&Iacute;t ai biết rằng khi mới ra đời, rạp phim từng l&agrave; nơi ri&ecirc;ng biệt của giới thượng lưu n&ecirc;n những m&oacute;n ăn b&igrave;nh d&acirc;n như bỏng ng&ocirc; kh&ocirc;ng được ph&eacute;p xuất hiện. Thế rồi một sự kiện lịch sử đ&atilde; l&agrave;m thay đổi tất cả.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240529/images/base64-17169122662131143450066.jpeg" style="height:550px; width:550px" />

Đối với những người đam m&ecirc; điện ảnh, việc mua bỏng ng&ocirc; (Popcorn) v&agrave;o rạp chiếu phim chẳng c&oacute; g&igrave; lạ. Thế nhưng &iacute;t ai biết rằng bỏng ng&ocirc; từng bị cấm đem v&agrave;o rạp chiếu phim v&igrave; bị coi l&agrave; đồ tầm thường. Tuy nhi&ecirc;n ng&agrave;y nay, bỏng ng&ocirc; đ&atilde; trở th&agrave;nh nguồn thu quan trọng gi&uacute;p c&aacute;c rạp phim duy tr&igrave; hoạt động.

Vậy l&agrave;m thế n&agrave;o bỏng ng&ocirc; chuyển m&igrave;nh từ m&oacute;n ăn tầm thường trở th&agrave;nh cứu tinh của c&aacute;c rạp phim trong suốt 130 năm kể từ khi m&aacute;y rang bỏng ra đời?

C&aacute;c bằng chứng lịch sử cho thấy c&acirc;y ng&ocirc; vốn xuất hiện sớm nhất tại v&ugrave;ng đất nay l&agrave; Mexico c&aacute;ch đ&acirc;y 10.000 năm. Ngay từ những năm 3600 trước c&ocirc;ng nguy&ecirc;n, người d&acirc;n v&ugrave;ng Mexico ng&agrave;y nay v&agrave; c&aacute;c thổ d&acirc;n v&ugrave;ng Nam Mỹ đ&atilde; biết đến bỏng ng&ocirc;.

Bằng c&aacute;ch rang những hạt ng&ocirc; khiến ch&uacute;ng nổ ra do nước v&agrave; tinh bột bị n&eacute;n trong hạt được giải ph&oacute;ng khi tiếp x&uacute;c với nhiệt độ cao, bỏng ng&ocirc; thời xưa thường được coi l&agrave; m&oacute;n ăn giải tr&iacute;. Những bằng chứng khảo cổ cho thấy khoảng 3.600 năm trước, c&aacute;c thổ d&acirc;n Mỹ đ&atilde; cho ng&ocirc; nổ trong ấm đất s&eacute;t c&oacute; lỗ nhỏ tr&ecirc;n nắp.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240529/images/photo-1-16445472970451095566606.png" style="height:366px; width:550px" />

Những chiếc xe l&agrave;m bỏng ng&ocirc; đ&atilde; tạo ra một cuộc c&aacute;ch mạng đồ ăn vặt

Do vị kh&aacute; nhạt n&ecirc;n những người phụ nữ nội trợ đ&atilde; trộn th&ecirc;m bơ đường v&agrave;o m&oacute;n bỏng ng&ocirc; cho bữa s&aacute;ng. Tuy nhi&ecirc;n đến thời điểm n&agrave;y bỏng ng&ocirc; vẫn chỉ l&agrave; loại thức ăn phụ kh&ocirc;ng mấy phổ biến. Thậm ch&iacute; với sự rườm r&agrave;, bỏng ng&ocirc; cũng chẳng phải m&oacute;n ăn ưa th&iacute;ch tr&ecirc;n phố của người d&acirc;n.

Bước sang thập ni&ecirc;n 1840, kỹ thuật rang bỏng ng&ocirc; thủ c&ocirc;ng bắt đầu được &aacute;p dụng v&agrave; m&oacute;n ăn n&agrave;y dần phổ biến hơn nhưng cũng chỉ với quy m&ocirc; nhỏ.

