&quot;Ch&iacute;nh phủ phải đảm bảo c&oacute; gi&aacute; mua điện t&aacute;i tạo ph&ugrave; hợp để thu h&uacute;t nh&agrave; đầu tư. Tất nhi&ecirc;n, gi&aacute; mua điện phải c&acirc;n bằng, Việt Nam kh&ocirc;ng phải gồng m&igrave;nh l&ecirc;n để mua lại nguồn năng lượng t&aacute;i tạo đ&oacute;&rdquo;, chuy&ecirc;n gia g&oacute;p &yacute;.

Cơ hội v&agrave; r&agrave;o cản trong mắt nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i

20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng t&aacute;i tạo, &ocirc;ng Stuart Livesey, Đồng Chủ tịch Tiểu ban Ph&aacute;t triển xanh EuroCham (Hiệp hội Doanh nghiệp ch&acirc;u &Acirc;u tại Việt Nam), hiểu kh&aacute; r&otilde; g&oacute;c nh&igrave;n của c&aacute;c nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i về cơ hội cũng như r&agrave;o cản thị trường năng lượng sạch tại Việt Nam.

Việt Nam c&oacute; t&agrave;i nguy&ecirc;n năng lượng t&aacute;i tạo rất dồi d&agrave;o, ph&ugrave; hợp ph&aacute;t triển điện gi&oacute;, mặt trời&hellip; Nhu cầu năng lượng t&aacute;i tạo, năng lượng sạch kh&ocirc;ng chỉ đến từ doanh nghiệp m&agrave; cả từ Ch&iacute;nh phủ (l&atilde;nh đạo Ch&iacute;nh phủ Việt Nam đ&atilde; cam kết mục ti&ecirc;u ph&aacute;t thải r&ograve;ng bằng 0 v&agrave;o năm 2050).&nbsp;

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240604/images/dong-chu-tich-tieu-ban-phat-trien-xanh-542.jpg" style="height:422px; width:600px" />

&Ocirc;ng Stuart Livesey - Đồng Chủ tịch Tiểu ban Ph&aacute;t triển xanh EuroCham ph&aacute;t biểu tại một hội thảo về chuyển dịch năng lượng do FPT Digital tổ chức mới đ&acirc;y ở H&agrave; Nội (Ảnh: FPT Digital).

&ldquo;Việt Nam được xem l&agrave; quốc gia c&oacute; tiềm năng xuất khẩu năng lượng t&aacute;i tạo v&agrave; cả xuất khẩu cơ sở hạ tầng cho c&aacute;c nước trong khu vực để họ c&oacute; thể sản xuất năng lượng t&aacute;i tạo. Thị trường năng lượng sạch tại Việt Nam đang mở ra cơ hội lớn cho c&aacute;c nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i. B&ecirc;n cạnh những nh&agrave; đầu tư đ&atilde; triển khai dự &aacute;n hay c&oacute; kế hoạch ph&aacute;t triển dự &aacute;n thời gian qua, th&igrave; sắp tới sẽ c&oacute; th&ecirc;m nhiều nh&agrave; đầu tư mới bước v&agrave;o thị trường n&agrave;y.

L&agrave; một nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i, c&aacute; nh&acirc;n t&ocirc;i thấy Việt Nam l&agrave; đất nước rất hấp dẫn c&aacute;c nh&agrave; đầu tư. Đặc biệt, về chuỗi cung ứng. T&ocirc;i đang l&agrave;m 1 dự &aacute;n điện gi&oacute; ngo&agrave;i khơi, sử dụng to&agrave;n bộ chuỗi cung ứng tại Việt Nam. T&ocirc;i rất muốn những dự &aacute;n tương tự được nh&acirc;n rộng tại Việt Nam&rdquo;, &ocirc;ng Stuart Livesey chia sẻ.&nbsp;

Đồng Chủ tịch Tiểu ban Ph&aacute;t triển xanh cũng nh&igrave;n nhận, hiện vẫn c&ograve;n một số th&aacute;ch thức khi đầu tư kinh doanh năng lượng sạch tại thị trường Việt.

