KH&#212;NG ĐỂ GI&#193; CỔ PHIẾU NGĂN HẠN Đ&#193;NH LỪA

Em từng viết về c&#225;c quan điểm sai lầm trong đầu tư chứng kho&#225;n rồi. Gần đ&#226;y lượng lớn NĐT mới gia nhập thị trường, v&#224; ta lại c&#243; nhiều quan điểm đầu tư buồn cười kh&#225;c xuất hiện. Trong đ&#243;, kh&#244;ng hiểu &#244;ng n&#224;o phổ cập cho F0 c&#226;u n&#243;i “Thị trường lu&#244;n đ&#250;ng”, rất phổ biến, một luận điểm non nớt v&#224; rất &#237;t hiểu về thị trường. Nếu thị trường lu&#244;n đ&#250;ng v&#224; phản &#225;nh đ&#250;ng ch&#237;nh x&#225;c gi&#225; trị của doanh nghiệp, th&#236; lấy đ&#226;u cổ phiếu gi&#225; rẻ cho c&#225;c &#244;ng mua, c&#225;c &#244;ng t&#236;m kiếm cơ hội tr&#234;n thị trường kiểu g&#236;. Nếu thị trường lu&#244;n đ&#250;ng v&#224; d&#242;ng tiền của đ&#225;m đ&#244;ng l&#224; d&#242;ng tiền th&#244;ng minh, th&#236; đ&#225;m đ&#244;ng l&#224; những người chiến thắng, đầu tư th&#236; phải chạy theo đ&#225;m đ&#244;ng &#224;? Em đang hiểu l&#224; họ đang chơi chứng kho&#225;n kiểu đ&#225;nh bạc, doanh nghiệp kh&#244;ng c&#243; gi&#225; trị, gi&#225; cổ phiếu vẫn tăng, họ nhảy v&#224;o đầu cơ, d&#242;ng tiền n&#243;ng gi&#250;p họ tạm thời kiếm được tiền, m&#224; kh&#244;ng biết tại sao m&#236;nh thắng, thế l&#224; ta c&#243; c&#226;u “thị trường lu&#244;n đ&#250;ng” ra đời. 

Peter Lynch, một quản l&#253; quỹ c&#243; tỷ suất lợi nhuận hằng năm 29% lớn hơn cả Warrent Buffet, người c&#243; phương ph&#225;p đầu tư kết hợp cả yếu tố gi&#225; trị v&#224; yếu tố tăng trưởng, cũng từng giải th&#237;ch về việc nh&#236;n v&#224;o gi&#225; trị doanh nghiệp v&#224; tr&#225;nh để gi&#225; cổ phiếu trong ngắn hạn đ&#225;nh lừa như thế n&#224;o. Dưới đ&#226;y kh&#244;ng phải những g&#236; em n&#243;i, m&#224; l&#224; Lynch n&#243;i, tr&#237;ch trong một b&#224;i trả lời phỏng vấn của Lynch, em dịch nguy&#234;n văn, rất nhiều b&#224;i học về đầu tư r&#250;t ra từ những c&#226;u chuyện n&#224;y, anh chị đọc n&#243; v&#224; hiểu theo &#253; hiểu ri&#234;ng của m&#236;nh.

Một trong những quy tắc rất hữu dụng m&#224; t&#244;i t&#236;m thấy tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n, đ&#243; l&#224; kh&#244;ng để gi&#225; cổ phiếu ngắn hạn đ&#225;nh lừa. Thị trường thường xuy&#234;n đ&#225;nh gi&#225; sai gi&#225; trị của một cổ phiếu trong ngắn hạn v&#224; phải sửa lại n&#243; trong d&#224;i hạn. T&#226;m l&#253; kh&#244;ng n&#234;n c&#243; khi cổ phiếu giảm l&#224; bi quan, hoảng loạn, sợ h&#227;i. C&#226;u hỏi kh&#244;ng n&#234;n hỏi khi cổ phiếu giảm l&#224;: “Cổ phiếu c&#242;n c&#243; thể giảm bao nhi&#234;u được nữa cơ chứ?”. 

