Ng&#224;nh Chứng Kho&#225;n, chọn cổ phiếu n&#224;o để đ&#243;n s&#243;ng n&#226;ng hạng thị trường?

Khi thị trường t&#237;ch cực (gi&#225; tăng, thanh khoản giao dịch tăng) th&#236; c&#225;c c&#244;ng ty chứng kho&#225;n l&#224; b&#234;n hưởng lợi trực tiếp ở tất cả c&#225;c mảng kinh doanh ch&#237;nh:

1. Mảng M&#244;i giới: thu ph&#237; giao dịch nhiều hơn v&#236; thanh khoản tăng. Tuy nhi&#234;n, mảng n&#224;y nhiều c&#244;ng ty đ&#227; &#225;p dụng &quot;zero fee&quot; hoặc chia hoa hồng rất cao cho broker n&#234;n bi&#234;n rất mỏng v&#224; nhiều khi c&#242;n phải b&#249; lỗ để giữ kh&#225;ch h&#224;ng m&#224; khai th&#225;c ở mảng cho vay k&#253; quỹ (margin).

2. Mảng Cho vay kỹ quỹ (margin): khi thị trường t&#237;ch cực, nh&#224; đầu tư c&#225; nh&#226;n sẽ vay nợ nhiều hơn để tranh thủ kiếm l&#227;i, chưa kể c&#225;c c&#244;ng ty c&#243; l&#224;m deal cho vay lớn. N&#234;n kh&#244;ng c&#243; g&#236; lạ khi số liệu Margin Q2/2025 đạt c&#225;c mức kỷ lục mới v&#224; theo quan điểm chủ quan của k&#234;nh sẽ c&#242;n tăng trong c&#225;c qu&#253; tiếp theo. Nhưng margin đ&#227; &quot;căng&quot; chưa? Theo số liệu qu&#253; 2/2025 th&#236; tỷ lệ dư nợ Margin/Vốn Chủ Sở Hữu ở nhiều c&#244;ng ty chứng kho&#225;n lớn như: SSI, VND, TCBS, VPS, VCI...chỉ xấp xỉ 1 lần (trần theo quy định l&#224; 2 lần, HCM phải ph&#225;t h&#224;nh tăng vốn khi chạm trần cho vay margin). V&#236; vậy k&#234;nh cho rằng cuộc vui sẽ c&#242;n k&#233;o d&#224;i.

3. Mảng Tự Doanh: Thị trường t&#237;ch cực, gi&#225; t&#224;i sản tăng th&#236; đương nhi&#234;n mảng n&#224;y phải đi l&#234;n, nhưng nh&#224; đầu tư cần kiểm tra kỹ chất lượng danh mục Tự Doanh, v&#236; nhiều c&#244;ng ty chứng kho&#225;n vẫn c&#242;n &quot;mắc cạn&quot; ở nhiều tr&#225;i phiếu doanh nghiệp rủi ro trước đ&#226;y.

4. Mảng IB (tư vấn ni&#234;m yết): gần đ&#226;y thấy &#237;t c&#244;ng ty ni&#234;m yết l&#234;n s&#224;n, n&#234;n mảng n&#224;y thấy doanh thu teo t&#243;p v&#224; kh&#244;ng phải c&#244;ng ty chứng kho&#225;n n&#224;o cũng l&#224;m được, nhưng hy vọng khi thị trường t&#237;ch cực, sẽ c&#243; nhiều c&#244;ng ty chất lượng l&#234;n s&#224;n.

Như vậy n&#234;n ưu ti&#234;n cổ phiếu của c&#244;ng ty chứng kho&#225;n top đầu thị phần m&#244;i giới v&#236; kh&#225;ch h&#224;ng nhiều, tiềm năng thu ph&#237; v&#224; l&#227;i cho vay margin cao. Chưa kể d&#242;ng tiền nước ngo&#224;i v&#224;o khi n&#226;ng hạng sẽ chọn giao dịch ở đ&#226;u? Đương nhi&#234;n l&#224; chọn mấy &#244;ng đầu ng&#224;nh c&#243; uy t&#237;n thương hiệu, chất lượng b&#225;o c&#225;o ph&#226;n t&#237;ch tốt phục vụ được nh&#243;m NĐT tổ chức. C&#242;n chưa t&#237;nh đến c&#226;u chuyện tiềm năng tương lai được th&#237; điểm lập s&#224;n giao dịch t&#224;i sản m&#227; h&#243;a nữa, đương nhi&#234;n mấy &#244;ng lớn sẽ được ưu ti&#234;n.

Định gi&#225; P/B trung b&#236;nh nh&#243;m c&#244;ng ty chứng kho&#225;n vốn h&#243;a Lớn tại ng&#224;y 25/07/2025 đ&#227; l&#224; 2.32 lần. Mức n&#224;y đ&#227; cao chưa? Nếu so s&#225;nh với ng&#224;nh t&#224;i ch&#237;nh (ng&#226;n h&#224;ng, bảo hiểm) th&#236; đang kh&#225; cao, nhưng ở đỉnh của năm 2022, P/B c&#225;c c&#244;ng ty chứng kho&#225;n đầu ng&#224;nh: SSI, VCI, VND, HCM, MBS, FTS... l&#234;n đến loanh quanh 4 lần. 