Phải m&atilde;i tới năm 1893 khi chiếc m&aacute;y rang bỏng ng&ocirc; bằng hơi nước đầu ti&ecirc;n được Charles Cretors ph&aacute;t minh, t&igrave;nh h&igrave;nh mới dần cải thiện. Việc rang bỏng ng&ocirc; dậy m&ugrave;i thơm c&ugrave;ng quy tr&igrave;nh nổ đ&atilde; thu h&uacute;t rất nhiều người, nhất l&agrave; khi những người b&aacute;n thường hay đứng trước cửa si&ecirc;u thị, hội chợ&hellip;

Th&ecirc;m v&agrave;o đ&oacute;, do ng&ocirc; kh&aacute; rẻ n&ecirc;n mỗi t&uacute;i chỉ khoảng 5-10 xu, ph&ugrave; hợp với thu nhập của nhiều hộ gia đ&igrave;nh thời đ&oacute;. Việc ph&aacute;t minh ra m&aacute;y l&agrave;m bỏng ng&ocirc; c&agrave;ng khiến gi&aacute; th&agrave;nh loại đồ ăn thơm m&ugrave;i bơ đường n&agrave;y hấp dẫn hơn nữa.

Thế nhưng, bỏng ng&ocirc; vẫn m&atilde;i chỉ l&agrave; đồ ăn vặt l&agrave;ng nh&agrave;ng của người b&aacute;n h&agrave;ng rong, thậm ch&iacute; bị cấm mang v&agrave;o c&aacute;c rạp h&aacute;t. D&ugrave; ch&uacute;ng xuất hiện ở c&aacute;c rạp xiếc, lễ hội, c&ugrave;ng nhiều hoạt động giải tr&iacute; nhưng tuyệt nhi&ecirc;n kh&ocirc;ng hề c&oacute; trong c&aacute;c rạp h&aacute;t hay rạp chiếu phim thời kỳ đầu. Vậy điều g&igrave; đ&atilde; l&agrave;m thay đổi tất cả?

Trước khi cuộc Đại khủng hoảng thập ni&ecirc;n 1930 diễn ra, bỏng ng&ocirc; l&agrave; mặt h&agrave;ng bị cấm gắt gao nhất tại c&aacute;c rạp phim hay rạp h&aacute;t. Tr&ecirc;n thực tế trước khi bộ phim đầu ti&ecirc;n được chiếu v&agrave;o năm 1896, rạp h&aacute;t l&agrave; nơi giải tr&iacute; ch&iacute;nh của tầng lớp thượng lưu.

Bởi bối cảnh biểu diễn cần sự tập trung của kh&aacute;n giả cũng như văn h&oacute;a thượng lưu thời đ&oacute;, việc ăn vặt những thứ như bỏng ng&ocirc; được cho l&agrave; bất lịch sự. Thậm ch&iacute; những đồ ăn vặt kh&aacute;c cũng kh&ocirc;ng được mang v&agrave;o khi xem tr&igrave;nh diễn.

V&agrave;o th&aacute;ng 4/1896, bộ phim đầu ti&ecirc;n được tr&igrave;nh chiếu rộng r&atilde;i trước c&ocirc;ng ch&uacute;ng ở th&agrave;nh phố New York sử dụng thiết bị từ nh&agrave; ph&aacute;t minh Thomas Edison. Năm 1902, rạp chiếu phim c&oacute; chạy điện đầu ti&ecirc;n được x&acirc;y dựng v&agrave; đ&acirc;y cũng l&agrave; rạp phim đầu ti&ecirc;n chỉ chiếu phim chứ kh&ocirc;ng lẫn c&aacute;c chương tr&igrave;nh biểu diễn kh&aacute;c.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240529/images/photo-2-164454729809758477460.jpg" style="height:419px; width:550px" />

Những t&aacute;c phẩm điện ảnh thời kỳ đầu thường l&agrave; phim c&acirc;m với phi&ecirc;n dịch v&agrave; người chơi đ&agrave;n, n&ecirc;n việc ăn uống trong rạp bị coi l&agrave; mất lịch sự.

Tại thời điểm n&agrave;y, tất cả c&aacute;c bộ phim đều kh&ocirc;ng c&oacute; tiếng v&agrave; ch&uacute;ng đ&ograve;i hỏi những người c&oacute; kiến thức, tr&igrave;nh độ đọc được c&aacute;c d&ograve;ng chữ phi&ecirc;n dịch hoặc hiểu được nội dung truyền tải. Việc đến rạp phim thời n&agrave;y chủ yếu d&agrave;nh cho tầng lớp qu&yacute; tộc c&oacute; tri thức v&agrave; đương nhi&ecirc;n l&agrave; phải cấm bỏng ng&ocirc; hay những đồ ăn vặt g&acirc;y mất tập trung.

