Việc &ocirc;ng Donald Trump t&aacute;i đắc cử tổng thống Mỹ đ&atilde; đặt ra c&acirc;u hỏi liệu &ocirc;ng c&oacute; t&igrave;m c&aacute;ch hạn chế t&iacute;nh độc lập của Cục Dự trữ Li&ecirc;n bang (Fed) hay kh&ocirc;ng.

	Trong chiến dịch tranh cử của m&igrave;nh, &ocirc;ng Trump từng n&oacute;i rằng &ocirc;ng kh&ocirc;ng nghĩ một tổng thống c&oacute; thể ra lệnh cho Fed phải l&agrave;m g&igrave; v&agrave; &ocirc;ng cảm thấy người đứng đầu ch&iacute;nh phủ n&ecirc;n c&oacute; &quot;tiếng n&oacute;i&quot; về ch&iacute;nh s&aacute;ch l&atilde;i suất của ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương.

	&Ocirc;ng Trump trước đ&oacute; cũng n&oacute;i rằng &ocirc;ng sẽ cho ph&eacute;p Chủ tịch Fed Jerome Powell, người m&agrave; &ocirc;ng đ&atilde; thảo luận sa thải v&agrave;o năm 2018, phục vụ hết nhiệm kỳ của m&igrave;nh nhưng sẽ kh&ocirc;ng t&aacute;i bổ nhiệm &ocirc;ng Powell l&agrave;m người đứng đầu ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương.

	Tuy nhi&ecirc;n, trong buổi họp b&aacute;o c&ocirc;ng bố l&atilde;i suất v&agrave;o ng&agrave;y 7/11 của Cục dự trữ Li&ecirc;n bang, Chủ tịch Jerome Powell đ&atilde; thẳng thắn cho biết &ocirc;ng sẽ kh&ocirc;ng từ chức nếu &ocirc;ng Trump y&ecirc;u cầu.

	Theo &ocirc;ng Powell, Tổng thống kh&ocirc;ng c&oacute; quyền sa thải hoặc gi&aacute;ng chức &ocirc;ng. &ldquo;Luật kh&ocirc;ng cho ph&eacute;p điều đ&oacute;&rdquo;, &ocirc;ng Powell trả lời c&aacute;c ph&oacute;ng vi&ecirc;n.

	<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20241108/images/trump-powell-1054.jpg" style="width: 600px; height: 395px;" /> 
	&nbsp;

	Tổng thống Donald Trump bắt tay &ocirc;ng Jerome Powell tại Nh&agrave; Trắng năm 2017 sau khi c&ocirc;ng bố đề cử &ocirc;ng v&agrave;o vị tr&iacute; chủ tịch Fed.

	Tuy nhi&ecirc;n, nếu nh&igrave;n lại năm 2018, c&oacute; thể thấy vị tr&iacute; Chủ tịch Fed của &ocirc;ng Jerome Powell được bổ nhiệm bởi ch&iacute;nh Tổng thống thời bấy giờ l&agrave; &ocirc;ng Trump, trước khi hai b&ecirc;n nảy sinh những m&acirc;u thuẫn về việc nới lỏng ch&iacute;nh s&aacute;ch.

	Điều đ&oacute; cho thấy chức vụ Tổng thống ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể can thiệp v&agrave;o vấn đề nh&acirc;n sự của Fed, v&agrave; c&oacute; thể l&agrave; cả những vấn đề kh&aacute;c. Mặc d&ugrave; ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương Mỹ đ&atilde; duy tr&igrave; sự độc lập trong một thời gian d&agrave;i, sự trở lại của &ocirc;ng Donald Trump rất c&oacute; thể sẽ đặt dấu chấm hết cho thời kỳ n&agrave;y, khi &ocirc;ng sử dụng quyền lực của m&igrave;nh để can thiệp v&agrave;o những cơ quan &ocirc;ng thấy c&oacute; vấn đề.

	Bổ nhiệm c&aacute;c quan chức của Fed

	Quyền lực trực tiếp nhất của Tổng thống đối với Fed l&agrave; th&ocirc;ng qua việc bổ nhiệm những vị tr&iacute; để lấp chỗ trống trong Hội đồng Thống đốc v&agrave; bổ nhiệm họ v&agrave;o c&aacute;c vị tr&iacute; chủ chốt, bao gồm cả Chủ tịch.

	C&aacute;c thống đốc c&oacute; nhiệm kỳ 14 năm v&agrave; c&aacute;c chủ tịch Fed c&oacute; nhiệm kỳ 4 năm. Tất cả đều tham gia Ủy ban Thị trường Mở Li&ecirc;n bang (hay FOMC) nh&oacute;m hoạch định ch&iacute;nh s&aacute;ch thiết lập l&atilde;i suất.

