Nhiều năm nay thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam được x&aacute;c định l&agrave; một trong những k&ecirc;nh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế, đặc biệt l&agrave; vốn trung v&agrave; d&agrave;i hạn.

Mặc d&ugrave; đ&atilde; c&oacute; lịch sử ph&aacute;t triển hơn 20 năm, song thị trường chứng kho&aacute;n (TTCK) Việt Nam vẫn được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; c&ograve;n rất sơ khai, được bạn b&egrave; quốc tế xếp v&agrave;o h&agrave;ng thị trường cận bi&ecirc;n (Frontier Market).

Trong thời kỳ c&oacute; thể gọi l&agrave; &quot;tranh tối tranh s&aacute;ng&quot;, nhiều nh&agrave; đầu tư nhỏ lẻ với vốn kiến thức, kinh nghiệm &iacute;t ỏi, lại ham l&agrave;m gi&agrave;u nhanh đ&atilde; bị &quot;chết ch&igrave;m&quot; trong những canh bạc; song cũng c&oacute; người lại thu được những khoản lợi nhuận kếch x&ugrave;.

Vậy l&agrave;m thế n&agrave;o để giữ được những mục ti&ecirc;u m&agrave; Ch&iacute;nh phủ đ&atilde; đề ra cho TTCK, để thị trường ph&aacute;t triển l&agrave;nh mạnh, bền vững? đồng thời gi&uacute;p cho nh&agrave; đầu tư c&oacute; th&ecirc;m kiến thức, kinh nghiệm v&agrave; c&oacute; những khoản lợi nhuận xứng đ&aacute;ng với số tiền v&agrave; c&ocirc;ng sức m&igrave;nh bỏ ra? Tất cả sẽ c&oacute; trong loạt b&agrave;i dưới đ&acirc;y.

Sự ph&aacute;t triển mạnh mẽ của thị trường chứng kho&aacute;n

Sự ph&aacute;t triển TTCK ở Việt Nam được mở đầu bằng việc th&agrave;nh lập Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước Việt Nam v&agrave;o ng&agrave;y 28/11/1996 theo Nghị định số 75/CP của Ch&iacute;nh phủ. 2 năm sau đ&oacute;, thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam ch&iacute;nh thức được khai sinh khi Nghị định số 48/CP của Ch&iacute;nh phủ được k&yacute; v&agrave;o ng&agrave;y 11/7/1998.

<img alt="" src="https://congthuong-cdn.mastercms.vn/stores/news_dataimages/2023/102023/19/06/in_article/ck920231019065533.jpg?rt=20231019065534" style="height:365px; width:550px">

Thị trường chứng kho&aacute;n với nhiều biến động tăng, giảm. Ảnh minh họa.

Năm 2000, Trung t&acirc;m giao dịch chứng kho&aacute;n (TTGDCK) TP Hồ Ch&iacute; Minh bắt đầu đi v&agrave;o hoạt động v&agrave; thực hiện phi&ecirc;n giao dịch đầu ti&ecirc;n với 2 m&atilde; cổ phiếu REE v&agrave; SAM. Năm 2005, TTGDCK H&agrave; Nội được ra mắt.

Nếu như TTGDCK TP Hồ Ch&iacute; Minh l&agrave; nơi ni&ecirc;m yết giao dịch chứng kho&aacute;n của những c&ocirc;ng ty lớn, th&igrave; TTGDCK H&agrave; Nội l&agrave; nơi tập trung ni&ecirc;m yết của c&aacute;c doanh nghiệp vừa v&agrave; nhỏ v&agrave; với hoạt động đấu gi&aacute; cổ phần h&oacute;a doanh nghiệp nh&agrave; nước.

Năm 2006, để tạo cơ sở cho TTCK ph&aacute;t triển nhanh, ổn định, hội nhập với thị trường vốn quốc tế&hellip;, Luật Chứng kho&aacute;n được ban h&agrave;nh. TTCK bước v&agrave;o giai đoạn thay đổi mạnh mẽ. Điều n&agrave;y được minh chứng do trong giai đoạn vốn h&oacute;a thị trường chỉ đạt mức tr&ecirc;n dưới 1% GDP. Đến năm 2006, quy m&ocirc; thị trường đ&atilde; c&oacute; bước nhảy vọt mạnh mẽ khi đạt 22,7% GDP, con số thậm ch&iacute; tiếp tục tăng mạnh tới mức tr&ecirc;n 43% v&agrave;o năm 2007.

Tuy nhi&ecirc;n, đến năm 2008, do ảnh hưởng t&igrave;nh h&igrave;nh TTCK thế giới v&agrave; t&igrave;nh h&igrave;nh ph&aacute;t triển kinh tế trong v&agrave; ngo&agrave;i nước, TTCK bị sụt giảm mạnh với mức vốn h&oacute;a thị trường giảm mạnh, xuống c&ograve;n 18% GDP. Qua năm 2009, thị trường bắt đầu hồi phục nhẹ với vốn h&oacute;a thị trường đạt 37,71% GDP. Việc TTCK l&ecirc;n xuống cũng l&agrave; quy luật của thị trường.

Trải qua qu&aacute; tr&igrave;nh ph&aacute;t triển, với sự ra đời của h&agrave;ng loạt c&ocirc;ng ty ni&ecirc;m yết tr&ecirc;n thị trường, c&ugrave;ng với đ&oacute; l&agrave; sự siết chặt quản l&yacute;, tăng t&iacute;nh minh bạch của nh&agrave; nước, TTCK tiếp tục được ph&aacute;t triển mạnh mẽ. Đến năm 2015, vốn h&oacute;a thị trường chứng kho&aacute;n c&oacute; l&uacute;c đạt tới 80% GDP.

