Tổng B&iacute; thư T&ocirc; L&acirc;m vừa chỉ đạo nghi&ecirc;n cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất th&agrave;nh lập Sở giao dịch v&agrave;ng quốc gia; hoặc cho ph&eacute;p đưa v&agrave;ng v&agrave;o Sở giao dịch h&agrave;ng h&oacute;a...

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250531/images/vang-1-.jpg" style="height:454px; width:605px">

&Aacute;p dụng cơ chế sandbox thử nghiệm giao dịch v&agrave;ng tr&ecirc;n nền tảng số sẽ gi&uacute;p quản l&yacute; tốt hơn c&aacute;c rủi ro ph&aacute;p l&yacute;, đồng thời cho ph&eacute;p điều chỉnh ch&iacute;nh s&aacute;ch tr&ecirc;n cơ sở đ&aacute;nh gi&aacute; thực nghiệm.

Hoặc lập S&agrave;n giao dịch v&agrave;ng trong Trung t&acirc;m t&agrave;i ch&iacute;nh quốc tế...

Việt Nam n&ecirc;n nghi&ecirc;n cứu m&ocirc; h&igrave;nh Sở Giao dịch v&agrave;ng Thượng Hải (SGE) của Trung Quốc nhằm r&uacute;t ra b&agrave;i học cho việc th&agrave;nh lập Sở Giao dịch v&agrave;ng quốc gia tại Việt Nam.

Kinh nghiệm từ Trung Quốc

Thị trường v&agrave;ng vật chất lớn nhất thế giới hiện nay l&agrave; thị trường nội địa Trung Quốc với trọng t&acirc;m l&agrave; SGE. Cơ chế vận h&agrave;nh đặc th&ugrave;, quy m&ocirc; sản xuất v&agrave; nhập khẩu v&agrave;ng lớn nhất to&agrave;n cầu, c&ugrave;ng ch&iacute;nh s&aacute;ch quản l&yacute; tập trung của ch&iacute;nh phủ đ&atilde; tạo n&ecirc;n một hệ sinh th&aacute;i ri&ecirc;ng biệt. Kể từ năm 2013, lượng v&agrave;ng vật chất được r&uacute;t ra khỏi kho lưu trữ của SGE mỗi năm đều vượt mốc 2.000 tấn. Gần như to&agrave;n bộ nguồn cung v&agrave;ng vật chất tại Trung Quốc đều phải đi qua hệ thống SGE để được giao dịch v&agrave; ph&acirc;n phối ra thị trường. Điểm kh&aacute;c biệt đ&aacute;ng kể trong c&aacute;ch đo lường nhu cầu v&agrave;ng giữa c&aacute;c tổ chức quốc tế phương T&acirc;y v&agrave; Trung Quốc nằm ở phương ph&aacute;p luận. C&aacute;c tổ chức như Hội đồng V&agrave;ng Thế giới (World Gold Council - WGC) v&agrave; Thomson Reuters GFMS ước t&iacute;nh nhu cầu v&agrave;ng h&agrave;ng năm của Trung Quốc chỉ v&agrave;o khoảng 900 tấn.

Ngược lại, Hiệp hội V&agrave;ng Trung Quốc (CGA) khẳng định rằng con số tương ứng với lượng v&agrave;ng r&uacute;t ra từ SGE, tức gấp hơn hai lần số liệu do c&aacute;c tổ chức phương T&acirc;y đưa ra. Sự kh&aacute;c biệt kh&ocirc;ng chỉ mang t&iacute;nh thống k&ecirc; m&agrave; c&ograve;n phản &aacute;nh c&aacute;ch hiểu kh&aacute;c biệt về bản chất của nhu cầu v&agrave;ng vật chất. Kể từ năm 2007, hệ thống giao dịch v&agrave;ng của Trung Quốc đ&atilde; đạt đến trạng th&aacute;i ổn định v&agrave; vận h&agrave;nh hiệu quả như kế hoạch ban đầu của PBoC. Lần đầu ti&ecirc;n, tổng lượng v&agrave;ng được r&uacute;t ra từ c&aacute;c kho của SGE ho&agrave;n to&agrave;n tr&ugrave;ng khớp với tổng cầu v&agrave;ng ở cấp độ b&aacute;n bu&ocirc;n trong nước. Từ thời điểm đ&oacute; đến năm 2011, sự tương đồng được duy tr&igrave; tuyệt đối. Trong c&aacute;c năm tiếp theo, mặc d&ugrave; c&oacute; sai số nhỏ, lượng v&agrave;ng r&uacute;t ra vẫn gần như tương đương với tổng cầu v&agrave;ng vật chất, theo c&aacute;ch t&iacute;nh được CGA c&ocirc;ng bố trong c&aacute;c ni&ecirc;n gi&aacute;m v&agrave;ng được ph&aacute;t h&agrave;nh bằng tiếng Trung.

Ch&iacute;nh quyền Trung Quốc, cụ thể l&agrave; PBoC, đ&atilde; thiết lập cấu tr&uacute;c thị trường v&agrave;ng nhằm ba mục ti&ecirc;u lớn: đảm bảo chất lượng cao nhất cho to&agrave;n bộ giao dịch v&agrave;ng b&aacute;n bu&ocirc;n, tạo điều kiện cho nh&agrave; nước gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c luồng v&agrave;ng chảy trong nền kinh tế, v&agrave; theo d&otilde;i lượng v&agrave;ng gia tăng trong kho dự trữ quốc gia. SGE l&agrave; thiết chế trung t&acirc;m kết nối sản xuất, nhập khẩu v&agrave; ti&ecirc;u d&ugrave;ng v&agrave;ng, đồng thời th&uacute;c đẩy người d&acirc;n tiếp cận v&agrave;ng vật chất như một k&ecirc;nh t&iacute;ch trữ, g&oacute;p phần hỗ trợ quốc tế h&oacute;a đồng Nh&acirc;n d&acirc;n tệ.

