&nbsp;Sự suy giảm d&acirc;n số của Trung Quốc đ&atilde; tăng tốc, với tỷ lệ sinh thấp kỷ lục trong năm thứ hai li&ecirc;n tiếp. Theo c&aacute;c chuy&ecirc;n gia, nhu cầu sinh con của người Trung Quốc trong năm 2023 đ&atilde; bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ thất nghiệp ở thanh ni&ecirc;n cao, tiền lương giảm v&agrave; khủng hoảng bất động sản.

Năm thứ hai li&ecirc;n tiếp d&acirc;n số giảm

D&acirc;n số Trung Quốc giảm năm thứ hai li&ecirc;n tiếp v&agrave;o năm 2023, do tỷ lệ sinh thấp kỷ lục v&agrave; l&agrave;n s&oacute;ng tử vong do COVID-19 . V&agrave; điều n&agrave;y được dự b&aacute;o sẽ c&oacute; ảnh hưởng l&acirc;u d&agrave;i s&acirc;u sắc đến tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế lớn số hai thế giới n&agrave;y.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240117/images/dan-so-trung-quoc-giam-nam-thu-2-gay-lo-ngai-tang-truong-dai-han-171009268.jpg" style="height:362px; width:544px" />

Phụ nữ Trung Quốc ng&agrave;y c&agrave;ng ngại sinh con, tỷ lệ sinh ở nước n&agrave;y đang thấp kỷ lục với chỉ 6,39 ca sinh tr&ecirc;n 1.000 người. Ảnh: New York Times

Cục Thống k&ecirc; Quốc gia Trung Quốc cho biết tổng số d&acirc;n ở nước n&agrave;y đ&atilde; giảm 2,08 triệu, tương đương 0,15%, xuống c&ograve;n 1,41 tỷ người v&agrave;o năm 2023. Con số n&agrave;y cao hơn nhiều so với mức giảm d&acirc;n số 850.000 người v&agrave;o năm 2022, v&agrave; cao nhất kể từ năm 1961 đế nay.

Trung Quốc đ&atilde; trải qua đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t dịch COVID-19 mạnh mẽ tr&ecirc;n to&agrave;n quốc v&agrave;o đầu năm ngo&aacute;i, sau ba năm &aacute;p dụng c&aacute;c biện ph&aacute;p kiểm dịch chặt chẽ cho đến khi ch&iacute;nh quyền đột ngột dỡ bỏ c&aacute;c biện ph&aacute;p hạn chế v&agrave;o th&aacute;ng 12 năm 2022.

Tổng số người tử vong t&iacute;nh chung v&agrave;o năm ngo&aacute;i ở Trung Quốc đ&atilde; tăng 6,6% l&ecirc;n 11,1 triệu người. Đ&acirc;y l&agrave; tỷ lệ tử vong đạt mức cao nhất kể từ năm 1974. Số ca sinh mới giảm 5,7% xuống 9,02 triệu, khiến tỷ lệ sinh thấp kỷ lục trong lịch sử Trung Quốc hiện đại, với chỉ 6,39 ca sinh tr&ecirc;n 1.000 người, giảm so với tỷ lệ 6,77 ca sinh v&agrave;o năm 2022. Tuy nhi&ecirc;n, tỷ lệ sinh n&agrave;y vẫn cao hơn Nhật Bản với 6,3 tr&ecirc;n 1.000 người v&agrave;o năm 2022 v&agrave; H&agrave;n Quốc l&agrave; 4,9.

Tỷ lệ sinh ở Trung Quốc đ&atilde; giảm mạnh trong nhiều thập kỷ do ch&iacute;nh s&aacute;ch một con được thực hiện từ năm 1980 đến năm 2015 v&agrave; qu&aacute; tr&igrave;nh đ&ocirc; thị h&oacute;a nhanh ch&oacute;ng trong thời kỳ đ&oacute;. Giống như những đợt b&ugrave;ng nổ kinh tế trước đ&acirc;y ở Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc, một lượng lớn d&acirc;n số đ&atilde; di chuyển từ c&aacute;c trang trại n&ocirc;ng th&ocirc;n của Trung Quốc đến c&aacute;c th&agrave;nh phố, nơi việc sinh con tốn k&eacute;m hơn.