Theo số liệu của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, TTCK Việt Nam đ&atilde; kh&ocirc;ng ngừng ho&agrave;n thiện về cấu tr&uacute;c, ph&aacute;t triển mạnh mẽ, trở th&agrave;nh k&ecirc;nh huy động vốn trung v&agrave; d&agrave;i hạn quan trọng cho doanh nghiệp v&agrave; nền kinh tế với quy m&ocirc; huy động vốn giai đoạn 2011-2020 đạt gần 2,9 triệu tỷ đồng cho đầu tư ph&aacute;t triển, gấp gần 10 lần so với giai đoạn 2001-2010, đ&oacute;ng g&oacute;p b&igrave;nh qu&acirc;n 19,5% tổng vốn đầu tư to&agrave;n x&atilde; hội; g&oacute;p phần cơ cấu lại hệ thống t&agrave;i ch&iacute;nh Việt Nam theo hướng c&acirc;n đối, bền vững hơn.

Cơ cấu của thị trường từng bước được ho&agrave;n thiện, từ chỗ chỉ c&oacute; thị trường cổ phiếu đến nay đ&atilde; c&oacute; th&ecirc;m thị trường tr&aacute;i phiếu Ch&iacute;nh phủ v&agrave; TTCK ph&aacute;i sinh. Quy m&ocirc; vốn h&oacute;a li&ecirc;n tục tăng trưởng, năm 2000, quy m&ocirc; vốn h&oacute;a thị trường cổ phiếu/GDP chỉ chiếm 0,22%, năm 2010 tăng l&ecirc;n 33,52% v&agrave; tại ng&agrave;y 31/12/2021 đạt 123,4% GDP năm 2020. Gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n h&agrave;ng ng&agrave;y từ chỗ rất nhỏ, đến nay đ&atilde; vượt con số 1 tỷ USD/phi&ecirc;n, vươn l&ecirc;n đứng h&agrave;ng thứ 2 trong khu vực Đ&ocirc;ng Nam &Aacute;.

Số người đầu tư v&agrave;o chứng kho&aacute;n xấp xỉ 8% d&acirc;n số Việt Nam

Theo B&aacute;o c&aacute;o của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, những th&aacute;ng đầu năm 2020, TTCK Việt Nam đ&atilde; chứng kiến những đợt giảm điểm mạnh. Cuối qu&yacute; I/2020, VN-Index giảm 33% so với cuối năm 2019.

Tuy nhi&ecirc;n, từ qu&yacute; II trở đi, thị trường đ&atilde; phục hồi bền vững, tăng trưởng ngoạn mục v&agrave; k&eacute;o d&agrave;i tới giai đoạn cuối năm 2020. TTCK Việt Nam được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; thị trường phục hồi mạnh nhất Đ&ocirc;ng Nam &Aacute;, nằm trong danh s&aacute;ch 10 TTCK c&oacute; mức tăng trưởng tốt nhất tr&ecirc;n thế giới.

Thanh khoản của thị trường tăng mạnh l&ecirc;n mức cao kỷ lục cho thấy sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam d&ugrave; chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19. Theo đ&oacute;, tr&ecirc;n thị trường cổ phiếu, gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n năm 2020 đạt tr&ecirc;n 7.420 tỷ đồng/phi&ecirc;n, tăng 59,3% so với b&igrave;nh qu&acirc;n năm 2019.

Cũng theo b&aacute;o c&aacute;o của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, tổng mức huy động vốn tr&ecirc;n TTCK trong 11 th&aacute;ng đầu năm 2021 đạt 444.941 tỷ đồng, tăng 23% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. Tr&ecirc;n thị trường cổ phiếu, chỉ số VN-Index nhiều lần thiết lập đỉnh lịch sử mới, đỉnh cao nhất l&agrave; v&agrave;o ng&agrave;y 25/11/2021 khi VN-Index chạm mốc 1.500,81 điểm. Chốt phi&ecirc;n giao dịch cuối c&ugrave;ng của năm (31/12/2021), Vn-Index neo ở mức 1.498,2 điểm. Tỷ suất sinh lời của VN-Index cao hơn so với c&aacute;c chỉ số v&agrave; k&ecirc;nh đầu tư kh&aacute;c trong năm 2021 nhờ sự tham gia mạnh mẽ của c&aacute;c nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n.

Với việc TTCK li&ecirc;n tục gia tăng, c&aacute;c phi&ecirc;n giao dịch s&ocirc;i động v&agrave; trở th&agrave;nh k&ecirc;nh đầu tư sinh lời hấp dẫn nhất, từ đ&oacute; thu h&uacute;t lượng nh&agrave; đầu tư mới khổng lồ... Theo số liệu Trung t&acirc;m lưu k&yacute; chứng kho&aacute;n Việt Nam (VSD), chỉ trong năm 2020, nh&agrave; đầu tư trong nước đ&atilde; mở tới 393.659 t&agrave;i khoản giao dịch chứng kho&aacute;n, lập kỷ lục trong hơn 20 năm lịch sử chứng kho&aacute;n. T&iacute;nh đến cuối năm 2020, c&oacute; hơn 2,77 triệu t&agrave;i khoản giao dịch chứng kho&aacute;n của nh&agrave; đầu tư trong v&agrave; ngo&agrave;i nước. Trong đ&oacute;, t&agrave;i khoản trong nước chiếm gần 99% (khoảng 2,8% d&acirc;n số Việt Nam).