Nguồn cung v&agrave;ng vật chất tại Trung Quốc chủ yếu đến từ ba k&ecirc;nh ch&iacute;nh: nhập khẩu ch&iacute;nh ngạch, khai th&aacute;c trong nước, v&agrave; v&agrave;ng t&aacute;i chế. Tất cả v&agrave;ng nhập khẩu dưới dạng chuẩn đều phải được b&aacute;n lần đầu ti&ecirc;n th&ocirc;ng qua SGE, theo quy định của PBoC. C&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng được cấp ph&eacute;p nhập khẩu v&agrave;ng, bao gồm cả c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng quốc tế như HSBC, ANZ v&agrave; Standard Chartered. Ch&iacute;nh s&aacute;ch &quot;mỗi l&ocirc; - một giấy ph&eacute;p&quot; buộc c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng phải xin ph&eacute;p cho từng chuyến h&agrave;ng ri&ecirc;ng lẻ. Xuất khẩu v&agrave;ng vật chất ra khỏi thị trường nội địa bị cấm ho&agrave;n to&agrave;n, với một v&agrave;i ngoại lệ rất hẹp như việc xuất khẩu đồng xu Panda của Xưởng đ&uacute;c tiền quốc gia.

Yếu tố quan trọng kh&aacute;c trong việc củng cố vai tr&ograve; trung t&acirc;m của SGE ch&iacute;nh l&agrave; hệ thống thuế gi&aacute; trị gia tăng (VAT). Giao dịch v&agrave;ng ti&ecirc;u chuẩn tr&ecirc;n SGE được miễn VAT, tạo ra động lực rất lớn cho cả người mua v&agrave; người b&aacute;n lựa chọn giao dịch trong hệ thống. V&agrave;ng kh&ocirc;ng đạt chuẩn hoặc giao dịch ngo&agrave;i SGE kh&ocirc;ng được hưởng ưu đ&atilde;i thuế. Kết quả l&agrave; gần như to&agrave;n bộ lượng v&agrave;ng khai th&aacute;c trong nước v&agrave; v&agrave;ng t&aacute;i chế đều t&igrave;m đường quay lại SGE, để tận dụng lợi thế thanh khoản v&agrave; miễn thuế.

Khai th&aacute;c v&agrave;ng trong nước đ&oacute;ng g&oacute;p một phần đ&aacute;ng kể v&agrave;o tổng cung của thị trường. C&aacute;c c&ocirc;ng ty khai kho&aacute;ng thường lựa chọn đ&uacute;c v&agrave;ng dưới dạng ti&ecirc;u chuẩn để dễ d&agrave;ng b&aacute;n ra qua SGE, nơi c&oacute; thanh khoản cao nhất. C&aacute;c doanh nghiệp cũng c&oacute; quyền b&aacute;n sản phẩm v&agrave;ng kh&ocirc;ng ti&ecirc;u chuẩn qua c&aacute;c k&ecirc;nh kh&aacute;c, chẳng hạn như trực tiếp tại c&aacute;c cửa h&agrave;ng thuộc sở hữu của doanh nghiệp khai th&aacute;c. Việc lựa chọn k&ecirc;nh n&agrave;o thường phụ thuộc v&agrave;o nhu cầu vốn, cấu tr&uacute;c chi ph&iacute; v&agrave; chiến lược tiếp thị của từng doanh nghiệp. V&agrave;ng t&aacute;i chế tại Trung Quốc l&agrave; phần c&ograve;n lại của nguồn cung, bao gồm v&agrave;ng phế liệu, v&agrave;ng ho&agrave;n nguy&ecirc;n từ sản phẩm c&ocirc;ng nghiệp, v&agrave; v&agrave;ng thanh l&yacute; từ giới đầu tư c&aacute; nh&acirc;n hoặc tổ chức.

Trong khi c&aacute;c tổ chức quốc tế như GFMS chỉ t&iacute;nh to&aacute;n phần v&agrave;ng t&aacute;i chế đến từ người ti&ecirc;u d&ugrave;ng c&aacute; nh&acirc;n (như nữ trang cũ), th&igrave; CGA bao gồm cả c&aacute;c d&ograve;ng v&agrave;ng đến từ hoạt động tho&aacute;i vốn của nh&agrave; đầu tư v&agrave; phế liệu c&ocirc;ng nghiệp, dẫn đến kh&aacute;c biệt lớn trong thống k&ecirc;, v&agrave; c&oacute; ảnh hưởng đ&aacute;ng kể đến c&aacute;ch hiểu về quy m&ocirc; thật sự của thị trường v&agrave;ng Trung Quốc.

