&nbsp;<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w860/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-a-6252.jpg" style="height:375px; width:544px">

Thị trường chứng kho&aacute;n tăng trưởng t&iacute;ch cực cả về thanh khoản lẫn điểm số từ đầu năm tới nay, gi&uacute;p c&aacute;c c&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n c&oacute; điều kiện kinh doanh thuận lợi nhất trong nhiều năm trở lại đ&acirc;y.

&ldquo;&Ocirc;ng lớn&rdquo; tiếp tục bứt ph&aacute;

Kết th&uacute;c 9 th&aacute;ng 2021, nhiều c&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n (CTCK) đ&atilde; b&aacute;o c&aacute;o kết quả kinh doanh rất t&iacute;ch cực với lợi nhuận vượt xa kế hoạch đề ra v&agrave; tăng trưởng mạnh mẽ so với c&ugrave;ng kỳ những năm trước.

<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w640/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-c-8896.jpg" style="height:791px; width:544px">

Trong nh&oacute;m CTCK dẫn đầu về thị phần m&ocirc;i giới chứng kho&aacute;n (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ v&agrave; chứng quyền c&oacute; bảo đảm) qu&yacute; III/2021 tr&ecirc;n 2 s&agrave;n HOSE v&agrave; HNX, 6 c&ocirc;ng ty b&aacute;o l&atilde;i trước thuế vượt mức ngh&igrave;n tỷ đồng sau 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, bao gồm: CTCK Kỹ Thương (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>TCB</a>) với 2.847 tỷ đồng, CTCK <a class='symbol'>SSI</a> (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>SSI</a>) với 2.112 tỷ đồng, CTCK VNDIRECT (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>VND</a>) với 1.822 tỷ đồng, CTCK Bản Việt (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>VCI</a>) với 1.267 tỷ đồng, CTCK TP.<a class='symbol'>HCM</a> (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>HCM</a>) với 1.151 tỷ đồng, CTCK S&agrave;i G&ograve;n - H&agrave; Nội (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>SHS</a>) với 1.028 tỷ đồng.

Những kết quả n&agrave;y đa phần đều tăng trưởng từ v&agrave;i chục tới hơn trăm phần trăm so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020 như <a class='symbol'>VCI</a> (146%), <a class='symbol'>HCM</a> (135%) <a class='symbol'>SHS</a> (103%)&hellip; Sự tăng trưởng diễn ra ở cả 3 hoạt động chủ lực l&agrave; m&ocirc;i giới, cho vay giao dịch k&yacute; quỹ (margin) v&agrave; tự doanh. Trong đ&oacute;, mảng tự doanh tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu t&agrave;i sản cũng như cơ cấu doanh thu, cho d&ugrave; x&eacute;t về tỷ lệ tăng trưởng, m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay margin c&oacute; phần nổi trội hơn.

Đơn cử, b&aacute;o c&aacute;o t&agrave;i ch&iacute;nh của <a class='symbol'>SSI</a> cho biết, trong 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, doanh thu nghiệp vụ m&ocirc;i giới tăng 3,5 lần c&ugrave;ng kỳ năm 2020 l&ecirc;n mức 1.790 tỷ đồng, doanh thu từ cho vay tăng 2,7 lần. Tuy vậy, c&aacute;c khoản l&atilde;i từ t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh ghi nhận th&ocirc;ng qua l&atilde;i/lỗ

(FVTPL) v&agrave; từ c&aacute;c khoản đầu tư nắm giữ đến ng&agrave;y đ&aacute;o hạn (AFS) vẫn đ&oacute;ng g&oacute;p 41,3% trong cơ cấu doanh thu, d&ugrave; mức tăng trưởng thấp hơn đ&aacute;ng kể với 94,7%. Dư nợ cho vay tại <a class='symbol'>SSI</a> tăng gần 2 lần từ đầu năm đến nay, từ mức 9.226 tỷ đồng l&ecirc;n mức 18.292 tỷ đồng v&agrave; chiếm 38,4% tổng t&agrave;i sản, trong khi gi&aacute; trị c&aacute;c khoản đầu tư chỉ tăng 15% nhưng vẫn chiếm tỷ trọng 45,7%.

Tại <a class='symbol'>VND</a>, hoạt động tự doanh đ&oacute;ng g&oacute;p tới 48,4% trong tổng doanh thu hoạt động sau 9 th&aacute;ng, trong khi hoạt động m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ c&oacute; tỷ trọng thấp hơn đ&aacute;ng kể với lần lượt 27% v&agrave; 18,4%.

Gi&aacute; trị dư nợ dư nợ cho vay v&agrave; ứng trước của <a class='symbol'>VND</a> t&iacute;nh tới cuối th&aacute;ng 9/2021 tăng 2,4 lần so với đầu năm v&agrave; chiếm 39,6% tổng t&agrave;i sản, trong khi gi&aacute; trị c&aacute;c khoản đầu tư chiếm 51% tổng t&agrave;i sản với mức tăng khoảng 2 lần so với đầu năm.

Hay với <a class='symbol'>VCI</a>, mảng tự doanh cũng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh thu 9 th&aacute;ng đầu năm 2021 với 57%, quy m&ocirc; doanh thu tăng 2,8 lần so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020, doanh thu mảng m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ tăng trưởng thấp hơn với lần lượt 105% v&agrave; 90,8%.