Cũng theo dữ liệu từ VSD cho thấy, trong th&aacute;ng 3/2022, số t&agrave;i khoản giao dịch nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n mở mới ghi nhận tăng th&ecirc;m 271.619 t&agrave;i khoản. Lũy kế tới cuối th&aacute;ng 3/2022, số t&agrave;i khoản nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n đạt gần 5 triệu t&agrave;i khoản (khoảng 5% d&acirc;n số Việt Nam). Điều n&agrave;y đồng nghĩa với mục ti&ecirc;u 5% d&acirc;n số nước ta c&oacute; tkck v&agrave;o năm 2025 đ&atilde; về đ&iacute;ch sớm 3 năm.

T&iacute;nh đến cuối th&aacute;ng 8 năm 2023, tổng số t&agrave;i khoản nh&agrave; đầu tư trong nước vượt mốc 7,6 triệu t&agrave;i khoản, tương đương khoảng gần 8% d&acirc;n số.

Như vậy, chỉ từ cuối năm 2020 đến th&aacute;ng 8/2023, TTCK Việt Nam đ&atilde; c&oacute; th&ecirc;m gần 4,83 triệu số t&agrave;i khoản mở mới. Điều n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ cho thấy sự s&ocirc;i động, b&ugrave;ng nổ của TTCK m&agrave; c&ograve;n cho thấy nhiều nh&agrave; đầu tư coi đ&acirc;y l&agrave; một k&ecirc;nh sinh lời v&agrave; sẵn s&agrave;ng v&agrave;o tiền đầu tư.

C&oacute; thể n&oacute;i, với sự ảnh hưởng từ Covid-19, l&agrave;n s&oacute;ng đầu tư v&agrave;o chứng kho&aacute;n trở n&ecirc;n mạnh mẽ từ những năm 2020. Với việc nhiều nh&agrave; m&aacute;y hoạt động cầm chừng hoặc ph&aacute; sản dẫn đến nhiều người thất nghiệp, nhiều người chỉ l&agrave;m việc kh&ocirc;ng đủ ng&agrave;y c&ocirc;ng, dẫn đến thu nhập sụt giảm. Trong khi đ&oacute;, TTCK năm 2020 lại ph&aacute;t triển cực kỳ mạnh mẽ, s&ocirc;i động. Mất việc, mất thu nhập, thời gian nh&agrave;n rỗi tăng l&ecirc;n, nhiều người đ&atilde; nghi&ecirc;n cứu v&agrave; lao v&agrave;o TTCK như một c&aacute;ch cứu lấy cuộc sống của bản th&acirc;n m&igrave;nh. Điều n&agrave;y, v&ocirc; t&igrave;nh lại c&agrave;ng l&agrave;m cho TTCK ph&aacute;t triển mạnh mẽ v&agrave; b&ugrave;ng nổ. Từ đ&acirc;y, c&acirc;u chuyện người người chơi chứng kho&aacute;n, nh&agrave; nh&agrave; chơi chứng kho&aacute;n ra đời.

Người người &quot;chơi chứng&quot;, nh&agrave; nh&agrave; &quot;chơi chứng&quot;

C&ugrave;ng với việc thị trường chứng kho&aacute;n c&oacute; nhiều nh&agrave; đầu tư mới, đời sống hằng ng&agrave;y của nhiều người d&acirc;n, nhất l&agrave; người d&acirc;n ở c&aacute;c th&agrave;nh phố lớn như H&agrave; Nội, TP Hồ Ch&iacute; Minh, Đ&agrave; Nẵng, Hải Ph&ograve;ng&hellip; cũng c&oacute; nhiều thay đổi. C&acirc;u chuyện về đầu tư chứng kho&aacute;n đ&atilde; trở th&agrave;nh chủ đề được đem ra b&agrave;n luận ở mọi l&uacute;c, mọi nơi. Đ&oacute; c&oacute; thể l&agrave; một qu&aacute;n tr&agrave; đ&aacute;, c&agrave; ph&ecirc; ven đường, trong bữa cơm c&ocirc;ng sở, những buổi gặp gỡ bạn b&egrave;, gia đ&igrave;nh hay l&agrave; ngay trong l&uacute;c&hellip; l&agrave;m việc.

Trong việc đầu tư v&agrave;o TTCK lu&ocirc;n lu&ocirc;n c&oacute; chuyện đầu tư thắng lợi v&agrave; cũng c&oacute; người bị thua lỗ. Tuy nhi&ecirc;n, nhiều người mới đầu tư với kinh nghiệm chưa phong ph&uacute;, thiếu t&agrave;i liệu nghi&ecirc;n cứu, thiếu th&ocirc;ng tin đ&atilde; phải &ocirc;m tr&aacute;i đắng.

Kể về việc chơi chứng kho&aacute;n của m&igrave;nh, anh L&ecirc; Anh Đức (Hai B&agrave; Trưng, H&agrave; Nội) cho biết, năm 2020 anh đang l&agrave;m Trưởng ph&ograve;ng Truyền th&ocirc;ng một c&ocirc;ng ty quy m&ocirc; vừa tại H&agrave; Nội, nhưng dịch Covid-19 b&ugrave;ng ph&aacute;t, anh phải ở nh&agrave; l&agrave;m việc online. Thời gian rảnh rỗi nhiều, cộng với việc bạn b&egrave; gọi điện online rủ v&agrave; hướng dẫn đầu tư chứng kho&aacute;n, sau khi nghi&ecirc;n cứu anh quyết định &ldquo;tất tay&rdquo; th&aacute;ng lương vừa nhận v&agrave; đ&atilde; thu được quả ngọt. &ldquo;Từ đ&oacute;, t&ocirc;i bắt đầu d&agrave;nh nhiều thời gian v&agrave;o nghi&ecirc;n cứu chứng kho&aacute;n v&agrave; coi đ&acirc;y như k&ecirc;nh sinh lợi ch&iacute;nh của m&igrave;nh, c&ocirc;ng việc ch&iacute;nh ở c&ocirc;ng ty t&ocirc;i kh&ocirc;ng c&ograve;n d&agrave;nh đủ thời gian cho n&oacute;&rdquo;.