Để hiểu s&acirc;u về thị trường v&agrave;ng nội địa Trung Quốc, cần x&eacute;t đến c&aacute;c yếu tố ph&aacute;p l&yacute;, c&aacute;c b&aacute;o c&aacute;o định kỳ của CGA, SGE, PBoC v&agrave; Sở Giao dịch H&agrave;ng h&oacute;a Thượng Hải (SHFE), c&ugrave;ng với dữ liệu thực địa từ c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại v&agrave; thương nh&acirc;n hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh v&agrave;ng, cung cấp c&aacute;i nh&igrave;n to&agrave;n diện về cơ chế vận h&agrave;nh, d&ograve;ng chảy vật chất v&agrave; c&aacute;ch Trung Quốc đ&atilde; x&acirc;y dựng một thị trường v&agrave;ng nội địa độc lập, c&oacute; cấu tr&uacute;c ri&ecirc;ng biệt so với c&aacute;c thị trường phương T&acirc;y.

Kiểm so&aacute;t d&ograve;ng chảy v&agrave;ng

Th&agrave;nh c&ocirc;ng của Trung Quốc trong việc duy tr&igrave; vị thế l&agrave; quốc gia ti&ecirc;u thụ v&agrave;ng h&agrave;ng đầu thế giới kh&ocirc;ng chỉ đến từ văn h&oacute;a t&iacute;ch trữ, m&agrave; c&ograve;n đến từ chiến lược t&iacute;ch lũy v&agrave;ng một c&aacute;ch thận trọng của PBoC. V&agrave;ng trong hệ thống nội địa lại kh&ocirc;ng được ph&eacute;p xuất khẩu trở lại, gi&uacute;p giữ v&agrave;ng ở lại trong nền kinh tế quốc d&acirc;n.

Việt Nam c&oacute; thể học hỏi c&aacute;ch thức kiểm so&aacute;t d&ograve;ng chảy v&agrave;ng bằng c&aacute;c biện ph&aacute;p h&agrave;nh ch&iacute;nh v&agrave; kỹ thuật tương tự, tr&aacute;nh để nguồn lực v&agrave;ng chảy ra ngo&agrave;i bi&ecirc;n giới hoặc bị sử dụng v&agrave;o c&aacute;c mục đ&iacute;ch bất hợp ph&aacute;p. Chiến lược tăng dần dự trữ v&agrave;ng quốc gia th&ocirc;ng qua k&ecirc;nh ch&iacute;nh thức cũng l&agrave; b&agrave;i học để tăng khả năng chống chịu trước c&aacute;c c&uacute; sốc t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu.

Số h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng

Trung Quốc kh&ocirc;ng &aacute;p đặt trong việc giao dịch v&agrave;ng của người d&acirc;n, nhưng tạo ra một hệ sinh th&aacute;i hạ tầng giao dịch đủ mạnh, minh bạch v&agrave; dễ tiếp cận để hỗ trợ người d&acirc;n thực hiện giao dịch v&agrave;ng một c&aacute;ch thuận tiện. Việc ph&aacute;t triển ứng dụng &ldquo;Yijintong&rdquo; cho ph&eacute;p giao dịch v&agrave;ng qua điện thoại di động l&agrave; một bước đi chiến lược gi&uacute;p tăng t&iacute;nh phổ cập của giao dịch v&agrave;ng trong d&acirc;n cư, giảm phụ thuộc v&agrave;o giao dịch vật l&yacute;, đồng thời mở rộng thị trường v&agrave;ng theo hướng số h&oacute;a.

Việt Nam c&oacute; thể vận dụng m&ocirc; h&igrave;nh để x&acirc;y dựng một nền tảng kỹ thuật số ch&iacute;nh thức do Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước (NHNN) bảo trợ, cho ph&eacute;p người d&acirc;n thực hiện giao dịch v&agrave;ng một c&aacute;ch nhanh ch&oacute;ng, an to&agrave;n v&agrave; tu&acirc;n thủ ph&aacute;p luật. Nền tảng cần c&oacute; li&ecirc;n kết với hệ thống t&agrave;i khoản ng&acirc;n h&agrave;ng, cơ sở dữ liệu định danh c&aacute; nh&acirc;n v&agrave; hệ thống quản l&yacute; thuế để kiểm so&aacute;t d&ograve;ng tiền hiệu quả v&agrave; hạn chế h&agrave;nh vi đầu cơ hay rửa tiền.

Chuẩn h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng

M&ocirc; h&igrave;nh SGE đ&atilde; th&agrave;nh c&ocirc;ng trong việc chuẩn h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng v&agrave; ph&acirc;n định rạch r&ograve;i giữa c&aacute;c loại h&igrave;nh sản phẩm: v&agrave;ng vật chất, hợp đồng tương lai, v&agrave; giao dịch t&agrave;i khoản, tạo n&ecirc;n một thị trường đa tầng, đa cấu tr&uacute;c, phục vụ cho cả mục ti&ecirc;u đầu tư, dự trữ v&agrave; ph&ograve;ng ngừa rủi ro.

Việt Nam ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể ph&aacute;t triển một hệ sinh th&aacute;i tương tự, nơi c&aacute;c doanh nghiệp, ng&acirc;n h&agrave;ng v&agrave; tổ chức t&iacute;n dụng phi ng&acirc;n h&agrave;ng được cấp ph&eacute;p hoạt động trong khu&ocirc;n khổ r&otilde; r&agrave;ng, đ&aacute;p ứng c&aacute;c ti&ecirc;u chuẩn quốc tế về minh bạch, đạo đức v&agrave; chống rửa tiền. &Aacute;p dụng m&atilde; định danh kỹ thuật số cho từng l&ocirc; v&agrave;ng, kết hợp với hệ thống h&oacute;a đơn điện tử bắt buộc, kh&ocirc;ng chỉ gi&uacute;p truy xuất nguồn gốc, m&agrave; c&ograve;n tạo điều kiện kiểm so&aacute;t chặt chẽ d&ograve;ng chảy v&agrave;ng trong nền kinh tế. Tr&aacute;ch nhiệm kiểm định v&agrave; đ&oacute;ng dấu chất lượng n&ecirc;n được giao cho c&aacute;c đơn vị độc lập, được chứng nhận bởi cơ quan chức năng.