Gi&aacute; trị dư nợ cho vay v&agrave; phải thu của nhiều CTCK c&oacute; thể tăng cao hơn nếu kh&ocirc;ng bị giới hạn về mức cho vay tối đa t&iacute;nh tr&ecirc;n vốn chủ sở hữu, tr&ecirc;n từng m&atilde; cổ phiếu hay tr&ecirc;n từng kh&aacute;ch h&agrave;ng theo quy định của cơ quan quản l&yacute;, dẫn tới kh&ocirc;ng &iacute;t c&ocirc;ng ty bị &ldquo;full margin&rdquo; - tức kh&ocirc;ng thể cho vay th&ecirc;m, d&ugrave; kh&aacute;ch h&agrave;ng c&ograve;n nhu cầu.

Đ&acirc;y cũng l&agrave; nguy&ecirc;n nh&acirc;n khiến khối CTCK c&oacute; động th&aacute;i tăng vốn rầm rộ nhất trong hơn chục năm trở lại đ&acirc;y, thậm ch&iacute; nhiều CTCK c&oacute; kế hoạch tăng vốn lần thứ hai từ đầu năm đến nay nhằm đ&aacute;p ứng nhu cầu ng&agrave;y một tăng của kh&aacute;ch h&agrave;ng.

Chẳng hạn, ngay sau khi ho&agrave;n tất tăng 50% vốn v&agrave;o đầu th&aacute;ng 11/2021, mới đ&acirc;y, Hội đồng quản trị <a class='symbol'>SSI</a> đ&atilde; th&ocirc;ng qua phương &aacute;n ch&agrave;o b&aacute;n th&ecirc;m tối đa 497,3 triệu cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng hiện hữu với gi&aacute; dự kiến 15.000 đồng/cổ phiếu để huy động khoảng 7.460 tỷ đồng, qua đ&oacute; tăng tiếp vốn điều lệ l&ecirc;n 14.921 tỷ đồng, tức tăng gần 2,5 lần so với đầu năm 2021.

Tương tự, <a class='symbol'>VND</a> l&ecirc;n kế hoạch ch&agrave;o b&aacute;n gần 435 triệu cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng v&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh gần 348 triệu cổ phiếu thưởng. Trước đ&oacute;, v&agrave;o th&aacute;ng 6/2021, <a class='symbol'>VND</a> đ&atilde; ch&agrave;o b&aacute;n cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng để tăng vốn gấp đ&ocirc;i, từ hơn 2.100 tỷ đồng l&ecirc;n hơn 4.300 tỷ đồng.

Nếu c&aacute;c kế hoạch ch&agrave;o b&aacute;n n&agrave;y th&agrave;nh c&ocirc;ng, <a class='symbol'>VND</a> sẽ n&acirc;ng vốn điều lệ l&ecirc;n 12.200 tỷ đồng, gấp gần 6 lần so với đầu năm 2021.

C&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n nhỏ cũng hồi sinh

Trong năm &ldquo;v&agrave;ng&rdquo; của thị trường chứng kho&aacute;n, kh&ocirc;ng chỉ c&aacute;c CTCK lớn bứt ph&aacute;, nhiều c&ocirc;ng ty nhỏ cũng tận dụng cơ hội thị trường để hồi sinh sau một giai đoạn d&agrave;i gian kh&oacute;, trong đ&oacute; kh&ocirc;ng &iacute;t c&ocirc;ng ty ghi nhận lợi nhuận bằng cả 10 năm trước cộng lại.

Chẳng hạn, kết th&uacute;c 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, CTCK Smart Invet (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>AAS</a>) b&aacute;o l&atilde;i sau thuế 141,4 tỷ đồng, gấp 3,43 lần c&ugrave;ng kỳ năm 2020, ri&ecirc;ng lợi nhuận qu&yacute; III đạt 136 tỷ đồng, gấp 6,87 lần c&ugrave;ng kỳ. Theo kế hoạch kinh doanh điều chỉnh được c&ocirc;ng bố cuối th&aacute;ng 9/2021, <a class='symbol'>AAS</a> đ&atilde; n&acirc;ng kế hoạch l&atilde;i r&ograve;ng cả năm l&ecirc;n 200 tỷ đồng, con số n&agrave;y gấp 4,5 lần tổng l&atilde;i r&ograve;ng đạt được trong giai đoạn 2011-2020.

Tại CTCK Dầu kh&iacute; (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>PSI</a>), 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, C&ocirc;ng ty đạt 336 tỷ đồng doanh thu - mức cao nhất trong lịch sử hoạt động v&agrave; 31,5 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 502% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. Hầu hết c&aacute;c hoạt động kinh doanh của <a class='symbol'>PSI</a> đều ghi nhận mức tăng trưởng cao như l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản FVTPL tăng 8,8 lần, l&atilde;i từ c&aacute;c khoản cho vay v&agrave; phải thu tăng 1,9 lần, doanh thu m&ocirc;i giới tăng 4,5 lần...

Nhiều CTCK kh&aacute;c cũng ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ sau nhiều năm &egrave;o uột như CTCK Sacombank (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>SBS</a>) l&atilde;i sau thuế 5,45 tỷ đồng trong 9 th&aacute;ng đầu năm 2021 (c&ugrave;ng kỳ lỗ 3,76 tỷ đồng); CTCK Hải Ph&ograve;ng (m&atilde; chứng kho&aacute;n HAC) l&atilde;i 9 th&aacute;ng tăng 2,8 lần; CTCK Li&ecirc;n Việt (m&atilde; chứng kho&aacute;n LVS) c&oacute; l&atilde;i tăng 2,1 lần&hellip;

B&ecirc;n cạnh sự t&iacute;ch cực của thị trường chung gi&uacute;p c&aacute;c mảng kinh doanh ch&iacute;nh tăng trưởng, c&ograve;n 2 yếu tố quan trọng kh&aacute;c gi&uacute;p khối CTCK cải thiện thị phần m&ocirc;i giới sau 3 qu&yacute; đầu năm 2021. Một l&agrave; sự cố nghẽn lệnh tại Sở Giao dịch chứng kho&aacute;n TP.<a class='symbol'>HCM</a> (HOSE) diễn ra từ cuối năm 2020.