Số lượng trẻ sơ sinh đ&atilde; rơi tự do trong v&agrave;i năm qua. Nhu cầu sinh con tiếp tục giảm s&uacute;t v&agrave;o năm 2023, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh ni&ecirc;n đạt mức cao kỷ lục, tiền lương của nhiều nh&acirc;n vi&ecirc;n văn ph&ograve;ng giảm v&agrave; cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản, nơi cất giữ hơn 2/3 t&agrave;i sản hộ gia đ&igrave;nh, ng&agrave;y c&agrave;ng gia tăng.

Số liệu ch&iacute;nh thức c&ocirc;ng bố h&ocirc;m thứ Tư cho thấy Trung Quốc c&oacute; số ca sinh v&agrave;o năm 2023 &iacute;t hơn một nửa so với năm 2016, sau khi Trung Quốc b&atilde;i bỏ ch&iacute;nh s&aacute;ch một con. Con số mới nhất cho thấy tỷ lệ sinh - số con m&agrave; một phụ nữ c&oacute; trong suốt cuộc đời của m&igrave;nh - gần bằng 1, một mức được c&aacute;c nh&agrave; nh&acirc;n khẩu học coi l&agrave; &ldquo;cực thấp&rdquo;.

Mối lo hiện hữu

Dữ liệu mới l&agrave;m tăng th&ecirc;m mối lo ngại rằng triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế số 2 thế giới đang giảm dần do c&oacute; &iacute;t người lao động v&agrave; người ti&ecirc;u d&ugrave;ng hơn, trong khi chi ph&iacute; chăm s&oacute;c người gi&agrave; v&agrave; ph&uacute;c lợi hưu tr&iacute; ng&agrave;y c&agrave;ng tăng g&acirc;y căng thẳng hơn cho ng&acirc;n s&aacute;ch của ch&iacute;nh quyền địa phương.

Theo ước t&iacute;nh của Li&ecirc;n hợp quốc, Ấn Độ đ&atilde; vượt qua Trung Quốc để trở th&agrave;nh quốc gia đ&ocirc;ng d&acirc;n nhất thế giới v&agrave;o năm ngo&aacute;i. Về l&acirc;u d&agrave;i, c&aacute;c chuy&ecirc;n gia của Li&ecirc;n hợp quốc nhận thấy d&acirc;n số Trung Quốc sẽ giảm 109 triệu người v&agrave;o năm 2050, nhiều hơn gấp ba lần mức giảm so với dự b&aacute;o trước đ&oacute; của họ v&agrave;o năm 2019.

D&acirc;n số Trung Quốc đang gi&agrave; nhanh hơn nhiều trong qu&aacute; tr&igrave;nh ph&aacute;t triển so với c&aacute;c nền kinh tế lớn kh&aacute;c. B&aacute;o c&aacute;o cho biết, tổng sản phẩm quốc nội b&igrave;nh qu&acirc;n đầu người của Trung Quốc v&agrave;o năm 2022, khi d&acirc;n số nước n&agrave;y bắt đầu giảm lần đầu ti&ecirc;n, l&agrave; khoảng 12.000 USD, chỉ bằng hơn 1/3 so với Nhật Bản khi nước n&agrave;y bắt đầu chứng kiến d&acirc;n số giảm.