Kh&ocirc;ng giống như anh L&ecirc; Anh Đức, mặc d&ugrave; nh&igrave;n thấy TTCK sinh lợi rất nhanh ch&oacute;ng, nhưng anh Nguyễn Linh (Ho&agrave;ng Mai, H&agrave; Nội) lại c&oacute; c&aacute;ch tiếp cận n&oacute; một c&aacute;ch từ tốn hơn. &ldquo;T&ocirc;i nghi&ecirc;n cứu TTCK sau đ&oacute; thu&ecirc; chuy&ecirc;n gia tư vấn v&agrave; thỏa thuận sẽ trả cho họ 20% lợi nhuận. Như vậy, nếu c&oacute; thua lỗ t&ocirc;i kh&ocirc;ng mất tiền trả chuy&ecirc;n gia, c&ograve;n nếu được l&atilde;i th&igrave; cũng l&agrave; lấy tiền l&atilde;i trả chuy&ecirc;n gia&quot;.

&quot;Mặc d&ugrave; c&oacute; chuy&ecirc;n gia tư vấn, nhưng khi đ&atilde; đầu tư th&igrave; vẫn lu&ocirc;n canh c&aacute;nh trong l&ograve;ng, n&ecirc;n t&ocirc;i cũng thường xuy&ecirc;n &quot;&ocirc;m bảng&quot; để cập nhật t&igrave;nh h&igrave;nh, tr&ograve; chuyện với chuy&ecirc;n gia, điều n&agrave;y cũng tốt kh&ocirc;ng &iacute;t thời gian v&agrave; c&ocirc;ng sức, anh Nguyễn Linh chia sẻ th&ecirc;m.

Kh&ocirc;ng chỉ ở c&aacute;c th&agrave;nh phố lớn, m&agrave; ngay ở v&ugrave;ng n&ocirc;ng th&ocirc;n, ngoại th&agrave;nh, việc đầu tư chứng kho&aacute;n cũng diễn ra kh&aacute; s&ocirc;i động, nhất l&agrave; trong giới trẻ. Anh Nguyễn L&acirc;m (Ph&uacute; Xuy&ecirc;n, H&agrave; Nội) cho biết, mỗi lần đi chơi c&ugrave;ng bạn b&egrave; l&agrave; cuộc n&oacute;i chuyện của họ chỉ tập trung v&agrave;o chủ đề chứng kho&aacute;n, chỉ c&ograve;n một m&igrave;nh m&igrave;nh lạc l&otilde;ng. Rồi thi thoảng bạn b&egrave; lại mời đi ăn uống do gi&aacute; cổ phiếu tăng&hellip; thấy vậy anh cũng l&acirc;n la hỏi han, nghi&ecirc;n cứu để đầu tư c&ugrave;ng bạn b&egrave;.

Khi đầu tư ở bất cứ lĩnh vực n&agrave;o th&igrave; cũng đều c&oacute; khả năng thua lỗ v&agrave; th&agrave;nh c&ocirc;ng. Đầu tư chứng kho&aacute;n kh&ocirc;ng nằm ngo&agrave;i quy luật n&agrave;y. Anh L&ecirc; Anh Đức sau những quả ngọt đầu ti&ecirc;n đ&atilde; tiếp tục lấy tiền để đầu tư. Thấy kiếm tiền từ chứng kho&aacute;n qu&aacute; dễ, anh Anh Đức đ&atilde; b&agrave;n với vợ lấy hết tiến tiết kiệm để đầu tư. &ldquo;Khi thị trường cổ phiếu bắt đầu v&agrave;o giai đoạn downtrend, m&atilde; cổ phiếu t&ocirc;i mua bị sụt giảm, t&ocirc;i vẫn tin tưởng một ng&agrave;y n&oacute; sẽ tăng l&ecirc;n v&agrave; tiếp tục lấy hết tiền tiết kiệm đầu tư với mong muốn &ocirc;m được cổ phiếu gi&aacute; rẻ. Kết quả l&agrave; b&acirc;y giờ hai vợ chồng t&ocirc;i phải bắt đầu lại từ đầu&rdquo;.

Kh&ocirc;ng phải l&agrave;m lại từ đầu như anh Đức, nhưng anh Nguyễn Linh cũng nhận kh&aacute; nhiều tổn thất. &ldquo;Khi m&atilde; cổ phiếu giảm, t&ocirc;i v&agrave; chuy&ecirc;n gia c&ugrave;ng nhận định n&oacute; sẽ sớm tăng trở lại v&agrave; quyết định kh&ocirc;ng b&aacute;n. Vậy m&agrave; n&oacute; cứ trượt d&agrave;i, trượt d&agrave;i v&agrave; t&ocirc;i đ&agrave;nh b&aacute;n cắt lỗ. C&oacute; lẽ t&ocirc;i cần một chuy&ecirc;n gia uy t&iacute;n hơn để hợp t&aacute;c&rdquo;, anh Nguyễn Linh chia sẻ với n&eacute;t đượm buồn.

<a href="https://congthuong.vn/bai-1-bung-no-thi-truong-chung-khoan-va-cau-chuyen-nguoi-nguoi-ru-nhau-choi-chung-279683.html">Theo Petrotimes</a>

Nhiều năm nay thị trường chứng khoán Việt Nam được xác định là một trong những kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế, đặc biệt là vốn trung và dài hạn.