&Aacute;p dụng cơ chế thử nghiệm

Trong khi luật ph&aacute;p hiện h&agrave;nh của Việt Nam, đặc biệt l&agrave; Nghị định 24/2012/NĐ-CP, vẫn chưa phản &aacute;nh đầy đủ thực tiễn thị trường, th&igrave; m&ocirc; h&igrave;nh ph&aacute;p l&yacute; m&agrave; Trung Quốc đang &aacute;p dụng lại cho thấy khả năng th&iacute;ch nghi với biến động t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu. Ph&acirc;n định r&otilde; vai tr&ograve; của PBoC, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; c&aacute;c tổ chức t&agrave;i ch&iacute;nh trung gian trong cơ chế điều h&agrave;nh v&agrave;ng đ&atilde; gi&uacute;p tr&aacute;nh chồng ch&eacute;o trong quản l&yacute;.

Đối với Việt Nam, cần r&agrave; so&aacute;t to&agrave;n diện c&aacute;c quy định hiện h&agrave;nh v&agrave; x&acirc;y dựng một h&agrave;nh lang ph&aacute;p l&yacute; ph&ugrave; hợp để quản l&yacute; hiệu quả cả thị trường vật chất v&agrave; thị trường t&agrave;i khoản v&agrave;ng. Việt Nam cần x&acirc;y dựng c&aacute;c ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật, quy tr&igrave;nh kiểm định, cơ chế đấu gi&aacute; minh bạch v&agrave; hệ thống hậu kiểm chặt chẽ. &Aacute;p dụng cơ chế sandbox thử nghiệm giao dịch v&agrave;ng tr&ecirc;n nền tảng số sẽ gi&uacute;p quản l&yacute; tốt hơn c&aacute;c rủi ro ph&aacute;p l&yacute;, đồng thời cho ph&eacute;p điều chỉnh ch&iacute;nh s&aacute;ch tr&ecirc;n cơ sở đ&aacute;nh gi&aacute; thực nghiệm.

Huy động v&agrave;ng trong d&acirc;n

Ch&iacute;nh s&aacute;ch thu h&uacute;t v&agrave;ng trong d&acirc;n l&agrave; một trụ cột kh&ocirc;ng thể thiếu trong chiến lược h&igrave;nh th&agrave;nh Sở Giao dịch v&agrave;ng Quốc gia. Trung Quốc kh&ocirc;ng cản trở người d&acirc;n sở hữu v&agrave;ng nhưng x&acirc;y dựng một hệ thống ng&acirc;n h&agrave;ng đủ mạnh để hấp thụ lượng v&agrave;ng đ&oacute; v&agrave;o lưu th&ocirc;ng kinh tế. Người d&acirc;n được khuyến kh&iacute;ch gửi v&agrave;ng tiết kiệm v&agrave;o ng&acirc;n h&agrave;ng, hưởng l&atilde;i suất hoặc chuyển đổi th&agrave;nh sản phẩm t&agrave;i ch&iacute;nh dựa tr&ecirc;n v&agrave;ng, l&agrave;m giảm chi ph&iacute; lưu trữ c&aacute; nh&acirc;n v&agrave; đưa v&agrave;ng &ldquo;nằm chết&rdquo; trong d&acirc;n v&agrave;o ph&aacute;t triển kinh tế.

Việt Nam c&oacute; thể c&acirc;n nhắc miễn truy xuất nguồn gốc đối với lần gửi tiết kiệm đầu ti&ecirc;n, kết hợp với chương tr&igrave;nh gi&aacute;o dục t&agrave;i ch&iacute;nh cộng đồng, gi&uacute;p người d&acirc;n nhận thức r&otilde; lợi &iacute;ch của việc chuyển h&oacute;a t&agrave;i sản vật chất th&agrave;nh t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh c&oacute; sinh lời, giảm thiểu t&igrave;nh trạng t&iacute;ch trữ rủi ro trong d&acirc;n v&agrave; mở rộng phạm vi điều tiết của cơ quan Nh&agrave; nước.

Ph&aacute;t triển k&ecirc;nh giao dịch v&agrave;ng th&ocirc;ng qua Sở Giao dịch v&agrave;ng quốc gia sẽ l&agrave; bước đệm để h&igrave;nh th&agrave;nh thị trường v&agrave;ng ph&aacute;i sinh trong tương lai, phục vụ nhu cầu ph&ograve;ng ngừa rủi ro, bảo hiểm gi&aacute; v&agrave; tối ưu h&oacute;a d&ograve;ng vốn trong nền kinh tế.

<a href="https://diendandoanhnghiep.vn/huong-di-nao-cho-so-giao-dich-vang-quoc-gia-10155324.html">Link gốc</a>

Tổng Bí thư Tô Lâm vừa chỉ đạo nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào Sở giao dịch hàng hóa...