Tại Nhật Bản, quốc gia c&oacute; d&acirc;n số gi&agrave;, ng&agrave;y c&agrave;ng c&oacute; nhiều người cao tuổi ở lại lực lượng lao động, gi&uacute;p duy tr&igrave; số lượng lao động ổn định ngay cả khi d&acirc;n số giảm. Bắc Kinh trong nhiều năm đ&atilde; n&oacute;i về việc tăng tuổi nghỉ hưu - một trong những mức thấp nhất trong số c&aacute;c nền kinh tế lớn - nhưng đ&atilde; nhiều lần tr&igrave; ho&atilde;n động th&aacute;i n&agrave;y.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240117/images/dan-so-trung-quoc-giam-nam-thu-2-gay-lo-ngai-tang-truong-dai-han-171057615.jpg" style="height:362px; width:544px" />

Cứ 5 người Trung Quốc th&igrave; c&oacute; 1 người từ 60 tuổi trở l&ecirc;n. Ảnh: Zuma Press

Hiện nay, cứ 5 người Trung Quốc th&igrave; c&oacute; 1 người từ 60 tuổi trở l&ecirc;n, độ tuổi m&agrave; hầu hết người d&acirc;n của nền kinh tế lớn thứ nh&igrave; thế giới n&agrave;y, &iacute;t nhất l&agrave; ở c&aacute;c th&agrave;nh phố, đ&atilde; nghỉ hưu. Tỷ lệ người Trung Quốc từ 65 tuổi trở l&ecirc;n sẽ lần lượt l&agrave; 30% v&agrave; 41% v&agrave;o năm 2050 v&agrave; 2100, theo ước t&iacute;nh của Li&ecirc;n hợp quốc, dựa tr&ecirc;n dữ liệu điều tra d&acirc;n số năm 2020 của Trung Quốc.

C&aacute;c quan chức Trung Quốc lo ngại t&aacute;c động m&agrave; &ldquo;quả bom hẹn giờ nh&acirc;n khẩu học&rdquo; n&agrave;y c&oacute; thể g&acirc;y ra đối với nền kinh tế, khi chi ph&iacute; chăm s&oacute;c người gi&agrave; v&agrave; hỗ trợ t&agrave;i ch&iacute;nh ng&agrave;y c&agrave;ng tăng c&oacute; nguy cơ kh&ocirc;ng được đ&aacute;p ứng bởi số lượng người nộp thuế đang đi l&agrave;m đang ng&agrave;y c&agrave;ng thu hẹp.

Viện H&agrave;n l&acirc;m Khoa học Trung Quốc đ&atilde; dự đo&aacute;n hệ thống lương hưu ở dạng hiện tại sẽ cạn kiệt tiền v&agrave;o năm 2035. Khi đ&oacute;, số người ở Trung Quốc tr&ecirc;n 60 tuổi - độ tuổi nghỉ hưu quốc gia - sẽ tăng từ khoảng 280 triệu người tới 400 triệu.

Xu hướng kh&oacute; đảo ngược v&agrave; chỉ số chứng kho&aacute;n sụt giảm

Để khuyến kh&iacute;ch sinh nhiều hơn, ch&iacute;nh quyền địa phương đ&atilde; thử mọi c&aacute;ch từ mai mối đến khuyến kh&iacute;ch tiền mặt. Một quận của th&agrave;nh phố Vũ H&aacute;n năm ngo&aacute;i đ&atilde; trợ cấp cho c&aacute;c cặp vợ chồng sinh con thứ ba 10.000 nh&acirc;n d&acirc;n tệ, tương đương 1.395 USD, mỗi năm trong 6 năm đầu ti&ecirc;n của đứa trẻ.

Tờ Thời b&aacute;o Ho&agrave;n cầu đưa tin h&ocirc;m thứ Ba, c&aacute;c nh&agrave; nh&acirc;n khẩu học Trung Quốc đang đề xuất cải c&aacute;ch hơn nữa c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ sinh sản. Một số người hy vọng rằng c&oacute; thể c&oacute; nhiều trẻ em sinh ra v&agrave;o năm 2024 trong thời kỳ b&ugrave;ng nổ sinh con sau đại dịch, hoặc v&igrave; mọi người mong muốn c&oacute; con sinh v&agrave;o năm Th&igrave;n, bắt đầu v&agrave;o th&aacute;ng Hai.

