Liên minh châu Âu (EU) cân nhắc tung “cú đấm kép” vào Nga, vừa cấm vĩnh viễn Nord Stream, vừa hạ trần giá dầu.
Đường ống Nord Stream trong quá trình xây dựng. Ảnh: Nord Stream 2 AG
TASS đưa tin, EU đang thảo luận gói trừng phạt mới cứng rắn chưa từng có với Nga, bao gồm đề xuất hạ trần giá dầu xuống chỉ còn 45 USD/thùng và cấm hoàn toàn hệ thống đường ống dẫn khí Nord Stream - biểu tượng năng lượng kết nối Nga với EU.
Thông tin được hãng Bloomberg tiết lộ ngày 24.5, dẫn lời các nguồn tin thân cận, cho thấy EU đang bước vào một giai đoạn trừng phạt sâu hơn với mục tiêu “cắt nguồn tài chính và công nghệ” của Nga sau hơn 3 năm kể từ khi xung đột Nga - Ukraina nổ ra.
Một điểm nhấn trong gói trừng phạt mới là kế hoạch hạ mức giá trần mà nhóm G7, EU và Australia đang áp dụng với dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga, từ 60 USD xuống còn 45 USD/thùng, thấp hơn gần 25%.
Giới chuyên gia đánh giá, nếu mức giá trần mới được thực thi, nguồn thu từ xuất khẩu dầu - vốn chiếm hơn 30% ngân sách quốc gia Nga - có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cùng với đó, các lệnh cấm giao dịch mới dự kiến sẽ nhắm tới khoảng 20 ngân hàng Nga, loại các ngân hàng ngày khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
Động thái được cho là gây sốc nhất trong đề xuất lần này là khả năng EU cấm hoàn toàn Nord Stream, hai đường ống dẫn khí dưới biển từng là “huyết mạch năng lượng” giữa Nga và châu Âu trước năm 2022.
Dù Nord Stream 1 đã ngừng hoạt động từ sau vụ nổ bí ẩn cuối năm 2022, và Nord Stream 2 chưa từng đi vào vận hành chính thức, động thái cấm triệt để mang tính biểu tượng cao thể hiện quyết tâm đoạn tuyệt hoàn toàn giữa châu Âu và năng lượng Nga.
Tuy nhiên, quyết định chính thức vẫn chưa được đưa ra, và bất kỳ biện pháp trừng phạt nào cũng cần sự đồng thuận tuyệt đối từ 27 quốc gia thành viên EU - điều không dễ dàng trong bối cảnh còn nhiều chia rẽ nội bộ.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban phản ứng gay gắt với dự định của EU cấm hoàn toàn dầu và khí đốt Nga.
Mỏ khí đốt Zapolyarnoye - một trong những mỏ khí đốt lớn nhất ở Nga. Ảnh: Gazprom
Trong thông điệp truyền hình phát đi sau cuộc họp khẩn cấp về năng lượng, ông cáo buộc EU "định phá hoại các gia đình Hungary và châu Âu để giúp Ukraina".
“Nếu kế hoạch này được thực hiện, hóa đơn khí đốt và điện sẽ tăng gấp nhiều lần. Đây là chi phí mà người dân không thể gánh nổi” - ông Orban cảnh báo, đồng thời cho biết kế hoạch của EU sẽ khiến Hungary thiệt hại tới 800 tỉ forint (tương đương 2 tỉ euro) - đúng bằng khoản ngân sách nhà nước dùng để trợ giá điện, nước, khí đốt.
Budapest tiếp tục bảo lưu quan điểm phản đối việc mở rộng trừng phạt, đồng thời cho rằng việc cho Ukraina gia nhập EU quá vội vã là “nguy hiểm cho cả khối”. Ông Orban cũng kêu gọi người dân Hungary đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về việc Ukraina gia nhập EU đang diễn ra tại nước này.
Căng thẳng còn gia tăng khi Ukraina được EU hậu thuẫn đã dừng trung chuyển khí đốt Nga qua lãnh thổ mình từ ngày 1.1.2025, khiến các quốc gia Trung Âu, trong đó có Hungary, lâm vào thế bị động về năng lượng.
“Họ đang giúp Ukraina bằng mọi giá, trong khi Ukraina lại quay lưng với các nước láng giềng” - một quan chức Hungary chỉ trích trên truyền thông địa phương.