Tổng B&iacute; thư T&ocirc; L&acirc;m vừa chỉ đạo nghi&ecirc;n cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất th&agrave;nh lập Sở giao dịch v&agrave;ng quốc gia; hoặc cho ph&eacute;p đưa v&agrave;ng v&agrave;o Sở giao dịch h&agrave;ng h&oacute;a...

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250531/images/vang-1-.jpg" style="height:454px; width:605px" />

&Aacute;p dụng cơ chế sandbox thử nghiệm giao dịch v&agrave;ng tr&ecirc;n nền tảng số sẽ gi&uacute;p quản l&yacute; tốt hơn c&aacute;c rủi ro ph&aacute;p l&yacute;, đồng thời cho ph&eacute;p điều chỉnh ch&iacute;nh s&aacute;ch tr&ecirc;n cơ sở đ&aacute;nh gi&aacute; thực nghiệm.

Hoặc lập S&agrave;n giao dịch v&agrave;ng trong Trung t&acirc;m t&agrave;i ch&iacute;nh quốc tế...

Việt Nam n&ecirc;n nghi&ecirc;n cứu m&ocirc; h&igrave;nh Sở Giao dịch v&agrave;ng Thượng Hải (SGE) của Trung Quốc nhằm r&uacute;t ra b&agrave;i học cho việc th&agrave;nh lập Sở Giao dịch v&agrave;ng quốc gia tại Việt Nam.

Kinh nghiệm từ Trung Quốc

Thị trường v&agrave;ng vật chất lớn nhất thế giới hiện nay l&agrave; thị trường nội địa Trung Quốc với trọng t&acirc;m l&agrave; SGE. Cơ chế vận h&agrave;nh đặc th&ugrave;, quy m&ocirc; sản xuất v&agrave; nhập khẩu v&agrave;ng lớn nhất to&agrave;n cầu, c&ugrave;ng ch&iacute;nh s&aacute;ch quản l&yacute; tập trung của ch&iacute;nh phủ đ&atilde; tạo n&ecirc;n một hệ sinh th&aacute;i ri&ecirc;ng biệt. Kể từ năm 2013, lượng v&agrave;ng vật chất được r&uacute;t ra khỏi kho lưu trữ của SGE mỗi năm đều vượt mốc 2.000 tấn. Gần như to&agrave;n bộ nguồn cung v&agrave;ng vật chất tại Trung Quốc đều phải đi qua hệ thống SGE để được giao dịch v&agrave; ph&acirc;n phối ra thị trường. Điểm kh&aacute;c biệt đ&aacute;ng kể trong c&aacute;ch đo lường nhu cầu v&agrave;ng giữa c&aacute;c tổ chức quốc tế phương T&acirc;y v&agrave; Trung Quốc nằm ở phương ph&aacute;p luận. C&aacute;c tổ chức như Hội đồng V&agrave;ng Thế giới (World Gold Council - WGC) v&agrave; Thomson Reuters GFMS ước t&iacute;nh nhu cầu v&agrave;ng h&agrave;ng năm của Trung Quốc chỉ v&agrave;o khoảng 900 tấn.

Ngược lại, Hiệp hội V&agrave;ng Trung Quốc (CGA) khẳng định rằng con số tương ứng với lượng v&agrave;ng r&uacute;t ra từ SGE, tức gấp hơn hai lần số liệu do c&aacute;c tổ chức phương T&acirc;y đưa ra. Sự kh&aacute;c biệt kh&ocirc;ng chỉ mang t&iacute;nh thống k&ecirc; m&agrave; c&ograve;n phản &aacute;nh c&aacute;ch hiểu kh&aacute;c biệt về bản chất của nhu cầu v&agrave;ng vật chất. Kể từ năm 2007, hệ thống giao dịch v&agrave;ng của Trung Quốc đ&atilde; đạt đến trạng th&aacute;i ổn định v&agrave; vận h&agrave;nh hiệu quả như kế hoạch ban đầu của PBoC. Lần đầu ti&ecirc;n, tổng lượng v&agrave;ng được r&uacute;t ra từ c&aacute;c kho của SGE ho&agrave;n to&agrave;n tr&ugrave;ng khớp với tổng cầu v&agrave;ng ở cấp độ b&aacute;n bu&ocirc;n trong nước. Từ thời điểm đ&oacute; đến năm 2011, sự tương đồng được duy tr&igrave; tuyệt đối. Trong c&aacute;c năm tiếp theo, mặc d&ugrave; c&oacute; sai số nhỏ, lượng v&agrave;ng r&uacute;t ra vẫn gần như tương đương với tổng cầu v&agrave;ng vật chất, theo c&aacute;ch t&iacute;nh được CGA c&ocirc;ng bố trong c&aacute;c ni&ecirc;n gi&aacute;m v&agrave;ng được ph&aacute;t h&agrave;nh bằng tiếng Trung.

Ch&iacute;nh quyền Trung Quốc, cụ thể l&agrave; PBoC, đ&atilde; thiết lập cấu tr&uacute;c thị trường v&agrave;ng nhằm ba mục ti&ecirc;u lớn: đảm bảo chất lượng cao nhất cho to&agrave;n bộ giao dịch v&agrave;ng b&aacute;n bu&ocirc;n, tạo điều kiện cho nh&agrave; nước gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c luồng v&agrave;ng chảy trong nền kinh tế, v&agrave; theo d&otilde;i lượng v&agrave;ng gia tăng trong kho dự trữ quốc gia. SGE l&agrave; thiết chế trung t&acirc;m kết nối sản xuất, nhập khẩu v&agrave; ti&ecirc;u d&ugrave;ng v&agrave;ng, đồng thời th&uacute;c đẩy người d&acirc;n tiếp cận v&agrave;ng vật chất như một k&ecirc;nh t&iacute;ch trữ, g&oacute;p phần hỗ trợ quốc tế h&oacute;a đồng Nh&acirc;n d&acirc;n tệ.