Nhiều năm nay thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam được x&aacute;c định l&agrave; một trong những k&ecirc;nh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế, đặc biệt l&agrave; vốn trung v&agrave; d&agrave;i hạn.

Mặc d&ugrave; đ&atilde; c&oacute; lịch sử ph&aacute;t triển hơn 20 năm, song thị trường chứng kho&aacute;n (TTCK) Việt Nam vẫn được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; c&ograve;n rất sơ khai, được bạn b&egrave; quốc tế xếp v&agrave;o h&agrave;ng thị trường cận bi&ecirc;n (Frontier Market).

Trong thời kỳ c&oacute; thể gọi l&agrave; &quot;tranh tối tranh s&aacute;ng&quot;, nhiều nh&agrave; đầu tư nhỏ lẻ với vốn kiến thức, kinh nghiệm &iacute;t ỏi, lại ham l&agrave;m gi&agrave;u nhanh đ&atilde; bị &quot;chết ch&igrave;m&quot; trong những canh bạc; song cũng c&oacute; người lại thu được những khoản lợi nhuận kếch x&ugrave;.

Vậy l&agrave;m thế n&agrave;o để giữ được những mục ti&ecirc;u m&agrave; Ch&iacute;nh phủ đ&atilde; đề ra cho TTCK, để thị trường ph&aacute;t triển l&agrave;nh mạnh, bền vững? đồng thời gi&uacute;p cho nh&agrave; đầu tư c&oacute; th&ecirc;m kiến thức, kinh nghiệm v&agrave; c&oacute; những khoản lợi nhuận xứng đ&aacute;ng với số tiền v&agrave; c&ocirc;ng sức m&igrave;nh bỏ ra? Tất cả sẽ c&oacute; trong loạt b&agrave;i dưới đ&acirc;y.

Sự ph&aacute;t triển mạnh mẽ của thị trường chứng kho&aacute;n

Sự ph&aacute;t triển TTCK ở Việt Nam được mở đầu bằng việc th&agrave;nh lập Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước Việt Nam v&agrave;o ng&agrave;y 28/11/1996 theo Nghị định số 75/CP của Ch&iacute;nh phủ. 2 năm sau đ&oacute;, thị trường chứng kho&aacute;n Việt Nam ch&iacute;nh thức được khai sinh khi Nghị định số 48/CP của Ch&iacute;nh phủ được k&yacute; v&agrave;o ng&agrave;y 11/7/1998.

<img alt="" src="https://congthuong-cdn.mastercms.vn/stores/news_dataimages/2023/102023/19/06/in_article/ck920231019065533.jpg?rt=20231019065534" style="height:365px; width:550px" />

Thị trường chứng kho&aacute;n với nhiều biến động tăng, giảm. Ảnh minh họa.

Năm 2000, Trung t&acirc;m giao dịch chứng kho&aacute;n (TTGDCK) TP Hồ Ch&iacute; Minh bắt đầu đi v&agrave;o hoạt động v&agrave; thực hiện phi&ecirc;n giao dịch đầu ti&ecirc;n với 2 m&atilde; cổ phiếu REE v&agrave; SAM. Năm 2005, TTGDCK H&agrave; Nội được ra mắt.

Nếu như TTGDCK TP Hồ Ch&iacute; Minh l&agrave; nơi ni&ecirc;m yết giao dịch chứng kho&aacute;n của những c&ocirc;ng ty lớn, th&igrave; TTGDCK H&agrave; Nội l&agrave; nơi tập trung ni&ecirc;m yết của c&aacute;c doanh nghiệp vừa v&agrave; nhỏ v&agrave; với hoạt động đấu gi&aacute; cổ phần h&oacute;a doanh nghiệp nh&agrave; nước.

Năm 2006, để tạo cơ sở cho TTCK ph&aacute;t triển nhanh, ổn định, hội nhập với thị trường vốn quốc tế&hellip;, Luật Chứng kho&aacute;n được ban h&agrave;nh. TTCK bước v&agrave;o giai đoạn thay đổi mạnh mẽ. Điều n&agrave;y được minh chứng do trong giai đoạn vốn h&oacute;a thị trường chỉ đạt mức tr&ecirc;n dưới 1% GDP. Đến năm 2006, quy m&ocirc; thị trường đ&atilde; c&oacute; bước nhảy vọt mạnh mẽ khi đạt 22,7% GDP, con số thậm ch&iacute; tiếp tục tăng mạnh tới mức tr&ecirc;n 43% v&agrave;o năm 2007.

Tuy nhi&ecirc;n, đến năm 2008, do ảnh hưởng t&igrave;nh h&igrave;nh TTCK thế giới v&agrave; t&igrave;nh h&igrave;nh ph&aacute;t triển kinh tế trong v&agrave; ngo&agrave;i nước, TTCK bị sụt giảm mạnh với mức vốn h&oacute;a thị trường giảm mạnh, xuống c&ograve;n 18% GDP. Qua năm 2009, thị trường bắt đầu hồi phục nhẹ với vốn h&oacute;a thị trường đạt 37,71% GDP. Việc TTCK l&ecirc;n xuống cũng l&agrave; quy luật của thị trường.

Trải qua qu&aacute; tr&igrave;nh ph&aacute;t triển, với sự ra đời của h&agrave;ng loạt c&ocirc;ng ty ni&ecirc;m yết tr&ecirc;n thị trường, c&ugrave;ng với đ&oacute; l&agrave; sự siết chặt quản l&yacute;, tăng t&iacute;nh minh bạch của nh&agrave; nước, TTCK tiếp tục được ph&aacute;t triển mạnh mẽ. Đến năm 2015, vốn h&oacute;a thị trường chứng kho&aacute;n c&oacute; l&uacute;c đạt tới 80% GDP.