Trong giai đoạn n&agrave;y, do cơ chế ph&acirc;n bổ lệnh của HOSE cho c&aacute;c CTCK, khi lệnh tại c&aacute;c CTCK lớn đ&atilde; nghẽn do d&ugrave;ng hết lưu lượng được ph&acirc;n bổ, nh&agrave; đầu tư tại nhiều CTCK nhỏ, chưa d&ugrave;ng hết dung lượng được cấp, vẫn c&oacute; thể v&agrave;o lệnh. Điều n&agrave;y tạo n&ecirc;n một l&agrave;n s&oacute;ng nh&agrave; đầu tư chủ động t&igrave;m đến mở t&agrave;i khoản v&agrave; ph&acirc;n bổ giao dịch sang c&aacute;c CTCK vốn &iacute;t t&ecirc;n tuổi.

Hai l&agrave;, khi d&ograve;ng tiền đổ mạnh v&agrave;o thị trường, nhu cầu sử dụng margin tăng nhanh, khiến c&aacute;c CTCK lớn lần lượt &ldquo;cạn room&rdquo; cho vay. L&uacute;c n&agrave;y, một lần nữa nh&agrave; đầu tư t&igrave;m đến c&aacute;c CTCK nhỏ c&ograve;n dư địa margin để sử dụng đ&ograve;n bẩy t&agrave;i ch&iacute;nh.

Hai &ldquo;lợi thế&rsquo; tr&ecirc;n đ&atilde; th&uacute;c đẩy mảng m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ của nhiều CTCK vốn chiếm thị phần nhỏ, &iacute;t được nh&agrave; đầu tư ch&uacute; &yacute; tăng mạnh, từ đ&oacute; cải thiện kết quả kinh doanh cũng như thị phần. Theo đ&oacute;, h&agrave;ng loạt CTCK nhỏ cũng thực hiện/l&ecirc;n kế hoạch tăng vốn để phục vụ nhu cầu mở rộng đầu tư của kh&aacute;ch h&agrave;ng.

Tuy nhi&ecirc;n, tương tự c&aacute;c CTCK lớn, kh&ocirc;ng phải m&ocirc;i giới hay cho vay margin, m&agrave; tự doanh mới l&agrave; mảng đ&oacute;ng g&oacute;p lớn nhất trong cơ cấu doanh thu v&agrave; lợi nhuận, tạo n&ecirc;n động lực tăng trưởng cho phần lớn CTCK vừa v&agrave; nhỏ.

Chẳng hạn, tại CTCK ch&acirc;u &Aacute; - Th&aacute;i B&igrave;nh Dương (m&atilde; chứng kho&aacute;n <a class='symbol'>APS</a>), lũy kế 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh FVTPL tăng 5,24 lần so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020 v&agrave; đ&oacute;ng g&oacute;p 71,5% trong cơ cấu doanh thu, bỏ xa tỷ trọng cũng như mức tăng trưởng của c&aacute;c mảng m&ocirc;i giới v&agrave; tự doanh. Tương tự, tại <a class='symbol'>AAS</a>, l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh FVTPL chiếm đến 95% cơ cấu doanh thu...

Tương lai n&agrave;o chờ đợi?

Theo thống k&ecirc; của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, trong 10 th&aacute;ng đầu năm 2021, c&oacute; tới 6 th&aacute;ng gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n to&agrave;n thị trường (bao gồm HOSE, HNX v&agrave; UPCoM) tăng tr&ecirc;n 100% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. C&ograve;n theo số liệu của Trung t&acirc;m Lưu k&yacute; chứng kho&aacute;n Việt Nam, trong 10 th&aacute;ng, nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n trong nước đ&atilde; mở mới gần 1,09 triệu t&agrave;i khoản chứng kho&aacute;n, gấp 3 lần cả năm 2020 v&agrave; cao hơn tổng số t&agrave;i khoản đ&atilde; được nh&oacute;m n&agrave;y mở trong giai đoạn 2017 - 2020.

<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w640/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-b-3463.jpg" style="height:298px; width:544px">

Thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam d&ugrave; li&ecirc;n tiếp x&aacute;c lập nhiều kỷ lục về điểm số v&agrave; thanh khoản, nhưng tiềm năng tăng trưởng c&ograve;n rất lớn khi nh&igrave;n v&agrave;o tỷ lệ t&agrave;i khoản chứng kho&aacute;n tr&ecirc;n tổng d&acirc;n số, mức P/E thị trường, triển vọng tăng trưởng kinh tế, triển vọng n&acirc;ng hạng, triển vọng cơ cấu sản phẩm, dịch vụ ho&agrave;n thiện hơn khi hệ thống giao dịch mới được đưa v&agrave;o vận h&agrave;nh...

Ngo&agrave;i ra, trong c&acirc;u chuyện tăng điểm của thị trường thời gian qua c&ograve;n c&oacute; nguy&ecirc;n nh&acirc;n xuất ph&aacute;t từ xu hướng giảm mạnh của mặt bằng l&atilde;i suất tiền gửi nhằm hỗ trợ nền kinh tế trước ảnh hưởng của dịch bệnh, từ đ&oacute; th&uacute;c đẩy d&ograve;ng tiền t&igrave;m kiếm c&aacute;c k&ecirc;nh đầu tư kh&aacute;c c&oacute; lợi suất cao hơn, trong đ&oacute; c&oacute; chứng kho&aacute;n.

