến ng&agrave;y 31/7, Nh&agrave; Trắng bất ngờ kh&ocirc;i phục v&agrave; mở rộng biện ph&aacute;p thuế quan tương hỗ, với phần lớn mức thuế mới dự kiến c&oacute; hiệu lực từ 7/8. Để hiểu đầy đủ t&aacute;c động của đợt điều chỉnh n&agrave;y, cần đặt n&oacute; trong bối cảnh c&aacute;c hiệp định thương mại tự do vừa được k&yacute; kết (như thỏa thuận Mỹ &ndash; EU), mức thuế 50% với th&eacute;p v&agrave; nh&ocirc;m nhập khẩu, cũng như ch&iacute;nh s&aacute;ch miễn thuế cho điện thoại th&ocirc;ng minh, m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; nhiều thiết bị điện tử kh&aacute;c.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250804/images/ap25092738781216-3455-8405.jpg" style="height:400px; width:600px" />

&Ocirc;ng Trump. Ảnh: Reuters

Một b&agrave;n phản lưới nh&agrave;

Theo c&ocirc;ng bố ng&agrave;y 2/4, mức thuế bổ sung cao nhất &aacute;p dụng cho Brazil (50%) v&agrave; Thụy Sĩ (39%), trong khi &Uacute;c v&agrave; Anh chỉ ở mức 10%. M&ocirc; h&igrave;nh ph&acirc;n t&iacute;ch ban đầu cho thấy, hầu hết c&aacute;c nền kinh tế đều chịu thiệt; nhưng điều đ&aacute;ng n&oacute;i l&agrave; Mỹ thua lỗ nhiều hơn phần lớn đối t&aacute;c thương mại.

D&ugrave; đa số quốc gia được điều chỉnh xuống mức thuế thấp hơn so với hồi th&aacute;ng 4/2025, Brazil, Thụy Sĩ v&agrave; New Zealand lại phải g&aacute;nh thuế cao hơn. Ri&ecirc;ng Canada v&agrave; Mexico, nếu h&agrave;ng h&oacute;a kh&ocirc;ng đ&aacute;p ứng ti&ecirc;u chuẩn của Hiệp định Mỹ &ndash; Mexico &ndash; Canada (USMCA), sẽ phải chịu thuế lần lượt 35% v&agrave; 25%.

T&aacute;c động kinh tế của loạt điều chỉnh n&agrave;y được lượng h&oacute;a th&ocirc;ng qua m&ocirc; h&igrave;nh to&agrave;n cầu về thị trường h&agrave;ng h&oacute;a v&agrave; dịch vụ, bao gồm sản xuất, thương mại v&agrave; ti&ecirc;u d&ugrave;ng &ndash; tương tự phương ph&aacute;p từng được &aacute;p dụng để đ&aacute;nh gi&aacute; đợt &aacute;p thuế qua lại ban đầu v&agrave; cuộc chiến thương mại Mỹ &ndash; Trung. C&aacute;c số liệu GDP phản &aacute;nh mức giảm so với kịch bản thương mại trước nhiệm kỳ thứ hai của &ocirc;ng Trump v&agrave; chưa t&iacute;nh đến c&aacute;c biện ph&aacute;p trả đũa từ đối t&aacute;c.

Theo ước t&iacute;nh, ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan mới sẽ l&agrave;m giảm 0,36% GDP thường ni&ecirc;n của Mỹ , tương đương 108,2 tỷ USD, hay khoảng 861 USD cho mỗi hộ gia đ&igrave;nh mỗi năm.

Sự suy giảm n&agrave;y phản &aacute;nh tổng h&ograve;a nhiều yếu tố. Trước hết, thuế quan buộc c&aacute;c nh&agrave; sản xuất nước ngo&agrave;i phải hạ gi&aacute; b&aacute;n để duy tr&igrave; sức cạnh tranh, nhưng mức giảm ấy chỉ b&ugrave; đắp được một phần chi ph&iacute; thuế, khiến người ti&ecirc;u d&ugrave;ng Mỹ vẫn phải mua h&agrave;ng với gi&aacute; cao hơn. Doanh nghiệp Mỹ cũng chịu t&aacute;c động k&eacute;p: phải trả nhiều hơn cho linh kiện v&agrave; nguy&ecirc;n vật liệu, trong khi chi ph&iacute; đầu v&agrave;o leo thang l&agrave;m giảm lợi nhuận v&agrave; khả năng mở rộng sản xuất.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, thuế quan khiến kim ngạch nhập khẩu h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ giảm 486,7 tỷ USD, đồng thời đẩy chi ph&iacute; chuỗi cung ứng l&ecirc;n cao. Điều n&agrave;y buộc nền kinh tế phải điều chuyển lao động v&agrave; nguồn lực sang c&aacute;c ng&agrave;nh cạnh tranh trực tiếp với h&agrave;ng nhập khẩu, r&uacute;t bớt nguồn lực khỏi những lĩnh vực kh&aacute;c. Hệ quả l&agrave; xuất khẩu h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ cũng giảm 451,1 tỷ USD.