Những tiếng ăn uống sẽ ảnh hưởng đến mọi người trong việc xem phim cũng như đọc phi&ecirc;n dịch. Ngo&agrave;i ra, chủ rạp phim cũng kh&ocirc;ng muốn cơ sở của họ bị vấy bẩn bởi đống r&aacute;c do đồ ăn vặt g&acirc;y ra, nhất l&agrave; tại những nơi c&oacute; sự tụ tập đ&ocirc;ng đảo của tầng lớp thượng lưu.

V&agrave;o năm 1927, phim c&oacute; tiếng ra đời v&agrave; bất kể gi&agrave; trẻ gi&agrave;u ngh&egrave;o đều c&oacute; thể thưởng thức bộ phim m&agrave; chẳng cần biết họ biết chữ hay biết đọc hay kh&ocirc;ng. Tận dụng cơ hội n&agrave;y, h&agrave;ng loạt qu&aacute;n b&aacute;n bỏng ng&ocirc; xếp h&agrave;ng trước cửa c&aacute;c rạp phim để b&aacute;n đồ ăn cho tầng lớp lao động hay trung lưu muốn v&agrave;o xem phim.

Dẫu vậy, c&aacute;c rạp phim vẫn cấm bỏng ng&ocirc; do muốn giữ vệ sinh cũng như tư tưởng &quot;thượng lưu&quot; tr&aacute;nh l&agrave;m ồn trong rạp. Thậm ch&iacute; người v&agrave;o xem c&ograve;n bị kiểm tra xem c&oacute; giấu bỏng ng&ocirc; hay kh&ocirc;ng.

Mọi chuyện chỉ bắt đầu chuyển biến khi Đại khủng hoảng 1930 diễn ra. Trong khi c&aacute;c loại đồ ăn vặt đều tăng gi&aacute; th&igrave; bỏng ng&ocirc; lại vẫn rẻ do lượng cung lớn v&agrave; quy tr&igrave;nh sản xuất v&ocirc; c&ugrave;ng đơn giản. Điều n&agrave;y khiến những người b&aacute;n bỏng ng&ocirc; thu l&atilde;i lớn.

Tr&aacute;i ngược lại, c&aacute;c rạp phim lại phải đ&oacute;ng cửa h&agrave;ng loạt khi ngay cả giới thượng lưu cũng tiết kiệm tiền trong Đại khủng hoảng. Nhận thức được nếu kh&ocirc;ng t&igrave;m đường sống, ng&agrave;nh chiếu phim tại Mỹ sẽ bị x&oacute;a sổ nhanh ch&oacute;ng v&agrave; việc những người b&aacute;n h&agrave;ng rong bỏng ng&ocirc; đ&atilde; thu h&uacute;t được sự ch&uacute; &yacute; của một số &ocirc;ng chủ.

C&acirc;u chuyện bắt đầu khi R.J.McKenna, một gi&aacute;m đốc của chuỗi 66 rạp phim tại Mỹ d&ugrave; rất gh&eacute;t bỏng ng&ocirc; nhưng vẫn quyết định cho b&aacute;n tại h&agrave;nh lang rạp chiếu nhằm thu lợi nhuận.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20240529/images/photo-3-1644547298595344849106.jpg" style="height:427px; width:550px" />

Bỏng ng&ocirc; v&agrave; đồ ăn vặt ch&iacute;nh thức được v&agrave;o rạp phim nhờ Đại khủng hoảng

Năm 1938, khi McKenna quyết định cho b&aacute;n bỏng ng&ocirc; trong rạp chiếu phim, lợi nhuận b&aacute;n v&eacute; của rạp sau khi trừ c&aacute;c chi ph&iacute; gần như bằng 0 nhưng b&ugrave; lại, họ kiếm được gần 200.000 USD tiền l&atilde;i từ b&aacute;n bỏng ng&ocirc;. Con số n&agrave;y nếu t&iacute;nh cả lạm ph&aacute;t sẽ tương đương 3,5 triệu USD hiện nay.

Hiểu được m&igrave;nh đ&atilde; ph&aacute;t hiện ra mỏ v&agrave;ng, McKenna quyết định giảm gi&aacute; v&eacute; từ 50 cent xuống c&ograve;n 15 cent để thu h&uacute;t th&ecirc;m kh&aacute;ch đến xem phim, b&ugrave; lại rạp sẽ kiếm lời từ b&aacute;n bỏng ng&ocirc; v&agrave; đồ uống. Kể từ đ&acirc;y, ng&agrave;nh kinh doanh chiếu phim tại Mỹ bắt đầu b&aacute;n đủ mọi loại đồ ăn vặt v&agrave; đồ uống nhằm thu lợi nhuận. Việc hạ gi&aacute; v&eacute; cũng khiến người d&acirc;n đi xem phim nhiều hơn v&agrave; gi&aacute;n tiếp l&agrave;m tăng lợi nhuận cho ng&agrave;nh.