Theo số liệu của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, TTCK Việt Nam đ&atilde; kh&ocirc;ng ngừng ho&agrave;n thiện về cấu tr&uacute;c, ph&aacute;t triển mạnh mẽ, trở th&agrave;nh k&ecirc;nh huy động vốn trung v&agrave; d&agrave;i hạn quan trọng cho doanh nghiệp v&agrave; nền kinh tế với quy m&ocirc; huy động vốn giai đoạn 2011-2020 đạt gần 2,9 triệu tỷ đồng cho đầu tư ph&aacute;t triển, gấp gần 10 lần so với giai đoạn 2001-2010, đ&oacute;ng g&oacute;p b&igrave;nh qu&acirc;n 19,5% tổng vốn đầu tư to&agrave;n x&atilde; hội; g&oacute;p phần cơ cấu lại hệ thống t&agrave;i ch&iacute;nh Việt Nam theo hướng c&acirc;n đối, bền vững hơn.

Cơ cấu của thị trường từng bước được ho&agrave;n thiện, từ chỗ chỉ c&oacute; thị trường cổ phiếu đến nay đ&atilde; c&oacute; th&ecirc;m thị trường tr&aacute;i phiếu Ch&iacute;nh phủ v&agrave; TTCK ph&aacute;i sinh. Quy m&ocirc; vốn h&oacute;a li&ecirc;n tục tăng trưởng, năm 2000, quy m&ocirc; vốn h&oacute;a thị trường cổ phiếu/GDP chỉ chiếm 0,22%, năm 2010 tăng l&ecirc;n 33,52% v&agrave; tại ng&agrave;y 31/12/2021 đạt 123,4% GDP năm 2020. Gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n h&agrave;ng ng&agrave;y từ chỗ rất nhỏ, đến nay đ&atilde; vượt con số 1 tỷ USD/phi&ecirc;n, vươn l&ecirc;n đứng h&agrave;ng thứ 2 trong khu vực Đ&ocirc;ng Nam &Aacute;.

Số người đầu tư v&agrave;o chứng kho&aacute;n xấp xỉ 8% d&acirc;n số Việt Nam

Theo B&aacute;o c&aacute;o của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, những th&aacute;ng đầu năm 2020, TTCK Việt Nam đ&atilde; chứng kiến những đợt giảm điểm mạnh. Cuối qu&yacute; I/2020, VN-Index giảm 33% so với cuối năm 2019.

Tuy nhi&ecirc;n, từ qu&yacute; II trở đi, thị trường đ&atilde; phục hồi bền vững, tăng trưởng ngoạn mục v&agrave; k&eacute;o d&agrave;i tới giai đoạn cuối năm 2020. TTCK Việt Nam được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; thị trường phục hồi mạnh nhất Đ&ocirc;ng Nam &Aacute;, nằm trong danh s&aacute;ch 10 TTCK c&oacute; mức tăng trưởng tốt nhất tr&ecirc;n thế giới.

Thanh khoản của thị trường tăng mạnh l&ecirc;n mức cao kỷ lục cho thấy sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam d&ugrave; chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19. Theo đ&oacute;, tr&ecirc;n thị trường cổ phiếu, gi&aacute; trị giao dịch b&igrave;nh qu&acirc;n năm 2020 đạt tr&ecirc;n 7.420 tỷ đồng/phi&ecirc;n, tăng 59,3% so với b&igrave;nh qu&acirc;n năm 2019.

Cũng theo b&aacute;o c&aacute;o của Ủy ban Chứng kho&aacute;n Nh&agrave; nước, tổng mức huy động vốn tr&ecirc;n TTCK trong 11 th&aacute;ng đầu năm 2021 đạt 444.941 tỷ đồng, tăng 23% so với c&ugrave;ng kỳ năm 2020. Tr&ecirc;n thị trường cổ phiếu, chỉ số VN-Index nhiều lần thiết lập đỉnh lịch sử mới, đỉnh cao nhất l&agrave; v&agrave;o ng&agrave;y 25/11/2021 khi VN-Index chạm mốc 1.500,81 điểm. Chốt phi&ecirc;n giao dịch cuối c&ugrave;ng của năm (31/12/2021), Vn-Index neo ở mức 1.498,2 điểm. Tỷ suất sinh lời của VN-Index cao hơn so với c&aacute;c chỉ số v&agrave; k&ecirc;nh đầu tư kh&aacute;c trong năm 2021 nhờ sự tham gia mạnh mẽ của c&aacute;c nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n.

Với việc TTCK li&ecirc;n tục gia tăng, c&aacute;c phi&ecirc;n giao dịch s&ocirc;i động v&agrave; trở th&agrave;nh k&ecirc;nh đầu tư sinh lời hấp dẫn nhất, từ đ&oacute; thu h&uacute;t lượng nh&agrave; đầu tư mới khổng lồ... Theo số liệu Trung t&acirc;m lưu k&yacute; chứng kho&aacute;n Việt Nam (VSD), chỉ trong năm 2020, nh&agrave; đầu tư trong nước đ&atilde; mở tới 393.659 t&agrave;i khoản giao dịch chứng kho&aacute;n, lập kỷ lục trong hơn 20 năm lịch sử chứng kho&aacute;n. T&iacute;nh đến cuối năm 2020, c&oacute; hơn 2,77 triệu t&agrave;i khoản giao dịch chứng kho&aacute;n của nh&agrave; đầu tư trong v&agrave; ngo&agrave;i nước. Trong đ&oacute;, t&agrave;i khoản trong nước chiếm gần 99% (khoảng 2,8% d&acirc;n số Việt Nam).