Tuy nhi&ecirc;n, điều cần lưu &yacute; l&agrave; sau khi dịch bệnh từng bước được kiểm so&aacute;t, nếu c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch vĩ m&ocirc; chuyển từ hỗ trợ nền kinh tế vượt kh&oacute; sang kiềm chế lạm ph&aacute;t v&agrave; mặt bằng l&atilde;i suất tăng trở lại c&ugrave;ng c&aacute;c k&ecirc;nh đầu tư thay thế như bất động sản, v&agrave;ng&hellip; ấm l&ecirc;n, d&ograve;ng tiền của nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n c&oacute; thể nhanh ch&oacute;ng chuyển hướng v&agrave; t&aacute;c động bất lợi cho thị trường.

Đặc biệt, trong sự tăng trưởng n&oacute;ng 2 năm trở lại đ&acirc;y, cơ cấu d&ograve;ng tiền tham gia v&agrave;o thị trường chủ yếu l&agrave; c&aacute;c nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n, trong khi ng&agrave;nh quỹ sau nhiều năm vẫn chưa thực sự hấp dẫn, c&ograve;n d&ograve;ng tiền ngoại li&ecirc;n tục r&uacute;t r&ograve;ng. Đặc t&iacute;nh thiếu ổn định của d&ograve;ng tiền nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n, t&acirc;m l&yacute; dễ bị chi phối bởi xu hướng đ&aacute;m đ&ocirc;ng c&oacute; thể khiến c&aacute;c c&uacute; giảm điểm trở n&ecirc;n mạnh mẽ hơn sau giai đoạn tăng n&oacute;ng.

Nh&igrave;n lại lịch sử thị trường, sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008, c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch t&agrave;i kh&oacute;a, tiền tệ nới lỏng v&agrave; g&oacute;i k&iacute;ch th&iacute;ch kinh tế năm 2009 đ&atilde; tạo bệ đỡ cho chỉ số VN-Index bứt ph&aacute; từ v&ugrave;ng 250 điểm l&ecirc;n hơn 600 điểm chỉ trong 6 th&aacute;ng với nhiều phi&ecirc;n thanh khoản kỷ lục. Tuy nhi&ecirc;n, thị trường sau đ&oacute; suy giảm k&eacute;o d&agrave;i khi ch&iacute;nh s&aacute;ch tiền tệ thắt chặt trở lại trước nguy cơ lạm ph&aacute;t tăng cao v&agrave; Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước siết d&ograve;ng vốn cho vay, nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n r&uacute;t khỏi thị trường.

Mặc d&ugrave; c&aacute;c CTCK hiện nay đ&atilde; c&oacute; kinh nghiệm ứng ph&oacute; với những biến động thất thường của thị trường, đ&atilde; đầu tư x&acirc;y dựng đội ngũ v&agrave; hệ thống quản trị rủi ro để kiểm so&aacute;t danh mục cho vay, nhưng với tỷ trọng cao của danh mục tự doanh trong cơ cấu t&agrave;i sản v&agrave; doanh thu hoạt động tại hầu hết c&aacute;c CTCK, đặc biệt l&agrave; sự phụ thuộc v&agrave;o tự doanh của c&aacute;c c&ocirc;ng ty nhỏ, một đợt giảm gi&aacute; mạnh c&oacute; thể nhanh ch&oacute;ng đẩy c&aacute;c CTCK v&agrave;o thua lỗ.

Thực tế, trong qu&yacute; III/2021, khi những nhịp điều chỉnh xuất hiện v&agrave; diễn biến gi&aacute; cổ phiếu ph&acirc;n h&oacute;a mạnh, nhiều CTCK đ&atilde; b&aacute;o lỗ như Chứng kho&aacute;n Bảo Minh, Chứng kho&aacute;n Đại Việt, Chứng kho&aacute;n Thương mại v&agrave; C&ocirc;ng nghiệp Việt Nam, Chứng kho&aacute;n Việt, Chứng kho&aacute;n Globalmind Capital, Chứng kho&aacute;n Euro Capital&hellip;

Thị trường chung tăng trưởng t&iacute;ch cực khiến c&acirc;u chuyện cạnh tranh trong nội bộ ng&agrave;nh chứng kho&aacute;n c&oacute; phần bớt n&oacute;ng. Tuy nhi&ecirc;n, việc c&aacute;c CTCK th&uacute;c đẩy tăng trưởng quy m&ocirc; vốn sẽ khiến &aacute;p lực n&agrave;y tăng trở lại v&agrave; khi đ&oacute;, ban l&atilde;nh đạo c&aacute;c CTCK phải đối mặt với việc d&ugrave;ng nguồn vốn huy động được sao cho hiệu quả, nhất trong bối cảnh thị trường chững lại.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, kế hoạch đưa v&agrave;o sử dụng c&aacute;c sản phẩm mới theo hệ thống giao dịch mới như cho ph&eacute;p b&aacute;n khống, giao dịch T0&hellip; cũng sẽ l&agrave;m tăng &aacute;p lực cạnh tranh ngay trong nh&oacute;m CTCK dẫn đầu, tương tự c&acirc;u chuyện về lợi thế của những CTCK đ&atilde; đầu tư v&agrave;o c&ocirc;ng nghệ định danh eKYC so với phần c&ograve;n lại trong giai đoạn b&ugrave;ng nổ của thị trường vừa qua.

<a href="https://tinnhanhchungkhoan.vn/ket-qua-kinh-doanh-cua-cac-cong-ty-chung-khoan-khi-1-nam-bang-10-nam-post288344.html">Phong Lan</a>

 Thị trường chứng khoán tăng trưởng tích cực cả về thanh khoản lẫn điểm số từ đầu năm tới nay, giúp các công ty chứng khoán có điều kiện kinh doanh thuận lợi nhất trong nhiều năm trở lại đây.