T&#244;i nhớ khi Polaroid c&#243; gi&#225; 90, đồng nghiệp khuy&#234;n t&#244;i h&#227;y mua n&#243;, t&#244;i đ&#227; kh&#244;ng mua v&#224; cổ phiếu tăng từ 90 l&#234;n 130, anh ấy cho rằng t&#244;i đ&#227; bỏ ph&#237; 1 cơ hội rất tốt. Sau đ&#243; Polaroid giảm từ 130 xuống 100, người ta bắt đầu hỏi “Cổ phiếu c&#242;n c&#243; thể giảm bao nhi&#234;u được nữa cơ chứ?”, khuyến nghị mua th&#234;m ở gi&#225; dưới 100, bạn chỉ cần biết c&#243; vậy, v&#224; rất nhiều người đ&#227; mua tr&#234;n cở sở đ&#243;. Sau đ&#243; th&#236; cổ phiếu Polaroid kh&#244;ng bao giờ quay lại mốc 100 lần n&#224;o nữa, v&#224; hơn 1 năm sau, n&#243; chỉ c&#242;n gi&#225; 18. T&#244;i đ&#227; ho&#224;n to&#224;n kh&#244;ng để &#253; tới Polaroid, kể cả l&#224; trước hay sau khi n&#243; tạo đỉnh ở 130, chỉ đơn giản v&#236; n&#243; vốn đ&#227; được thị trường đ&#225;nh gi&#225; qu&#225; đắt đỏ từ trước. Với l&#253; do duy nhất l&#224; cổ phiếu c&#243; vẻ đắt so với gi&#225; trị của n&#243; th&#244;i, t&#244;i sẽ kh&#244;ng bao giờ mua.

C&#250; giảm s&#226;u tương tự cũng đ&#227; xảy ra với 1 cổ phiếu m&#224; t&#244;i đầu tư, Kaiser Industries giảm từ gi&#225; 26 về 16. “Cổ phiếu c&#242;n c&#243; thể giảm bao nhi&#234;u được nữa cơ chứ?”, n&#243; đ&#227; xuống tới 16 rồi, t&#244;i quyết định mua. Sau đ&#243; t&#244;i đ&#227; phải gọi cho mẹ t&#244;i, t&#244;i n&#243;i rằng mẹ phải để &#253; tới Kaiser Industries v&#236; n&#243; đ&#227; giảm từ 26- 10 rồi. Mẹ t&#244;i mua cổ phiếu v&#224; n&#243; tiếp tục giảm tới gi&#225; 8 
(Lynch mua gi&#225; 16, khuy&#234;n mẹ mua gi&#225; 10, cp giảm xuống 8, tức &#226;m 50% từ điểm mua của Lynch v&#224; &#226;m 20% từ điểm mua của mẹ). 

Khi gi&#225; cổ phiếu tiếp tục giảm, người ta hoảng sợ, t&#244;i lại c&#224;ng tự tin v&#224;o quyết định mua th&#234;m của m&#236;nh, t&#244;i nhận ra c&#243; g&#236; đ&#243; sai ở đ&#226;y. Kaiser Industries sở hữu 40% c&#244;ng ty th&#233;p Kaiser, 40% c&#244;ng ty nh&#244;m Kaiser, 32% xi măng Kaiser, họ c&#243; đ&#224;i ph&#225;t thanh Kaiser, họ c&#243; đ&#225; Kaiser, trường đ&#224;o tạo kỹ sư, họ sở hữu doanh nghiệp nối tiếp doanh nghiệp, v&#224; họ kh&#244;ng c&#243; nợ. Nhưng c&#244;ng ty lại đang bị mang ra b&#225;n như thể bị ph&#225; sản vậy. Một &#253; tưởng đầu tư c&#243; &#253; nghĩa đột ph&#225; m&#224; trẻ con cũng hiểu, đ&#243; l&#224; doanh nghiệp kh&#244;ng c&#243; nợ th&#236; rất kh&#243; để ph&#225; sản.

T&#244;i chắc chắn kh&#244;ng thể đo&#225;n được rằng cổ phiếu Kaiser sẽ giảm s&#226;u như vậy, gi&#225; của cả c&#244;ng ty c&#243; l&#250;c xuống khoảng 75 triệu $ thời điểm đ&#243; tương đương với việc mua một chiếc Boeing 747, t&#244;i biết chắc chắn đ&#226;y l&#224; 1 m&#243;n hời. T&#244;i kh&#244;ng đo&#225;n được gi&#225; cp sẽ giảm nhưng v&#236; n&#243; đ&#227; giảm rồi, t&#244;i biết đ&#226;y l&#224; cơ hội d&#224;nh cho t&#244;i. Bạn c&#243; thể n&#243;i rằng t&#244;i đ&#227; sai khi mua Kaiser từ 16, v&#236; v&#224;i th&#225;ng sau bạn đ&#227; c&#243; thể mua được Kaiser gi&#225; 8, nhưng uh t&#244;i đ&#227; n&#243;i mọi thứ đều ổn v&#224; cuối c&#249;ng điều n&#224;y cũng th&#224;nh c&#244;ng. Chỉ 1 năm sau, t&#244;i b&#225;n to&#224;n bộ cổ phiếu Kaiser m&#236;nh nắm giữ v&#224; nhận được khoảng 50 đ&#244; la một cổ phiếu, t&#244;i đ&#227; đ&#250;ng.