Tuy nhi&ecirc;n, bỏng ng&ocirc; vẫn chỉ l&agrave; một trong số v&ocirc; v&agrave;n đồ ăn vặt thời kỳ n&agrave;y, nhất l&agrave; khi Đại khủng hoảng đ&atilde; qua v&agrave; gi&aacute; cả sinh hoạt dần hồi phục. Vậy tại sao ch&uacute;ng c&oacute; thể đ&aacute;nh bại những thứ đồ ăn vặt kh&aacute;c để trở th&agrave;nh biểu tượng của rạp phim?

B&aacute;n v&eacute; l&agrave; phụ

Trong thời kỳ Thế chiến II, chuỗi cung ứng đường cho nước Mỹ bị gi&aacute;n đoạn. Ch&iacute;nh phủ cũng ưu ti&ecirc;n cung cấp đường cho qu&acirc;n đội, dẫn đến t&igrave;nh trạng thiếu đường, kẹo hay bất cứ đồ ngọt n&agrave;o tr&ecirc;n những quầy h&agrave;ng.

Hệ quả l&agrave; c&aacute;c rạp phim giờ đ&acirc;y chỉ c&ograve;n bỏng ng&ocirc; l&agrave; mặt h&agrave;ng s&aacute;ng gi&aacute; duy nhất b&aacute;n cho kh&aacute;n giả. Đến khi Thế chiến II kết th&uacute;c, người Mỹ đ&atilde; ti&ecirc;u thụ gấp 3 lần số bỏng ng&ocirc; so với trước chiến tranh v&agrave; đồ ăn vặt n&agrave;y ch&iacute;nh thức trở th&agrave;nh biểu tượng của c&aacute;c rạp phim.

Thậm ch&iacute; khi truyền h&igrave;nh ph&aacute;t triển v&agrave;o thập ni&ecirc;n 1950, ng&agrave;nh bỏng ng&ocirc; tiếp tục b&ugrave;ng nổ 500% so với trước đ&acirc;y do c&aacute;c hộ gia đ&igrave;nh mua đồ ăn vặt về nh&agrave; xem tivi nhiều hơn.

Dẫu vậy, khoảng 50% số bỏng ng&ocirc; ti&ecirc;u thụ tại Mỹ đến từ c&aacute;c rạp phim v&agrave; m&ocirc; h&igrave;nh kinh doanh n&agrave;y tồn tại cho đến tận ng&agrave;y nay. Suy cho c&ugrave;ng, rạp phim c&oacute; thể hưởng 100% doanh số từ b&aacute;n bỏng ng&ocirc; lẫn đồ uống nhưng họ lại chỉ c&oacute; thể nhận khoảng 40% doanh số b&aacute;n v&eacute; do phải chia với nh&agrave; sản xuất, ph&acirc;n phối phim.

Ng&agrave;y nay, lợi nhuận từ bỏng ng&ocirc; l&agrave; nguồn thu ch&iacute;nh gi&uacute;p c&aacute;c rạp phim duy tr&igrave; hoạt động, bao gồm chi ph&iacute; đ&egrave;n đ&oacute;m, điều h&ograve;a, nh&acirc;n c&ocirc;ng&hellip; Bởi vậy nếu bạn l&agrave; người m&ecirc; phim ảnh v&agrave; muốn c&aacute;c rạp phim vẫn hoạt động được th&igrave; kh&ocirc;ng phải v&eacute; xem phim m&agrave; ch&iacute;nh bỏng ng&ocirc; l&agrave; thứ n&ecirc;n mua.

*Nguồn: Tổng hợp

Băng Băng

<a href="https://antt.nguoiduatin.vn/bong-ngo-hanh-trinh-130-nam-tu-mon-an-lang-nhang-bi-cam-mang-vao-rap-phim-tro-thanh-vi-cuu-tinh-cua-nganh-dien-anh-15272.html">Link gốc</a>

Ít ai biết rằng khi mới ra đời, rạp phim từng là nơi riêng biệt của giới thượng lưu nên những món ăn bình dân như bỏng ngô không được phép xuất hiện. Thế rồi một sự kiện lịch sử đã làm thay đổi tất cả.