&nbsp;<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w860/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-a-6252.jpg" style="height:375px; width:544px" />

Thị trường chứng kho&aacute;n tăng trưởng t&iacute;ch cực cả về thanh khoản lẫn điểm số từ đầu năm tới nay, gi&uacute;p c&aacute;c c&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n c&oacute; điều kiện kinh doanh thuận lợi nhất trong nhiều năm trở lại đ&acirc;y.

&ldquo;&Ocirc;ng lớn&rdquo; tiếp tục bứt ph&aacute;

Kết th&uacute;c 9 th&aacute;ng 2021, nhiều c&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n (CTCK) đ&atilde; b&aacute;o c&aacute;o kết quả kinh doanh rất t&iacute;ch cực với lợi nhuận vượt xa kế hoạch đề ra v&agrave; tăng trưởng mạnh mẽ so với c&ugrave;ng kỳ những năm trước.

<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w640/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-c-8896.jpg" style="height:791px; width:544px" />

Trong nh&oacute;m CTCK dẫn đầu về thị phần m&ocirc;i giới chứng kho&aacute;n (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ v&agrave; chứng quyền c&oacute; bảo đảm) qu&yacute; III/2021 tr&ecirc;n 2 s&agrave;n HOSE v&agrave; HNX, 6 c&ocirc;ng ty b&aacute;o l&atilde;i trước thuế vượt mức ngh&igrave;n tỷ đồng sau 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, bao gồm: CTCK Kỹ Thương (m&atilde; chứng kho&aacute;n TCB) với 2.847 tỷ đồng, CTCK SSI (m&atilde; chứng kho&aacute;n SSI) với 2.112 tỷ đồng, CTCK VNDIRECT (m&atilde; chứng kho&aacute;n VND) với 1.822 tỷ đồng, CTCK Bản Việt (m&atilde; chứng kho&aacute;n VCI) với 1.267 tỷ đồng, CTCK TP.HCM (m&atilde; chứng kho&aacute;n HCM) với 1.151 tỷ đồng, CTCK S&agrave;i G&ograve;n - H&agrave; Nội (m&atilde; chứng kho&aacute;n SHS) với 1.028 tỷ đồng.

Những kết quả n&agrave;y đa phần đều tăng trưởng từ v&agrave;i chục tới hơn trăm phần trăm so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020 như VCI (146%), HCM (135%) SHS (103%)&hellip; Sự tăng trưởng diễn ra ở cả 3 hoạt động chủ lực l&agrave; m&ocirc;i giới, cho vay giao dịch k&yacute; quỹ (margin) v&agrave; tự doanh. Trong đ&oacute;, mảng tự doanh tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu t&agrave;i sản cũng như cơ cấu doanh thu, cho d&ugrave; x&eacute;t về tỷ lệ tăng trưởng, m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay margin c&oacute; phần nổi trội hơn.

Đơn cử, b&aacute;o c&aacute;o t&agrave;i ch&iacute;nh của SSI cho biết, trong 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, doanh thu nghiệp vụ m&ocirc;i giới tăng 3,5 lần c&ugrave;ng kỳ năm 2020 l&ecirc;n mức 1.790 tỷ đồng, doanh thu từ cho vay tăng 2,7 lần. Tuy vậy, c&aacute;c khoản l&atilde;i từ t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh ghi nhận th&ocirc;ng qua l&atilde;i/lỗ

(FVTPL) v&agrave; từ c&aacute;c khoản đầu tư nắm giữ đến ng&agrave;y đ&aacute;o hạn (AFS) vẫn đ&oacute;ng g&oacute;p 41,3% trong cơ cấu doanh thu, d&ugrave; mức tăng trưởng thấp hơn đ&aacute;ng kể với 94,7%. Dư nợ cho vay tại SSI tăng gần 2 lần từ đầu năm đến nay, từ mức 9.226 tỷ đồng l&ecirc;n mức 18.292 tỷ đồng v&agrave; chiếm 38,4% tổng t&agrave;i sản, trong khi gi&aacute; trị c&aacute;c khoản đầu tư chỉ tăng 15% nhưng vẫn chiếm tỷ trọng 45,7%.

Tại VND, hoạt động tự doanh đ&oacute;ng g&oacute;p tới 48,4% trong tổng doanh thu hoạt động sau 9 th&aacute;ng, trong khi hoạt động m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ c&oacute; tỷ trọng thấp hơn đ&aacute;ng kể với lần lượt 27% v&agrave; 18,4%.

Gi&aacute; trị dư nợ dư nợ cho vay v&agrave; ứng trước của VND t&iacute;nh tới cuối th&aacute;ng 9/2021 tăng 2,4 lần so với đầu năm v&agrave; chiếm 39,6% tổng t&agrave;i sản, trong khi gi&aacute; trị c&aacute;c khoản đầu tư chiếm 51% tổng t&agrave;i sản với mức tăng khoảng 2 lần so với đầu năm.

Hay với VCI, mảng tự doanh cũng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh thu 9 th&aacute;ng đầu năm 2021 với 57%, quy m&ocirc; doanh thu tăng 2,8 lần so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020, doanh thu mảng m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ tăng trưởng thấp hơn với lần lượt 105% v&agrave; 90,8%.