Đơn cử, c&ocirc;ng suất năng lượng t&aacute;i tạo tại Việt Nam kh&ocirc;ng đều, đ&ocirc;i khi vượt khả năng c&oacute; thể xử l&yacute; được. Hoặc sự thiếu kết nối giữa c&aacute;c hệ thống lưới điện sẽ l&agrave;m giảm sự ph&aacute;t triển của dự &aacute;n năng lượng t&aacute;i tạo.

&ldquo;Th&aacute;ch thức về lưới điện rất lớn. Nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i d&agrave;nh rất nhiều nguồn lực t&agrave;i ch&iacute;nh đầu tư v&agrave;o dự &aacute;n, nhưng c&oacute; khả năng kh&ocirc;ng được huy động c&ocirc;ng suất bất cứ l&uacute;c n&agrave;o, tạo sự bất ổn cho c&aacute;c dự &aacute;n. V&igrave; vậy, những ch&iacute;nh s&aacute;ch dự trữ năng lượng rất quan trọng&rdquo;, &ocirc;ng Stuart Livesey ph&acirc;n t&iacute;ch.

Một th&aacute;ch thức kh&aacute;c, cơ chế, ch&iacute;nh s&aacute;ch cho đầu tư năng lượng t&aacute;i tạo c&ograve;n rất nhiều thay đổi.&nbsp;

&ldquo;Việt Nam cần đảm bảo ch&iacute;nh s&aacute;ch ổn định để khi nh&agrave; đầu tư c&oacute; dự &aacute;n quy m&ocirc; lớn hơn th&igrave; tin chắc ch&iacute;nh s&aacute;ch sẽ kh&ocirc;ng thay đổi. Những chiến lược, cam kết ngắn hạn phải minh bạch. Những chiến lược ngắn hạn c&oacute; thể th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển d&agrave;i hạn tại Việt Nam&rdquo;, &ocirc;ng khuyến nghị.

Cũng theo Đồng Chủ tịch Tiểu ban Ph&aacute;t triển xanh của EuroCham, cần phải cho c&aacute;c nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i thấy r&otilde; lợi &iacute;ch khi bước v&agrave;o thị trường năng lượng sạch Việt Nam. Một trong những sự hỗ trợ Ch&iacute;nh phủ n&ecirc;n cung cấp cho c&aacute;c nh&agrave; đầu tư để c&oacute; thể chuyển dịch năng lượng xanh l&agrave; lộ tr&igrave;nh tiếp cận thị trường phải r&otilde; r&agrave;ng, c&aacute;c nh&agrave; đầu tư c&oacute; thể hiện thực h&oacute;a c&aacute;c dự &aacute;n năng lượng của họ.&nbsp;

Lẫy dẫn chứng về những băn khoăn khi c&aacute;c dự &aacute;n điện mặt trời m&aacute;i nh&agrave; dư thừa ph&aacute;t l&ecirc;n lưới kh&ocirc;ng được thanh to&aacute;n tiền, &ocirc;ng Stuart Livesey đề xuất: &ldquo;Việt Nam cần phải c&oacute; cơ chế bao ti&ecirc;u ph&ugrave; hợp, gi&uacute;p nh&agrave; đầu tư c&oacute; thể sinh ra lợi nhuận. Chẳng hạn, Ch&iacute;nh phủ phải đảm bảo c&oacute; gi&aacute; mua điện t&aacute;i tạo ph&ugrave; hợp để thu h&uacute;t nh&agrave; đầu tư. Tất nhi&ecirc;n, gi&aacute; mua điện phải c&acirc;n bằng, Việt Nam kh&ocirc;ng phải gồng m&igrave;nh l&ecirc;n để mua lại nguồn năng lượng t&aacute;i tạo đ&oacute;&rdquo;.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240604/images/dien-gio-543.jpg" style="height:400px; width:600px" />

Ch&iacute;nh s&aacute;ch cho năng lượng sạch l&agrave; cần thiết. Ảnh: Thạch Thảo