Nguồn cung v&agrave;ng vật chất tại Trung Quốc chủ yếu đến từ ba k&ecirc;nh ch&iacute;nh: nhập khẩu ch&iacute;nh ngạch, khai th&aacute;c trong nước, v&agrave; v&agrave;ng t&aacute;i chế. Tất cả v&agrave;ng nhập khẩu dưới dạng chuẩn đều phải được b&aacute;n lần đầu ti&ecirc;n th&ocirc;ng qua SGE, theo quy định của PBoC. C&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng được cấp ph&eacute;p nhập khẩu v&agrave;ng, bao gồm cả c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng quốc tế như HSBC, ANZ v&agrave; Standard Chartered. Ch&iacute;nh s&aacute;ch &quot;mỗi l&ocirc; - một giấy ph&eacute;p&quot; buộc c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng phải xin ph&eacute;p cho từng chuyến h&agrave;ng ri&ecirc;ng lẻ. Xuất khẩu v&agrave;ng vật chất ra khỏi thị trường nội địa bị cấm ho&agrave;n to&agrave;n, với một v&agrave;i ngoại lệ rất hẹp như việc xuất khẩu đồng xu Panda của Xưởng đ&uacute;c tiền quốc gia.

Yếu tố quan trọng kh&aacute;c trong việc củng cố vai tr&ograve; trung t&acirc;m của SGE ch&iacute;nh l&agrave; hệ thống thuế gi&aacute; trị gia tăng (VAT). Giao dịch v&agrave;ng ti&ecirc;u chuẩn tr&ecirc;n SGE được miễn VAT, tạo ra động lực rất lớn cho cả người mua v&agrave; người b&aacute;n lựa chọn giao dịch trong hệ thống. V&agrave;ng kh&ocirc;ng đạt chuẩn hoặc giao dịch ngo&agrave;i SGE kh&ocirc;ng được hưởng ưu đ&atilde;i thuế. Kết quả l&agrave; gần như to&agrave;n bộ lượng v&agrave;ng khai th&aacute;c trong nước v&agrave; v&agrave;ng t&aacute;i chế đều t&igrave;m đường quay lại SGE, để tận dụng lợi thế thanh khoản v&agrave; miễn thuế.

Khai th&aacute;c v&agrave;ng trong nước đ&oacute;ng g&oacute;p một phần đ&aacute;ng kể v&agrave;o tổng cung của thị trường. C&aacute;c c&ocirc;ng ty khai kho&aacute;ng thường lựa chọn đ&uacute;c v&agrave;ng dưới dạng ti&ecirc;u chuẩn để dễ d&agrave;ng b&aacute;n ra qua SGE, nơi c&oacute; thanh khoản cao nhất. C&aacute;c doanh nghiệp cũng c&oacute; quyền b&aacute;n sản phẩm v&agrave;ng kh&ocirc;ng ti&ecirc;u chuẩn qua c&aacute;c k&ecirc;nh kh&aacute;c, chẳng hạn như trực tiếp tại c&aacute;c cửa h&agrave;ng thuộc sở hữu của doanh nghiệp khai th&aacute;c. Việc lựa chọn k&ecirc;nh n&agrave;o thường phụ thuộc v&agrave;o nhu cầu vốn, cấu tr&uacute;c chi ph&iacute; v&agrave; chiến lược tiếp thị của từng doanh nghiệp. V&agrave;ng t&aacute;i chế tại Trung Quốc l&agrave; phần c&ograve;n lại của nguồn cung, bao gồm v&agrave;ng phế liệu, v&agrave;ng ho&agrave;n nguy&ecirc;n từ sản phẩm c&ocirc;ng nghiệp, v&agrave; v&agrave;ng thanh l&yacute; từ giới đầu tư c&aacute; nh&acirc;n hoặc tổ chức.

Trong khi c&aacute;c tổ chức quốc tế như GFMS chỉ t&iacute;nh to&aacute;n phần v&agrave;ng t&aacute;i chế đến từ người ti&ecirc;u d&ugrave;ng c&aacute; nh&acirc;n (như nữ trang cũ), th&igrave; CGA bao gồm cả c&aacute;c d&ograve;ng v&agrave;ng đến từ hoạt động tho&aacute;i vốn của nh&agrave; đầu tư v&agrave; phế liệu c&ocirc;ng nghiệp, dẫn đến kh&aacute;c biệt lớn trong thống k&ecirc;, v&agrave; c&oacute; ảnh hưởng đ&aacute;ng kể đến c&aacute;ch hiểu về quy m&ocirc; thật sự của thị trường v&agrave;ng Trung Quốc.