Gi&aacute; trị dư nợ cho vay v&agrave; phải thu của nhiều CTCK c&oacute; thể tăng cao hơn nếu kh&ocirc;ng bị giới hạn về mức cho vay tối đa t&iacute;nh tr&ecirc;n vốn chủ sở hữu, tr&ecirc;n từng m&atilde; cổ phiếu hay tr&ecirc;n từng kh&aacute;ch h&agrave;ng theo quy định của cơ quan quản l&yacute;, dẫn tới kh&ocirc;ng &iacute;t c&ocirc;ng ty bị &ldquo;full margin&rdquo; - tức kh&ocirc;ng thể cho vay th&ecirc;m, d&ugrave; kh&aacute;ch h&agrave;ng c&ograve;n nhu cầu.

Đ&acirc;y cũng l&agrave; nguy&ecirc;n nh&acirc;n khiến khối CTCK c&oacute; động th&aacute;i tăng vốn rầm rộ nhất trong hơn chục năm trở lại đ&acirc;y, thậm ch&iacute; nhiều CTCK c&oacute; kế hoạch tăng vốn lần thứ hai từ đầu năm đến nay nhằm đ&aacute;p ứng nhu cầu ng&agrave;y một tăng của kh&aacute;ch h&agrave;ng.

Chẳng hạn, ngay sau khi ho&agrave;n tất tăng 50% vốn v&agrave;o đầu th&aacute;ng 11/2021, mới đ&acirc;y, Hội đồng quản trị SSI đ&atilde; th&ocirc;ng qua phương &aacute;n ch&agrave;o b&aacute;n th&ecirc;m tối đa 497,3 triệu cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng hiện hữu với gi&aacute; dự kiến 15.000 đồng/cổ phiếu để huy động khoảng 7.460 tỷ đồng, qua đ&oacute; tăng tiếp vốn điều lệ l&ecirc;n 14.921 tỷ đồng, tức tăng gần 2,5 lần so với đầu năm 2021.

Tương tự, VND l&ecirc;n kế hoạch ch&agrave;o b&aacute;n gần 435 triệu cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng v&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh gần 348 triệu cổ phiếu thưởng. Trước đ&oacute;, v&agrave;o th&aacute;ng 6/2021, VND đ&atilde; ch&agrave;o b&aacute;n cổ phiếu cho cổ đ&ocirc;ng để tăng vốn gấp đ&ocirc;i, từ hơn 2.100 tỷ đồng l&ecirc;n hơn 4.300 tỷ đồng.

Nếu c&aacute;c kế hoạch ch&agrave;o b&aacute;n n&agrave;y th&agrave;nh c&ocirc;ng, VND sẽ n&acirc;ng vốn điều lệ l&ecirc;n 12.200 tỷ đồng, gấp gần 6 lần so với đầu năm 2021.

C&ocirc;ng ty chứng kho&aacute;n nhỏ cũng hồi sinh

Trong năm &ldquo;v&agrave;ng&rdquo; của thị trường chứng kho&aacute;n, kh&ocirc;ng chỉ c&aacute;c CTCK lớn bứt ph&aacute;, nhiều c&ocirc;ng ty nhỏ cũng tận dụng cơ hội thị trường để hồi sinh sau một giai đoạn d&agrave;i gian kh&oacute;, trong đ&oacute; kh&ocirc;ng &iacute;t c&ocirc;ng ty ghi nhận lợi nhuận bằng cả 10 năm trước cộng lại.

Chẳng hạn, kết th&uacute;c 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, CTCK Smart Invet (m&atilde; chứng kho&aacute;n AAS) b&aacute;o l&atilde;i sau thuế 141,4 tỷ đồng, gấp 3,43 lần c&ugrave;ng kỳ năm 2020, ri&ecirc;ng lợi nhuận qu&yacute; III đạt 136 tỷ đồng, gấp 6,87 lần c&ugrave;ng kỳ. Theo kế hoạch kinh doanh điều chỉnh được c&ocirc;ng bố cuối th&aacute;ng 9/2021, AAS đ&atilde; n&acirc;ng kế hoạch l&atilde;i r&ograve;ng cả năm l&ecirc;n 200 tỷ đồng, con số n&agrave;y gấp 4,5 lần tổng l&atilde;i r&ograve;ng đạt được trong giai đoạn 2011-2020.

Tại CTCK Dầu kh&iacute; (m&atilde; chứng kho&aacute;n PSI), 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, C&ocirc;ng ty đạt 336 tỷ đồng doanh thu - mức cao nhất trong lịch sử hoạt động v&agrave; 31,5 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 502% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. Hầu hết c&aacute;c hoạt động kinh doanh của PSI đều ghi nhận mức tăng trưởng cao như l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản FVTPL tăng 8,8 lần, l&atilde;i từ c&aacute;c khoản cho vay v&agrave; phải thu tăng 1,9 lần, doanh thu m&ocirc;i giới tăng 4,5 lần...

Nhiều CTCK kh&aacute;c cũng ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ sau nhiều năm &egrave;o uột như CTCK Sacombank (m&atilde; chứng kho&aacute;n SBS) l&atilde;i sau thuế 5,45 tỷ đồng trong 9 th&aacute;ng đầu năm 2021 (c&ugrave;ng kỳ lỗ 3,76 tỷ đồng); CTCK Hải Ph&ograve;ng (m&atilde; chứng kho&aacute;n HAC) l&atilde;i 9 th&aacute;ng tăng 2,8 lần; CTCK Li&ecirc;n Việt (m&atilde; chứng kho&aacute;n LVS) c&oacute; l&atilde;i tăng 2,1 lần&hellip;

B&ecirc;n cạnh sự t&iacute;ch cực của thị trường chung gi&uacute;p c&aacute;c mảng kinh doanh ch&iacute;nh tăng trưởng, c&ograve;n 2 yếu tố quan trọng kh&aacute;c gi&uacute;p khối CTCK cải thiện thị phần m&ocirc;i giới sau 3 qu&yacute; đầu năm 2021. Một l&agrave; sự cố nghẽn lệnh tại Sở Giao dịch chứng kho&aacute;n TP.HCM (HOSE) diễn ra từ cuối năm 2020.