T&aacute;c động to&agrave;n cầu

Đối với phần lớn c&aacute;c nền kinh tế, thuế quan bổ sung đồng nghĩa với tăng trưởng bị thu hẹp. Thụy Sĩ chịu mức giảm GDP mạnh nhất, mất 0,47%, tương đương 1.215 USD cho mỗi hộ gia đ&igrave;nh mỗi năm. Tỷ lệ sụt giảm cũng đ&aacute;ng kể ở Th&aacute;i Lan (0,44%) v&agrave; Đ&agrave;i Loan (0,38%). Nếu t&iacute;nh theo gi&aacute; trị tuyệt đối, Trung Quốc mất 66,9 tỷ USD GDP, c&ograve;n Li&ecirc;n minh ch&acirc;u &Acirc;u (EU) mất 26,6 tỷ USD.

Ngược lại, một số &iacute;t quốc gia hưởng lợi nhờ mức thuế ưu đ&atilde;i. &Uacute;c v&agrave; Vương quốc Anh ghi nhận mức tăng khi&ecirc;m tốn, lần lượt 0,1 tỷ USD v&agrave; 0,07 tỷ USD, chủ yếu do thuế suất &aacute;p dụng với họ tương đối thấp. Tuy nhi&ecirc;n, New Zealand, d&ugrave; chỉ chịu thuế bổ sung ở mức nhẹ, vẫn mất 0,15% GDP (tương đương 204 USD/hộ gia đ&igrave;nh) v&igrave; h&agrave;ng n&ocirc;ng sản xuất khẩu của nước n&agrave;y phải cạnh tranh trực tiếp với h&agrave;ng h&oacute;a từ Australia, nơi c&oacute; mức thuế c&ograve;n thấp hơn.

D&ugrave; mức thuế tương hỗ sửa đổi nh&igrave;n chung thấp hơn so với c&ocirc;ng bố ng&agrave;y 2/4, ch&uacute;ng vẫn tạo ra c&uacute; sốc đ&aacute;ng kể cho hệ thống thương mại to&agrave;n cầu. Thị trường t&agrave;i ch&iacute;nh đ&atilde; s&ocirc;i động trở lại kể từ khi Tổng thống Trump tạm dừng &aacute;p thuế trả đũa v&agrave;o ng&agrave;y 9/4, một phần v&igrave; hy vọng rằng c&aacute;c biện ph&aacute;p n&agrave;y sẽ kh&ocirc;ng được triển khai. Thế nhưng, với thuế suất của Mỹ nay dao động từ 10% đến 15% trở th&agrave;nh &ldquo;chuẩn mực mới&rdquo;, triển vọng thương mại đang bị định h&igrave;nh lại.

Khi kho dự trữ h&agrave;ng h&oacute;a của Mỹ dần cạn, chặng đường ph&iacute;a trước nhiều kh&uacute;c cua gập ghềnh v&agrave; kh&ocirc;ng chỉ ri&ecirc;ng đối với Washington.

Diệp Thảo/VOV.VN (tổng hợp) 
Theo The Conversation, The Independent

<a href="https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/kinh-te-my-hung-ban-phan-luoi-nha-tu-chinh-sach-thue-cua-ong-trump-post1220068.vov">Link gốc</a>

Chính sách tăng thuế mà ông Trump tuyên bố sẽ áp dụng với nhiều quốc gia có quan hệ thương mại với Mỹ đang tạo ra hiệu ứng ngược, kéo giảm GDP, thu hẹp xuất khẩu và khiến các ngành sản xuất chịu chi phí đầu vào tăng vọt.

Thế giới

Đài tiếng nói VN

Kinh tế Mỹ hứng "bàn phản lưới nhà" từ chính sách thuế của ông Trump

Phạm Phương Linh

V&#236; chỉ nh&#236;n trước mắt bằng c&#225;c ph&#233;p t&#237;nh đơn giản m&#224; k t&#237;nh to&#224;n tương quan t&#225;c động tới nhiều lĩnh vực. Cũng giống mấy cụ nh&#224; ta t&#237;nh đ&#225;nh sập nh&#224; đất để gi&#225; nh&#224; hạ. Sau hơn 2 năm gi&#225; nh&#224; thậm ch&#237; c&#224;ng tăng v&#236; DN bđs kh&#243; khăn th&#236; nguồn cung cũng giảm. Bank d&#237;nh nợ xấu. Th&#225;o c&#242;ng th&#236; tiền rẻ k&#237;ch gi&#225; nh&#224; đất l&#234;n cao hơn

Vì chỉ nhìn trước mắt bằng các phép tính đơn giản mà k tính toàn tương quan tác động tới nhiều lĩnh vực. Cũng giống mấy cụ nhà ta tính đánh sập nhà đất để giá nhà hạ. Sau hơn 2 năm giá nhà thậm chí càng tăng vì DN bđs khó khăn thì nguồn cung cũng giảm. Bank dính nợ xấu. Tháo còng thì tiền rẻ kích giá nhà đất lên cao hơn