Điều n&agrave;y cũng được chia sẻ bởi Trung t&acirc;m Nghi&ecirc;n cứu Ph&aacute;t triển v&agrave; D&acirc;n số Trung Quốc. Tiến sĩ He Dan, gi&aacute;m đốc trung t&acirc;m n&agrave;y n&oacute;i với tờ Global Times: &ldquo;Mặc d&ugrave; c&aacute;c th&agrave;nh phố đ&atilde; ban h&agrave;nh một loạt&hellip; ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ phụ nữ sinh con nhưng kỳ vọng của c&ocirc;ng ch&uacute;ng vẫn chưa được đ&aacute;p ứng&rdquo;.

Trong bối cảnh đ&oacute;, th&aacute;ch thức kinh tế c&oacute; thể sẽ tiếp tục. H&ocirc;m thứ Tư, Trung Quốc cho biết nền kinh tế của nước n&agrave;y đ&atilde; tăng trưởng 5,2% trong năm ngo&aacute;i so với một năm trước đ&oacute;, chậm hơn mức hơn 6% trước đại dịch, phản &aacute;nh lĩnh vực bất động sản &egrave;o uột v&agrave; chi ti&ecirc;u ti&ecirc;u d&ugrave;ng yếu. Tỷ lệ thất nghiệp ở thanh ni&ecirc;n tăng vọt l&ecirc;n mức kỷ lục 21% v&agrave;o năm ngo&aacute;i, c&agrave;ng l&agrave;m giảm &yacute; muốn lập gia đ&igrave;nh của những người trẻ.

Theo một nghi&ecirc;n cứu do Trung t&acirc;m Nghi&ecirc;n cứu v&agrave; Ph&aacute;t triển, một tổ chức trực thuộc Hội đồng Nh&agrave; nước Trung Quốc, c&ocirc;ng bố v&agrave;o cuối năm ngo&aacute;i, trong những thập kỷ tới, số lượng trẻ sơ sinh ở nước n&agrave;y c&oacute; khả năng giảm một triệu mỗi thập kỷ. V&agrave; theo nh&agrave; nh&acirc;n khẩu học Chu Yun của Đại học Michigan (Mỹ) th&igrave; điều n&agrave;y rất kh&oacute; thay đổi: &ldquo;Như ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; quan s&aacute;t nhiều lần từ c&aacute;c quốc gia c&oacute; mức sinh thấp kh&aacute;c, mức sinh giảm thường rất kh&oacute; đảo ngược&rdquo;.

Đ&aacute;ng lưu &yacute;, chứng kho&aacute;n Trung Quốc đ&atilde; mất điểm sau sau khi dữ liệu d&acirc;n số được c&ocirc;ng bố. Chỉ số Hang Seng Mainland Properties tại Hồng K&ocirc;ng giảm 4,9% xuống mức thấp nhất mọi thời đại, trong khi Hang Seng China Enterprises giảm 3,5%. Chỉ số Hang Seng giảm 3,4%, trong khi chỉ số CSI 300 của c&aacute;c cổ phiếu ni&ecirc;m yết tại Thượng Hải v&agrave; Th&acirc;m Quyến giảm 1,1%.

<a href="https://www.congluan.vn/dan-so-trung-quoc-sut-giam-moi-lo-tang-truong-gia-tang-post281313.html">Quang Anh</a>

 Sự suy giảm dân số của Trung Quốc đã tăng tốc, với tỷ lệ sinh thấp kỷ lục trong năm thứ hai liên tiếp. Theo các chuyên gia, nhu cầu sinh con của người Trung Quốc trong năm 2023 đã bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cao, tiền lương giảm và khủng hoảng bất động sản.

Thế giới

Nhà báo & Công luận

Dân số Trung Quốc sụt giảm, mối lo tăng trưởng gia tăng

Nguyễn Văn Thuận

Chi ph&#237; sinh hoạt, nh&#224; cửa tăng khiến &#225;p lực c&#244;ng việc l&#234;n n&#234;n người trẻ lười kết h&#244;n, lười sinh con. C&#225;i n&#224;y hợp quy luật tự nhi&#234;n.

Chi phí sinh hoạt, nhà cửa tăng khiến áp lực công việc lên nên người trẻ lười kết hôn, lười sinh con. Cái này hợp quy luật tự nhiên.