Trong giai đoạn n&agrave;y, do cơ chế ph&acirc;n bổ lệnh của HOSE cho c&aacute;c CTCK, khi lệnh tại c&aacute;c CTCK lớn đ&atilde; nghẽn do d&ugrave;ng hết lưu lượng được ph&acirc;n bổ, nh&agrave; đầu tư tại nhiều CTCK nhỏ, chưa d&ugrave;ng hết dung lượng được cấp, vẫn c&oacute; thể v&agrave;o lệnh. Điều n&agrave;y tạo n&ecirc;n một l&agrave;n s&oacute;ng nh&agrave; đầu tư chủ động t&igrave;m đến mở t&agrave;i khoản v&agrave; ph&acirc;n bổ giao dịch sang c&aacute;c CTCK vốn &iacute;t t&ecirc;n tuổi.

Hai l&agrave;, khi d&ograve;ng tiền đổ mạnh v&agrave;o thị trường, nhu cầu sử dụng margin tăng nhanh, khiến c&aacute;c CTCK lớn lần lượt &ldquo;cạn room&rdquo; cho vay. L&uacute;c n&agrave;y, một lần nữa nh&agrave; đầu tư t&igrave;m đến c&aacute;c CTCK nhỏ c&ograve;n dư địa margin để sử dụng đ&ograve;n bẩy t&agrave;i ch&iacute;nh.

Hai &ldquo;lợi thế&rsquo; tr&ecirc;n đ&atilde; th&uacute;c đẩy mảng m&ocirc;i giới v&agrave; cho vay k&yacute; quỹ của nhiều CTCK vốn chiếm thị phần nhỏ, &iacute;t được nh&agrave; đầu tư ch&uacute; &yacute; tăng mạnh, từ đ&oacute; cải thiện kết quả kinh doanh cũng như thị phần. Theo đ&oacute;, h&agrave;ng loạt CTCK nhỏ cũng thực hiện/l&ecirc;n kế hoạch tăng vốn để phục vụ nhu cầu mở rộng đầu tư của kh&aacute;ch h&agrave;ng.

Tuy nhi&ecirc;n, tương tự c&aacute;c CTCK lớn, kh&ocirc;ng phải m&ocirc;i giới hay cho vay margin, m&agrave; tự doanh mới l&agrave; mảng đ&oacute;ng g&oacute;p lớn nhất trong cơ cấu doanh thu v&agrave; lợi nhuận, tạo n&ecirc;n động lực tăng trưởng cho phần lớn CTCK vừa v&agrave; nhỏ.

Chẳng hạn, tại CTCK ch&acirc;u &Aacute; - Th&aacute;i B&igrave;nh Dương (m&atilde; chứng kho&aacute;n APS), lũy kế 9 th&aacute;ng đầu năm 2021, l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh FVTPL tăng 5,24 lần so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020 v&agrave; đ&oacute;ng g&oacute;p 71,5% trong cơ cấu doanh thu, bỏ xa tỷ trọng cũng như mức tăng trưởng của c&aacute;c mảng m&ocirc;i giới v&agrave; tự doanh. Tương tự, tại AAS, l&atilde;i từ c&aacute;c t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh FVTPL chiếm đến 95% cơ cấu doanh thu...

Tương lai n&agrave;o chờ đợi?

Theo thống k&ecirc; của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, trong 10 th&aacute;ng đầu năm 2021, c&oacute; tới 6 th&aacute;ng gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n to&agrave;n thị trường (bao gồm HOSE, HNX v&agrave; UPCoM) tăng tr&ecirc;n 100% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. C&ograve;n theo số liệu của Trung t&acirc;m Lưu k&yacute; chứng kho&aacute;n Việt Nam, trong 10 th&aacute;ng, nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n trong nước đ&atilde; mở mới gần 1,09 triệu t&agrave;i khoản chứng kho&aacute;n, gấp 3 lần cả năm 2020 v&agrave; cao hơn tổng số t&agrave;i khoản đ&atilde; được nh&oacute;m n&agrave;y mở trong giai đoạn 2017 - 2020.

<img alt="" src="https://photo-cms-tinnhanhchungkhoan.zadn.vn/w640/Uploaded/2021/gtnwae/2021_12_29/z-b-3463.jpg" style="height:298px; width:544px" />

Thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam d&ugrave; li&ecirc;n tiếp x&aacute;c lập nhiều kỷ lục về điểm số v&agrave; thanh khoản, nhưng tiềm năng tăng trưởng c&ograve;n rất lớn khi nh&igrave;n v&agrave;o tỷ lệ t&agrave;i khoản chứng kho&aacute;n tr&ecirc;n tổng d&acirc;n số, mức P/E thị trường, triển vọng tăng trưởng kinh tế, triển vọng n&acirc;ng hạng, triển vọng cơ cấu sản phẩm, dịch vụ ho&agrave;n thiện hơn khi hệ thống giao dịch mới được đưa v&agrave;o vận h&agrave;nh...

Ngo&agrave;i ra, trong c&acirc;u chuyện tăng điểm của thị trường thời gian qua c&ograve;n c&oacute; nguy&ecirc;n nh&acirc;n xuất ph&aacute;t từ xu hướng giảm mạnh của mặt bằng l&atilde;i suất tiền gửi nhằm hỗ trợ nền kinh tế trước ảnh hưởng của dịch bệnh, từ đ&oacute; th&uacute;c đẩy d&ograve;ng tiền t&igrave;m kiếm c&aacute;c k&ecirc;nh đầu tư kh&aacute;c c&oacute; lợi suất cao hơn, trong đ&oacute; c&oacute; chứng kho&aacute;n.