Để hiểu s&acirc;u về thị trường v&agrave;ng nội địa Trung Quốc, cần x&eacute;t đến c&aacute;c yếu tố ph&aacute;p l&yacute;, c&aacute;c b&aacute;o c&aacute;o định kỳ của CGA, SGE, PBoC v&agrave; Sở Giao dịch H&agrave;ng h&oacute;a Thượng Hải (SHFE), c&ugrave;ng với dữ liệu thực địa từ c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại v&agrave; thương nh&acirc;n hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh v&agrave;ng, cung cấp c&aacute;i nh&igrave;n to&agrave;n diện về cơ chế vận h&agrave;nh, d&ograve;ng chảy vật chất v&agrave; c&aacute;ch Trung Quốc đ&atilde; x&acirc;y dựng một thị trường v&agrave;ng nội địa độc lập, c&oacute; cấu tr&uacute;c ri&ecirc;ng biệt so với c&aacute;c thị trường phương T&acirc;y.

Kiểm so&aacute;t d&ograve;ng chảy v&agrave;ng

Th&agrave;nh c&ocirc;ng của Trung Quốc trong việc duy tr&igrave; vị thế l&agrave; quốc gia ti&ecirc;u thụ v&agrave;ng h&agrave;ng đầu thế giới kh&ocirc;ng chỉ đến từ văn h&oacute;a t&iacute;ch trữ, m&agrave; c&ograve;n đến từ chiến lược t&iacute;ch lũy v&agrave;ng một c&aacute;ch thận trọng của PBoC. V&agrave;ng trong hệ thống nội địa lại kh&ocirc;ng được ph&eacute;p xuất khẩu trở lại, gi&uacute;p giữ v&agrave;ng ở lại trong nền kinh tế quốc d&acirc;n.

Việt Nam c&oacute; thể học hỏi c&aacute;ch thức kiểm so&aacute;t d&ograve;ng chảy v&agrave;ng bằng c&aacute;c biện ph&aacute;p h&agrave;nh ch&iacute;nh v&agrave; kỹ thuật tương tự, tr&aacute;nh để nguồn lực v&agrave;ng chảy ra ngo&agrave;i bi&ecirc;n giới hoặc bị sử dụng v&agrave;o c&aacute;c mục đ&iacute;ch bất hợp ph&aacute;p. Chiến lược tăng dần dự trữ v&agrave;ng quốc gia th&ocirc;ng qua k&ecirc;nh ch&iacute;nh thức cũng l&agrave; b&agrave;i học để tăng khả năng chống chịu trước c&aacute;c c&uacute; sốc t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu.

Số h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng

Trung Quốc kh&ocirc;ng &aacute;p đặt trong việc giao dịch v&agrave;ng của người d&acirc;n, nhưng tạo ra một hệ sinh th&aacute;i hạ tầng giao dịch đủ mạnh, minh bạch v&agrave; dễ tiếp cận để hỗ trợ người d&acirc;n thực hiện giao dịch v&agrave;ng một c&aacute;ch thuận tiện. Việc ph&aacute;t triển ứng dụng &ldquo;Yijintong&rdquo; cho ph&eacute;p giao dịch v&agrave;ng qua điện thoại di động l&agrave; một bước đi chiến lược gi&uacute;p tăng t&iacute;nh phổ cập của giao dịch v&agrave;ng trong d&acirc;n cư, giảm phụ thuộc v&agrave;o giao dịch vật l&yacute;, đồng thời mở rộng thị trường v&agrave;ng theo hướng số h&oacute;a.

Việt Nam c&oacute; thể vận dụng m&ocirc; h&igrave;nh để x&acirc;y dựng một nền tảng kỹ thuật số ch&iacute;nh thức do Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước (NHNN) bảo trợ, cho ph&eacute;p người d&acirc;n thực hiện giao dịch v&agrave;ng một c&aacute;ch nhanh ch&oacute;ng, an to&agrave;n v&agrave; tu&acirc;n thủ ph&aacute;p luật. Nền tảng cần c&oacute; li&ecirc;n kết với hệ thống t&agrave;i khoản ng&acirc;n h&agrave;ng, cơ sở dữ liệu định danh c&aacute; nh&acirc;n v&agrave; hệ thống quản l&yacute; thuế để kiểm so&aacute;t d&ograve;ng tiền hiệu quả v&agrave; hạn chế h&agrave;nh vi đầu cơ hay rửa tiền.

Chuẩn h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng

M&ocirc; h&igrave;nh SGE đ&atilde; th&agrave;nh c&ocirc;ng trong việc chuẩn h&oacute;a giao dịch v&agrave;ng v&agrave; ph&acirc;n định rạch r&ograve;i giữa c&aacute;c loại h&igrave;nh sản phẩm: v&agrave;ng vật chất, hợp đồng tương lai, v&agrave; giao dịch t&agrave;i khoản, tạo n&ecirc;n một thị trường đa tầng, đa cấu tr&uacute;c, phục vụ cho cả mục ti&ecirc;u đầu tư, dự trữ v&agrave; ph&ograve;ng ngừa rủi ro.

Việt Nam ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể ph&aacute;t triển một hệ sinh th&aacute;i tương tự, nơi c&aacute;c doanh nghiệp, ng&acirc;n h&agrave;ng v&agrave; tổ chức t&iacute;n dụng phi ng&acirc;n h&agrave;ng được cấp ph&eacute;p hoạt động trong khu&ocirc;n khổ r&otilde; r&agrave;ng, đ&aacute;p ứng c&aacute;c ti&ecirc;u chuẩn quốc tế về minh bạch, đạo đức v&agrave; chống rửa tiền. &Aacute;p dụng m&atilde; định danh kỹ thuật số cho từng l&ocirc; v&agrave;ng, kết hợp với hệ thống h&oacute;a đơn điện tử bắt buộc, kh&ocirc;ng chỉ gi&uacute;p truy xuất nguồn gốc, m&agrave; c&ograve;n tạo điều kiện kiểm so&aacute;t chặt chẽ d&ograve;ng chảy v&agrave;ng trong nền kinh tế. Tr&aacute;ch nhiệm kiểm định v&agrave; đ&oacute;ng dấu chất lượng n&ecirc;n được giao cho c&aacute;c đơn vị độc lập, được chứng nhận bởi cơ quan chức năng.