C&#242;n nh&#243;m c&#244;ng ty chứng kho&#225;n vốn h&#243;a Vừa vẫn c&#243; những trường hợp lợi nhuận tăng đột biến ở mảng Tự Doanh như: CTS nếu nh&#224; đầu tư chịa kh&#243; t&#236;m hiểu vẫn c&#243; những case đột biến như vậy ở nh&#243;m vốn h&#243;a Vừa &amp; Nhỏ.

Do đ&#243; quan điểm rất chủ quan của k&#234;nh l&#224; dư địa upside của nh&#243;m cổ phiếu ng&#224;nh chứng kho&#225;n n&#224;y vẫn c&#242;n, nhưng nh&#224; đầu tư cần lưu &#253; t&#237;nh chất chu kỳ rất mạnh của ng&#224;nh n&#224;y &amp; cổ phiếu biến động gần như đồng pha với diễn biến thị trường chung.

Nguồn dữ liệu: Wichart, HOSE

Ngành Chứng Khoán, chọn cổ phiếu nào để đón sóng nâng hạng thị trường?

Khi thị trường tích cực (giá tăng, thanh khoản giao dịch tăng) thì các công ty chứng khoán là bên hưởng lợi trực tiếp ở tất cả các mảng kinh doanh chính:

1. Mảng Môi giới: thu phí giao dịch nhiều hơn vì thanh khoản tăng. Tuy nhiên, mảng này nhiều công ty đã áp dụng "zero fee" hoặc chia hoa hồng rất cao cho broker nên biên rất mỏng và nhiều khi còn phải bù lỗ để giữ khách hàng mà khai thác ở mảng cho vay ký quỹ (margin).

2. Mảng Cho vay kỹ quỹ (margin): khi thị trường tích cực, nhà đầu tư cá nhân sẽ vay nợ nhiều hơn để tranh thủ kiếm lãi, chưa kể các công ty có làm deal cho vay lớn. Nên không có gì lạ khi số liệu Margin Q2/2025 đạt các mức kỷ lục mới và theo quan điểm chủ quan của kênh sẽ còn tăng trong các quý tiếp theo. Nhưng margin đã "căng" chưa? Theo số liệu quý 2/2025 thì tỷ lệ dư nợ Margin/Vốn Chủ Sở Hữu ở nhiều công ty chứng khoán lớn như: SSI, VND, TCBS, VPS, VCI...chỉ xấp xỉ 1 lần (trần theo quy định là 2 lần, HCM phải phát hành tăng vốn khi chạm trần cho vay margin). Vì vậy kênh cho rằng cuộc vui sẽ còn kéo dài.

3. Mảng Tự Doanh: Thị trường tích cực, giá tài sản tăng thì đương nhiên mảng này phải đi lên, nhưng nhà đầu tư cần kiểm tra kỹ chất lượng danh mục Tự Doanh, vì nhiều công ty chứng khoán vẫn còn "mắc cạn" ở nhiều trái phiếu doanh nghiệp rủi ro trước đây.

4. Mảng IB (tư vấn niêm yết): gần đây thấy ít công ty niêm yết lên sàn, nên mảng này thấy doanh thu teo tóp và không phải công ty chứng khoán nào cũng làm được, nhưng hy vọng khi thị trường tích cực, sẽ có nhiều công ty chất lượng lên sàn.

Như vậy nên ưu tiên cổ phiếu của công ty chứng khoán top đầu thị phần môi giới vì khách hàng nhiều, tiềm năng thu phí và lãi cho vay margin cao. Chưa kể dòng tiền nước ngoài vào khi nâng hạng sẽ chọn giao dịch ở đâu? Đương nhiên là chọn mấy ông đầu ngành có uy tín thương hiệu, chất lượng báo cáo phân tích tốt phục vụ được nhóm NĐT tổ chức. Còn chưa tính đến câu chuyện tiềm năng tương lai được thí điểm lập sàn giao dịch tài sản mã hóa nữa, đương nhiên mấy ông lớn sẽ được ưu tiên.

Định giá P/B trung bình nhóm công ty chứng khoán vốn hóa Lớn tại ngày 25/07/2025 đã là 2.32 lần. Mức này đã cao chưa? Nếu so sánh với ngành tài chính (ngân hàng, bảo hiểm) thì đang khá cao, nhưng ở đỉnh của năm 2022, P/B các công ty chứng khoán đầu ngành: SSI, VCI, VND, HCM, MBS, FTS... lên đến loanh quanh 4 lần. 

Còn nhóm công ty chứng khoán vốn hóa Vừa vẫn có những trường hợp lợi nhuận tăng đột biến ở mảng Tự Doanh như: CTS nếu nhà đầu tư chịa khó tìm hiểu vẫn có những case đột biến như vậy ở nhóm vốn hóa Vừa & Nhỏ.

Do đó quan điểm rất chủ quan của kênh là dư địa upside của nhóm cổ phiếu ngành chứng khoán này vẫn còn, nhưng nhà đầu tư cần lưu ý tính chất chu kỳ rất mạnh của ngành này & cổ phiếu biến động gần như đồng pha với diễn biến thị trường chung.

Nguồn dữ liệu: Wichart, HOSE