Tuy nhi&ecirc;n, điều cần lưu &yacute; l&agrave; sau khi dịch bệnh từng bước được kiểm so&aacute;t, nếu c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch vĩ m&ocirc; chuyển từ hỗ trợ nền kinh tế vượt kh&oacute; sang kiềm chế lạm ph&aacute;t v&agrave; mặt bằng l&atilde;i suất tăng trở lại c&ugrave;ng c&aacute;c k&ecirc;nh đầu tư thay thế như bất động sản, v&agrave;ng&hellip; ấm l&ecirc;n, d&ograve;ng tiền của nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n c&oacute; thể nhanh ch&oacute;ng chuyển hướng v&agrave; t&aacute;c động bất lợi cho thị trường.

Đặc biệt, trong sự tăng trưởng n&oacute;ng 2 năm trở lại đ&acirc;y, cơ cấu d&ograve;ng tiền tham gia v&agrave;o thị trường chủ yếu l&agrave; c&aacute;c nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n, trong khi ng&agrave;nh quỹ sau nhiều năm vẫn chưa thực sự hấp dẫn, c&ograve;n d&ograve;ng tiền ngoại li&ecirc;n tục r&uacute;t r&ograve;ng. Đặc t&iacute;nh thiếu ổn định của d&ograve;ng tiền nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n, t&acirc;m l&yacute; dễ bị chi phối bởi xu hướng đ&aacute;m đ&ocirc;ng c&oacute; thể khiến c&aacute;c c&uacute; giảm điểm trở n&ecirc;n mạnh mẽ hơn sau giai đoạn tăng n&oacute;ng.

Nh&igrave;n lại lịch sử thị trường, sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008, c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch t&agrave;i kh&oacute;a, tiền tệ nới lỏng v&agrave; g&oacute;i k&iacute;ch th&iacute;ch kinh tế năm 2009 đ&atilde; tạo bệ đỡ cho chỉ số VN-Index bứt ph&aacute; từ v&ugrave;ng 250 điểm l&ecirc;n hơn 600 điểm chỉ trong 6 th&aacute;ng với nhiều phi&ecirc;n thanh khoản kỷ lục. Tuy nhi&ecirc;n, thị trường sau đ&oacute; suy giảm k&eacute;o d&agrave;i khi ch&iacute;nh s&aacute;ch tiền tệ thắt chặt trở lại trước nguy cơ lạm ph&aacute;t tăng cao v&agrave; Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước siết d&ograve;ng vốn cho vay, nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n r&uacute;t khỏi thị trường.

Mặc d&ugrave; c&aacute;c CTCK hiện nay đ&atilde; c&oacute; kinh nghiệm ứng ph&oacute; với những biến động thất thường của thị trường, đ&atilde; đầu tư x&acirc;y dựng đội ngũ v&agrave; hệ thống quản trị rủi ro để kiểm so&aacute;t danh mục cho vay, nhưng với tỷ trọng cao của danh mục tự doanh trong cơ cấu t&agrave;i sản v&agrave; doanh thu hoạt động tại hầu hết c&aacute;c CTCK, đặc biệt l&agrave; sự phụ thuộc v&agrave;o tự doanh của c&aacute;c c&ocirc;ng ty nhỏ, một đợt giảm gi&aacute; mạnh c&oacute; thể nhanh ch&oacute;ng đẩy c&aacute;c CTCK v&agrave;o thua lỗ.

Thực tế, trong qu&yacute; III/2021, khi những nhịp điều chỉnh xuất hiện v&agrave; diễn biến gi&aacute; cổ phiếu ph&acirc;n h&oacute;a mạnh, nhiều CTCK đ&atilde; b&aacute;o lỗ như Chứng kho&aacute;n Bảo Minh, Chứng kho&aacute;n Đại Việt, Chứng kho&aacute;n Thương mại v&agrave; C&ocirc;ng nghiệp Việt Nam, Chứng kho&aacute;n Việt, Chứng kho&aacute;n Globalmind Capital, Chứng kho&aacute;n Euro Capital&hellip;

Thị trường chung tăng trưởng t&iacute;ch cực khiến c&acirc;u chuyện cạnh tranh trong nội bộ ng&agrave;nh chứng kho&aacute;n c&oacute; phần bớt n&oacute;ng. Tuy nhi&ecirc;n, việc c&aacute;c CTCK th&uacute;c đẩy tăng trưởng quy m&ocirc; vốn sẽ khiến &aacute;p lực n&agrave;y tăng trở lại v&agrave; khi đ&oacute;, ban l&atilde;nh đạo c&aacute;c CTCK phải đối mặt với việc d&ugrave;ng nguồn vốn huy động được sao cho hiệu quả, nhất trong bối cảnh thị trường chững lại.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, kế hoạch đưa v&agrave;o sử dụng c&aacute;c sản phẩm mới theo hệ thống giao dịch mới như cho ph&eacute;p b&aacute;n khống, giao dịch T0&hellip; cũng sẽ l&agrave;m tăng &aacute;p lực cạnh tranh ngay trong nh&oacute;m CTCK dẫn đầu, tương tự c&acirc;u chuyện về lợi thế của những CTCK đ&atilde; đầu tư v&agrave;o c&ocirc;ng nghệ định danh eKYC so với phần c&ograve;n lại trong giai đoạn b&ugrave;ng nổ của thị trường vừa qua.

<a href="https://tinnhanhchungkhoan.vn/ket-qua-kinh-doanh-cua-cac-cong-ty-chung-khoan-khi-1-nam-bang-10-nam-post288344.html">Phong Lan</a>