Kinh nghiệm hay cho Việt Nam

&ldquo;Tr&ecirc;n h&agrave;nh tr&igrave;nh chuyển dịch năng lượng xanh, ch&uacute;ng ta đều đang phải học nhiều, chưa ai biết tất cả mọi thứ. T&ocirc;i n&oacute;i chuyện với nhiều cơ quan nh&agrave; nước th&igrave; thấy họ đang kh&aacute; kh&oacute; khăn trong việc đưa ra những khung ph&aacute;p l&yacute;, quy chế. Những nh&agrave; đầu tư năng lượng t&aacute;i tạo từ nước ngo&agrave;i đến Việt Nam c&oacute; thể gi&uacute;p Ch&iacute;nh phủ tham khảo ch&iacute;nh s&aacute;ch từ những thị trường kh&aacute;c. Ch&uacute;ng t&ocirc;i cũng c&oacute; thể chia sẻ những b&agrave;i học kinh nghiệm th&agrave;nh c&ocirc;ng hoặc kh&ocirc;ng th&agrave;nh c&ocirc;ng ở những thị trường kh&aacute;c để Việt Nam c&oacute; thể học hỏi&rdquo;, &ocirc;ng Stuart Livesey b&agrave;y tỏ.

Trường hợp điển h&igrave;nh được &ocirc;ng viện dẫn l&agrave; hoạt động đầu tư điện gi&oacute; tại Đ&agrave;i Loan (Trung Quốc). Năm 2020, Ch&iacute;nh s&aacute;ch năng lượng gi&oacute; ngo&agrave;i khơi (OWE) của Đ&agrave;i Loan được ban h&agrave;nh. Sau giai đoạn 1 - thử nghiệm triển khai OWE (Ch&iacute;nh phủ t&agrave;i trợ cho dự &aacute;n sử dụng c&ocirc;ng nghệ để tận dụng năng lượng điện gi&oacute;), Đ&agrave;i Loan đ&atilde; chuyển sang giai đoạn 2, gồm 2 pha nhỏ hơn: Pha 1 c&oacute; sự hỗ trợ của nh&agrave; nước. Ch&iacute;nh phủ tuy&ecirc;n bố nếu ho&agrave;n th&agrave;nh dự &aacute;n điện gi&oacute; trước năm 2024 th&igrave; gi&aacute; mua điện sẽ kh&aacute;c với dự &aacute;n ho&agrave;n th&agrave;nh v&agrave;o năm 2026. Việc &aacute;p dụng 2 gi&aacute; điện như vậy tạo &aacute;p lực tiến độ l&ecirc;n nh&agrave; đầu tư. C&ograve;n pha 2 l&agrave; đấu gi&aacute;, c&aacute;c dự &aacute;n phải cạnh tranh l&agrave;nh mạnh với nhau.&nbsp;

Dự kiến tới năm 2025, tại Đ&agrave;i Loan sẽ c&oacute; nhiều trang trại gi&oacute; ngo&agrave;i khơi ra đời, gi&uacute;p cải thiện an ninh năng lượng v&agrave; giảm kh&iacute; nh&agrave; k&iacute;nh.

M&ocirc; h&igrave;nh n&ecirc;u tr&ecirc;n c&oacute; thể &aacute;p dụng cho nhiều lĩnh vực kh&aacute;c nhau chứ kh&ocirc;ng chỉ điện gi&oacute;. Việt Nam ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể bỏ giai đoạn thử nghiệm c&ocirc;ng nghệ v&igrave; hiện c&oacute; nhiều c&ocirc;ng nghệ đ&atilde; sẵn s&agrave;ng rồi, c&oacute; thể v&agrave;o ngay giai đoạn 2.&nbsp;

&ldquo;C&oacute; một điều Đ&agrave;i Loan kh&ocirc;ng l&agrave;m tốt trong dự &aacute;n điện gi&oacute; của họ. Đ&oacute; l&agrave; họ y&ecirc;u cầu chuỗi cung ứng phải l&agrave; chuỗi cung ứng của địa phương, tối thiểu 50% số tiền vốn đầu tư phải đổ v&agrave;o c&aacute;c c&ocirc;ng ty Đ&agrave;i Loan. Mới nghe th&igrave; thấy đ&acirc;y l&agrave; đề xuất kh&ocirc;n ngoan của Đ&agrave;i Loan. Tuy nhi&ecirc;n, phải đặt c&acirc;u hỏi, liệu Đ&agrave;i Loan đ&atilde; c&oacute; khả năng cung cấp cơ sở hạ tầng v&agrave; chuỗi cung ứng ph&ugrave; hợp, đ&uacute;ng thời gian cho c&aacute;c dự &aacute;n hay kh&ocirc;ng. Tất nhi&ecirc;n, với những dự &aacute;n đầu ti&ecirc;n th&igrave; họ kh&ocirc;ng thể đ&aacute;p ứng nhu cầu đ&oacute;. V&igrave; vậy, một v&agrave;i dự &aacute;n bị tr&igrave; ho&atilde;n, v&agrave;i hợp đồng bị hủy&rdquo;, &ocirc;ng Stuart Livesey lưu &yacute;.