Cũng theo dữ liệu từ VSD cho thấy, trong th&aacute;ng 3/2022, số t&agrave;i khoản giao dịch nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n mở mới ghi nhận tăng th&ecirc;m 271.619 t&agrave;i khoản. Lũy kế tới cuối th&aacute;ng 3/2022, số t&agrave;i khoản nh&agrave; đầu tư c&aacute; nh&acirc;n đạt gần 5 triệu t&agrave;i khoản (khoảng 5% d&acirc;n số Việt Nam). Điều n&agrave;y đồng nghĩa với mục ti&ecirc;u 5% d&acirc;n số nước ta c&oacute; tkck v&agrave;o năm 2025 đ&atilde; về đ&iacute;ch sớm 3 năm.

T&iacute;nh đến cuối th&aacute;ng 8 năm 2023, tổng số t&agrave;i khoản nh&agrave; đầu tư trong nước vượt mốc 7,6 triệu t&agrave;i khoản, tương đương khoảng gần 8% d&acirc;n số.

Như vậy, chỉ từ cuối năm 2020 đến th&aacute;ng 8/2023, TTCK Việt Nam đ&atilde; c&oacute; th&ecirc;m gần 4,83 triệu số t&agrave;i khoản mở mới. Điều n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ cho thấy sự s&ocirc;i động, b&ugrave;ng nổ của TTCK m&agrave; c&ograve;n cho thấy nhiều nh&agrave; đầu tư coi đ&acirc;y l&agrave; một k&ecirc;nh sinh lời v&agrave; sẵn s&agrave;ng v&agrave;o tiền đầu tư.

C&oacute; thể n&oacute;i, với sự ảnh hưởng từ Covid-19, l&agrave;n s&oacute;ng đầu tư v&agrave;o chứng kho&aacute;n trở n&ecirc;n mạnh mẽ từ những năm 2020. Với việc nhiều nh&agrave; m&aacute;y hoạt động cầm chừng hoặc ph&aacute; sản dẫn đến nhiều người thất nghiệp, nhiều người chỉ l&agrave;m việc kh&ocirc;ng đủ ng&agrave;y c&ocirc;ng, dẫn đến thu nhập sụt giảm. Trong khi đ&oacute;, TTCK năm 2020 lại ph&aacute;t triển cực kỳ mạnh mẽ, s&ocirc;i động. Mất việc, mất thu nhập, thời gian nh&agrave;n rỗi tăng l&ecirc;n, nhiều người đ&atilde; nghi&ecirc;n cứu v&agrave; lao v&agrave;o TTCK như một c&aacute;ch cứu lấy cuộc sống của bản th&acirc;n m&igrave;nh. Điều n&agrave;y, v&ocirc; t&igrave;nh lại c&agrave;ng l&agrave;m cho TTCK ph&aacute;t triển mạnh mẽ v&agrave; b&ugrave;ng nổ. Từ đ&acirc;y, c&acirc;u chuyện người người chơi chứng kho&aacute;n, nh&agrave; nh&agrave; chơi chứng kho&aacute;n ra đời.

Người người &quot;chơi chứng&quot;, nh&agrave; nh&agrave; &quot;chơi chứng&quot;

C&ugrave;ng với việc thị trường chứng kho&aacute;n c&oacute; nhiều nh&agrave; đầu tư mới, đời sống hằng ng&agrave;y của nhiều người d&acirc;n, nhất l&agrave; người d&acirc;n ở c&aacute;c th&agrave;nh phố lớn như H&agrave; Nội, TP Hồ Ch&iacute; Minh, Đ&agrave; Nẵng, Hải Ph&ograve;ng&hellip; cũng c&oacute; nhiều thay đổi. C&acirc;u chuyện về đầu tư chứng kho&aacute;n đ&atilde; trở th&agrave;nh chủ đề được đem ra b&agrave;n luận ở mọi l&uacute;c, mọi nơi. Đ&oacute; c&oacute; thể l&agrave; một qu&aacute;n tr&agrave; đ&aacute;, c&agrave; ph&ecirc; ven đường, trong bữa cơm c&ocirc;ng sở, những buổi gặp gỡ bạn b&egrave;, gia đ&igrave;nh hay l&agrave; ngay trong l&uacute;c&hellip; l&agrave;m việc.

Trong việc đầu tư v&agrave;o TTCK lu&ocirc;n lu&ocirc;n c&oacute; chuyện đầu tư thắng lợi v&agrave; cũng c&oacute; người bị thua lỗ. Tuy nhi&ecirc;n, nhiều người mới đầu tư với kinh nghiệm chưa phong ph&uacute;, thiếu t&agrave;i liệu nghi&ecirc;n cứu, thiếu th&ocirc;ng tin đ&atilde; phải &ocirc;m tr&aacute;i đắng.

Kể về việc chơi chứng kho&aacute;n của m&igrave;nh, anh L&ecirc; Anh Đức (Hai B&agrave; Trưng, H&agrave; Nội) cho biết, năm 2020 anh đang l&agrave;m Trưởng ph&ograve;ng Truyền th&ocirc;ng một c&ocirc;ng ty quy m&ocirc; vừa tại H&agrave; Nội, nhưng dịch Covid-19 b&ugrave;ng ph&aacute;t, anh phải ở nh&agrave; l&agrave;m việc online. Thời gian rảnh rỗi nhiều, cộng với việc bạn b&egrave; gọi điện online rủ v&agrave; hướng dẫn đầu tư chứng kho&aacute;n, sau khi nghi&ecirc;n cứu anh quyết định &ldquo;tất tay&rdquo; th&aacute;ng lương vừa nhận v&agrave; đ&atilde; thu được quả ngọt. &ldquo;Từ đ&oacute;, t&ocirc;i bắt đầu d&agrave;nh nhiều thời gian v&agrave;o nghi&ecirc;n cứu chứng kho&aacute;n v&agrave; coi đ&acirc;y như k&ecirc;nh sinh lợi ch&iacute;nh của m&igrave;nh, c&ocirc;ng việc ch&iacute;nh ở c&ocirc;ng ty t&ocirc;i kh&ocirc;ng c&ograve;n d&agrave;nh đủ thời gian cho n&oacute;&rdquo;.