	&Ocirc;ng Powell kế nhiệm b&agrave; Janet Yellen, hiện l&agrave; Bộ trưởng T&agrave;i ch&iacute;nh, v&agrave;o năm 2018. Năm 2017, &ocirc;ng Trump đ&atilde; ph&aacute; lệ khi bổ nhiệm &ocirc;ng Powell l&agrave;m Chủ tịch Fed, v&igrave; th&ocirc;ng thường c&aacute;c tổng thống mới kh&ocirc;ng bổ nhiệm lại vị tr&iacute; n&agrave;y. Tổng thống Joe Biden sau đ&oacute; đ&atilde; t&aacute;i bổ nhiệm &ocirc;ng Powell v&agrave;o năm 2021.

	<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20241108/images/104979995-rtr3u2ta-111314.jpg" style="width: 600px; height: 412px;" />

	&Ocirc;ng Jerome Powell kế nhiệm b&agrave; Janet Yellen v&agrave;o năm 2018.

	Nhiệm kỳ chủ tịch của &ocirc;ng Powell sẽ hết hạn v&agrave;o năm 2026 v&agrave; tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ c&oacute; cơ hội bổ nhiệm một chủ tịch Fed mới.

	B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, nhiệm kỳ thống đốc k&eacute;o d&agrave;i 14 năm của &ocirc;ng Powell sẽ kết th&uacute;c v&agrave;o năm 2028, điều n&agrave;y sẽ mang đến cho &ocirc;ng Trump một trong hai cơ hội theo lịch tr&igrave;nh để bổ nhiệm người mới v&agrave;o ban quản trị Fed.

	Cơ hội c&ograve;n lại sẽ diễn ra v&agrave;o th&aacute;ng 1/2026, thời điểm kết th&uacute;c nhiệm kỳ của Thống đốc Fed Adriana Kugler.

	Nhưng hai vị tr&iacute; đ&oacute; chỉ đại diện cho một bộ phận nhỏ trong số 19 nh&agrave; hoạch định ch&iacute;nh s&aacute;ch của Fed &mdash; tất cả c&aacute;c thống đốc Fed v&agrave; chủ tịch của 12 ng&acirc;n h&agrave;ng Dự trữ Li&ecirc;n bang khu vực.

	C&aacute;c chủ tịch khu vực kh&ocirc;ng phải do tổng thống lựa chọn m&agrave; do c&aacute;c gi&aacute;m đốc của từng ng&acirc;n h&agrave;ng lựa chọn, t&ugrave;y thuộc v&agrave;o sự chấp thuận của Hội đồng Thống đốc Fed.

	Ngo&agrave;i ra, những người được tổng thống bổ nhiệm v&agrave;o c&aacute;c vị tr&iacute; thống đốc, chủ tịch v&agrave; ph&oacute; chủ tịch Fed phải nhận được sự x&aacute;c nhận của Thượng viện. Mặc d&ugrave; Đảng Cộng h&ograve;a của &ocirc;ng Trump đ&atilde; gi&agrave;nh được quyền kiểm so&aacute;t Thượng viện trong cuộc bầu cử ng&agrave;y 5/11, nhưng trong lịch sử từ năm 2017 đến 2021, đảng n&agrave;y cũng từng từ chối ph&ecirc; duyệt c&aacute;c đề xuất &ocirc;ng Trump đưa ra li&ecirc;n quan tới c&aacute;c quan chức Fed.

	Tạo sức &eacute;p

	C&aacute;ch trực tiếp nhất để gửi th&ocirc;ng điệp đến Fed l&agrave; b&atilde;i nhiệm chủ tịch của Fed, như &ocirc;ng Trump đ&atilde; thảo luận v&agrave;o năm 2018 khi &ocirc;ng tức giận với &ocirc;ng Powell về một loạt c&aacute;c đợt tăng l&atilde;i suất. Tuy nhi&ecirc;n, c&aacute;ch n&agrave;y cũng kh&ocirc;ng dễ thực hiện.

	Mục 10 của Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang n&ecirc;u r&otilde; c&aacute;c th&agrave;nh vi&ecirc;n của Hội đồng Thống đốc, trong đ&oacute; c&oacute; chủ tịch, c&oacute; thể bị &quot;Tổng thống b&atilde;i nhiệm v&igrave; l&yacute; do ch&iacute;nh đ&aacute;ng&quot;. &quot;L&yacute; do ch&iacute;nh đ&aacute;ng&quot; ở đ&acirc;y c&oacute; thể hiểu l&agrave; h&agrave;nh vi sai tr&aacute;i nghi&ecirc;m trọng hoặc lạm dụng quyền lực.

	Peter Conti-Brown, gi&aacute;o sư v&agrave; nh&agrave; sử học Fed tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania, cho biết liệu tổng thống c&oacute; thể b&atilde;i nhiệm chủ tịch hay kh&ocirc;ng vẫn c&ograve;n mơ hồ v&igrave; luật kh&ocirc;ng n&ecirc;u r&otilde; quyền bảo vệ &quot;c&oacute; l&yacute; do&quot; cho vai tr&ograve; n&agrave;y.

	<a href="https://vietnamfinance.vn/tro-lai-nha-trang-ong-donald-trump-co-the-cham-dut-thoi-ky-doc-lap-cua-fed-d118533.html">Link gốc</a>

Việc ông Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ đã đặt ra câu hỏi liệu ông có tìm cách hạn chế tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hay không.