Một kinh nghiệm hữu &iacute;ch cho Việt Nam, đ&oacute; l&agrave; cần c&oacute; sự tham dự của ch&iacute;nh phủ/ch&iacute;nh quyền. Đ&agrave;i Loan l&agrave;m rất tốt chuyện n&agrave;y khi quy định c&aacute;c bộ trưởng quản l&yacute; ng&agrave;nh li&ecirc;n quan phải c&ugrave;ng tham gia tiến tr&igrave;nh chuyển dịch năng lượng xanh.

Nhiều c&ocirc;ng nghệ, kỹ thuật mới sẽ được giới thiệu tại thị trường Việt Nam trong thời gian tới. Những dự &aacute;n mới, c&ocirc;ng nghệ mới khi triển khai sẽ c&oacute; chi ph&iacute; cao hơn. Đối với dự &aacute;n điện gi&oacute;, nếu c&oacute; hỗ trợ của ch&iacute;nh phủ giai đoạn đầu th&igrave; giai đoạn sau sẽ tiết kiệm được nhiều t&agrave;i ch&iacute;nh hơn.&nbsp;

&ldquo;C&ocirc;ng nghệ sẽ thay đổi. Chuỗi cung ứng cũng sẽ thay đổi. V&igrave; vậy, ch&iacute;nh s&aacute;ch, quy định phải c&oacute; sự linh hoạt. Lợi thế cho Việt Nam l&agrave; c&oacute; nhiều b&agrave;i học từ c&aacute;c thị trường đ&atilde; đi trước, chỉ cần học hỏi v&agrave; &aacute;p dụng th&ocirc;i&rdquo;, Đồng Chủ tịch Tiểu ban Ph&aacute;t triển xanh của EuroCham nhấn mạnh.

<a href="https://vietnamnet.vn/gia-mua-dien-tai-tao-can-phu-hop-de-thu-hut-nha-dau-tu-2287575.html">B&igrave;nh Minh-Link gốc</a>

"Chính phủ phải đảm bảo có giá mua điện tái tạo phù hợp để thu hút nhà đầu tư. Tất nhiên, giá mua điện phải cân bằng, Việt Nam không phải gồng mình lên để mua lại nguồn năng lượng tái tạo đó”, chuyên gia góp ý.


Kinh tế

{VietnamNet - Nguồn không hợp lệ}

Giá mua điện tái tạo cần phù hợp để thu hút nhà đầu tư

Trần Trung Hiếu

N&#243;i điều ch&#243; nh&#224; m&#236;nh cũng biết, ai chả biết gi&#225; h&#224;i h&#242;a th&#236; thu h&#250;t đầu tư m&#224; ph&#225;t triển bền vững, nhưng l&#224;m thế n&#224;o để h&#224;i h&#242;a th&#236; chuy&#234;n gia đ n&#243;i.
Năng lượng t&#225;i tạo vừa yếu, vừa thiếu ổn đinh, m&#224; gi&#225; lại đắt hơn cả điện nhập khẩu, muốn sao nữa. Đừng l&#249;a g&#224; năng lượng t&#225;i tạo nữa mấy thằng t&#226;y m&#245;m với ti&#234;u chuẩn k&#233;p, chờ c&#243; nguồn lực mở lại l&#224;m điện hạt nh&#226;t, c&#242;n k th&#236; FDI n&#243; chạy hết

Nói điều chó nhà mình cũng biết, ai chả biết giá hài hòa thì thu hút đầu tư mà phát triển bền vững, nhưng làm thế nào để hài hòa thì chuyên gia đ nói.
Năng lượng tái tạo vừa yếu, vừa thiếu ổn đinh, mà giá lại đắt hơn cả điện nhập khẩu, muốn sao nữa. Đừng lùa gà năng lượng tái tạo nữa mấy thằng tây mõm với tiêu chuẩn kép, chờ có nguồn lực mở lại làm điện hạt nhât, còn k thì FDI nó chạy hết