Kh&ocirc;ng giống như anh L&ecirc; Anh Đức, mặc d&ugrave; nh&igrave;n thấy TTCK sinh lợi rất nhanh ch&oacute;ng, nhưng anh Nguyễn Linh (Ho&agrave;ng Mai, H&agrave; Nội) lại c&oacute; c&aacute;ch tiếp cận n&oacute; một c&aacute;ch từ tốn hơn. &ldquo;T&ocirc;i nghi&ecirc;n cứu TTCK sau đ&oacute; thu&ecirc; chuy&ecirc;n gia tư vấn v&agrave; thỏa thuận sẽ trả cho họ 20% lợi nhuận. Như vậy, nếu c&oacute; thua lỗ t&ocirc;i kh&ocirc;ng mất tiền trả chuy&ecirc;n gia, c&ograve;n nếu được l&atilde;i th&igrave; cũng l&agrave; lấy tiền l&atilde;i trả chuy&ecirc;n gia&quot;.

&quot;Mặc d&ugrave; c&oacute; chuy&ecirc;n gia tư vấn, nhưng khi đ&atilde; đầu tư th&igrave; vẫn lu&ocirc;n canh c&aacute;nh trong l&ograve;ng, n&ecirc;n t&ocirc;i cũng thường xuy&ecirc;n &quot;&ocirc;m bảng&quot; để cập nhật t&igrave;nh h&igrave;nh, tr&ograve; chuyện với chuy&ecirc;n gia, điều n&agrave;y cũng tốt kh&ocirc;ng &iacute;t thời gian v&agrave; c&ocirc;ng sức, anh Nguyễn Linh chia sẻ th&ecirc;m.

Kh&ocirc;ng chỉ ở c&aacute;c th&agrave;nh phố lớn, m&agrave; ngay ở v&ugrave;ng n&ocirc;ng th&ocirc;n, ngoại th&agrave;nh, việc đầu tư chứng kho&aacute;n cũng diễn ra kh&aacute; s&ocirc;i động, nhất l&agrave; trong giới trẻ. Anh Nguyễn L&acirc;m (Ph&uacute; Xuy&ecirc;n, H&agrave; Nội) cho biết, mỗi lần đi chơi c&ugrave;ng bạn b&egrave; l&agrave; cuộc n&oacute;i chuyện của họ chỉ tập trung v&agrave;o chủ đề chứng kho&aacute;n, chỉ c&ograve;n một m&igrave;nh m&igrave;nh lạc l&otilde;ng. Rồi thi thoảng bạn b&egrave; lại mời đi ăn uống do gi&aacute; cổ phiếu tăng&hellip; thấy vậy anh cũng l&acirc;n la hỏi han, nghi&ecirc;n cứu để đầu tư c&ugrave;ng bạn b&egrave;.

Khi đầu tư ở bất cứ lĩnh vực n&agrave;o th&igrave; cũng đều c&oacute; khả năng thua lỗ v&agrave; th&agrave;nh c&ocirc;ng. Đầu tư chứng kho&aacute;n kh&ocirc;ng nằm ngo&agrave;i quy luật n&agrave;y. Anh L&ecirc; Anh Đức sau những quả ngọt đầu ti&ecirc;n đ&atilde; tiếp tục lấy tiền để đầu tư. Thấy kiếm tiền từ chứng kho&aacute;n qu&aacute; dễ, anh Anh Đức đ&atilde; b&agrave;n với vợ lấy hết tiến tiết kiệm để đầu tư. &ldquo;Khi thị trường cổ phiếu bắt đầu v&agrave;o giai đoạn downtrend, m&atilde; cổ phiếu t&ocirc;i mua bị sụt giảm, t&ocirc;i vẫn tin tưởng một ng&agrave;y n&oacute; sẽ tăng l&ecirc;n v&agrave; tiếp tục lấy hết tiền tiết kiệm đầu tư với mong muốn &ocirc;m được cổ phiếu gi&aacute; rẻ. Kết quả l&agrave; b&acirc;y giờ hai vợ chồng t&ocirc;i phải bắt đầu lại từ đầu&rdquo;.

Kh&ocirc;ng phải l&agrave;m lại từ đầu như anh Đức, nhưng anh Nguyễn Linh cũng nhận kh&aacute; nhiều tổn thất. &ldquo;Khi m&atilde; cổ phiếu giảm, t&ocirc;i v&agrave; chuy&ecirc;n gia c&ugrave;ng nhận định n&oacute; sẽ sớm tăng trở lại v&agrave; quyết định kh&ocirc;ng b&aacute;n. Vậy m&agrave; n&oacute; cứ trượt d&agrave;i, trượt d&agrave;i v&agrave; t&ocirc;i đ&agrave;nh b&aacute;n cắt lỗ. C&oacute; lẽ t&ocirc;i cần một chuy&ecirc;n gia uy t&iacute;n hơn để hợp t&aacute;c&rdquo;, anh Nguyễn Linh chia sẻ với n&eacute;t đượm buồn.

<a href="https://congthuong.vn/bai-1-bung-no-thi-truong-chung-khoan-va-cau-chuyen-nguoi-nguoi-ru-nhau-choi-chung-279683.html">Theo Petrotimes</a>