&Aacute;p dụng cơ chế thử nghiệm

Trong khi luật ph&aacute;p hiện h&agrave;nh của Việt Nam, đặc biệt l&agrave; Nghị định 24/2012/NĐ-CP, vẫn chưa phản &aacute;nh đầy đủ thực tiễn thị trường, th&igrave; m&ocirc; h&igrave;nh ph&aacute;p l&yacute; m&agrave; Trung Quốc đang &aacute;p dụng lại cho thấy khả năng th&iacute;ch nghi với biến động t&agrave;i ch&iacute;nh to&agrave;n cầu. Ph&acirc;n định r&otilde; vai tr&ograve; của PBoC, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; c&aacute;c tổ chức t&agrave;i ch&iacute;nh trung gian trong cơ chế điều h&agrave;nh v&agrave;ng đ&atilde; gi&uacute;p tr&aacute;nh chồng ch&eacute;o trong quản l&yacute;.

Đối với Việt Nam, cần r&agrave; so&aacute;t to&agrave;n diện c&aacute;c quy định hiện h&agrave;nh v&agrave; x&acirc;y dựng một h&agrave;nh lang ph&aacute;p l&yacute; ph&ugrave; hợp để quản l&yacute; hiệu quả cả thị trường vật chất v&agrave; thị trường t&agrave;i khoản v&agrave;ng. Việt Nam cần x&acirc;y dựng c&aacute;c ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật, quy tr&igrave;nh kiểm định, cơ chế đấu gi&aacute; minh bạch v&agrave; hệ thống hậu kiểm chặt chẽ. &Aacute;p dụng cơ chế sandbox thử nghiệm giao dịch v&agrave;ng tr&ecirc;n nền tảng số sẽ gi&uacute;p quản l&yacute; tốt hơn c&aacute;c rủi ro ph&aacute;p l&yacute;, đồng thời cho ph&eacute;p điều chỉnh ch&iacute;nh s&aacute;ch tr&ecirc;n cơ sở đ&aacute;nh gi&aacute; thực nghiệm.

Huy động v&agrave;ng trong d&acirc;n

Ch&iacute;nh s&aacute;ch thu h&uacute;t v&agrave;ng trong d&acirc;n l&agrave; một trụ cột kh&ocirc;ng thể thiếu trong chiến lược h&igrave;nh th&agrave;nh Sở Giao dịch v&agrave;ng Quốc gia. Trung Quốc kh&ocirc;ng cản trở người d&acirc;n sở hữu v&agrave;ng nhưng x&acirc;y dựng một hệ thống ng&acirc;n h&agrave;ng đủ mạnh để hấp thụ lượng v&agrave;ng đ&oacute; v&agrave;o lưu th&ocirc;ng kinh tế. Người d&acirc;n được khuyến kh&iacute;ch gửi v&agrave;ng tiết kiệm v&agrave;o ng&acirc;n h&agrave;ng, hưởng l&atilde;i suất hoặc chuyển đổi th&agrave;nh sản phẩm t&agrave;i ch&iacute;nh dựa tr&ecirc;n v&agrave;ng, l&agrave;m giảm chi ph&iacute; lưu trữ c&aacute; nh&acirc;n v&agrave; đưa v&agrave;ng &ldquo;nằm chết&rdquo; trong d&acirc;n v&agrave;o ph&aacute;t triển kinh tế.

Việt Nam c&oacute; thể c&acirc;n nhắc miễn truy xuất nguồn gốc đối với lần gửi tiết kiệm đầu ti&ecirc;n, kết hợp với chương tr&igrave;nh gi&aacute;o dục t&agrave;i ch&iacute;nh cộng đồng, gi&uacute;p người d&acirc;n nhận thức r&otilde; lợi &iacute;ch của việc chuyển h&oacute;a t&agrave;i sản vật chất th&agrave;nh t&agrave;i sản t&agrave;i ch&iacute;nh c&oacute; sinh lời, giảm thiểu t&igrave;nh trạng t&iacute;ch trữ rủi ro trong d&acirc;n v&agrave; mở rộng phạm vi điều tiết của cơ quan Nh&agrave; nước.

Ph&aacute;t triển k&ecirc;nh giao dịch v&agrave;ng th&ocirc;ng qua Sở Giao dịch v&agrave;ng quốc gia sẽ l&agrave; bước đệm để h&igrave;nh th&agrave;nh thị trường v&agrave;ng ph&aacute;i sinh trong tương lai, phục vụ nhu cầu ph&ograve;ng ngừa rủi ro, bảo hiểm gi&aacute; v&agrave; tối ưu h&oacute;a d&ograve;ng vốn trong nền kinh tế.

<a href="https://diendandoanhnghiep.vn/huong-di-nao-cho-so-giao-dich-vang-quoc-gia-10155324.html">Link gốc</a>