Nhưng nếu bạn kh&#244;ng hiểu c&#244;ng ty Kaiser v&#224; nếu bạn chỉ mua tr&#234;n thực tế l&#224; cổ phiếu đ&#227; giảm từ 26 về 16, vậy bạn sẽ l&#224;m g&#236; khi n&#243; xuống 10, bạn sẽ l&#224;m g&#236; khi n&#243; xuống 8? Đ&#226;y l&#224; vấn đề m&#224; mọi người c&#243;, họ b&#225;n cổ phiếu bởi v&#236; họ kh&#244;ng biết tại sao họ mua n&#243;. Cổ phiếu giảm v&#224; họ kh&#244;ng biết phải l&#224;m g&#236;, họ mua cổ phiếu, họ tung đồng xu, cầu nguyện rằng cổ phiếu họ mua kh&#244;ng giảm nữa.

T&#243;m lại l&#224; thị trường rơi nhưng anh chị b&#236;nh tĩnh nắm giữ cổ tốt. V&#224; nhờ thị trường rơi m&#224; c&#243; nhiều cổ phiếu gi&#225; rẻ xuất hiện. Dưới đ&#226;y l&#224; v&#224;i gợi &#253;

KHÔNG ĐỂ GIÁ CỔ PHIẾU NGĂN HẠN ĐÁNH LỪA

Em từng viết về các quan điểm sai lầm trong đầu tư chứng khoán rồi. Gần đây lượng lớn NĐT mới gia nhập thị trường, và ta lại có nhiều quan điểm đầu tư buồn cười khác xuất hiện. Trong đó, không hiểu ông nào phổ cập cho F0 câu nói “Thị trường luôn đúng”, rất phổ biến, một luận điểm non nớt và rất ít hiểu về thị trường. Nếu thị trường luôn đúng và phản ánh đúng chính xác giá trị của doanh nghiệp, thì lấy đâu cổ phiếu giá rẻ cho các ông mua, các ông tìm kiếm cơ hội trên thị trường kiểu gì. Nếu thị trường luôn đúng và dòng tiền của đám đông là dòng tiền thông minh, thì đám đông là những người chiến thắng, đầu tư thì phải chạy theo đám đông à? Em đang hiểu là họ đang chơi chứng khoán kiểu đánh bạc, doanh nghiệp không có giá trị, giá cổ phiếu vẫn tăng, họ nhảy vào đầu cơ, dòng tiền nóng giúp họ tạm thời kiếm được tiền, mà không biết tại sao mình thắng, thế là ta có câu “thị trường luôn đúng” ra đời. 

Peter Lynch, một quản lý quỹ có tỷ suất lợi nhuận hằng năm 29% lớn hơn cả Warrent Buffet, người có phương pháp đầu tư kết hợp cả yếu tố giá trị và yếu tố tăng trưởng, cũng từng giải thích về việc nhìn vào giá trị doanh nghiệp và tránh để giá cổ phiếu trong ngắn hạn đánh lừa như thế nào. Dưới đây không phải những gì em nói, mà là Lynch nói, trích trong một bài trả lời phỏng vấn của Lynch, em dịch nguyên văn, rất nhiều bài học về đầu tư rút ra từ những câu chuyện này, anh chị đọc nó và hiểu theo ý hiểu riêng của mình.

Một trong những quy tắc rất hữu dụng mà tôi tìm thấy trên thị trường chứng khoán, đó là không để giá cổ phiếu ngắn hạn đánh lừa. Thị trường thường xuyên đánh giá sai giá trị của một cổ phiếu trong ngắn hạn và phải sửa lại nó trong dài hạn. Tâm lý không nên có khi cổ phiếu giảm là bi quan, hoảng loạn, sợ hãi. Câu hỏi không nên hỏi khi cổ phiếu giảm là: “Cổ phiếu còn có thể giảm bao nhiêu được nữa cơ chứ?”. 

Tôi nhớ khi Polaroid có giá 90, đồng nghiệp khuyên tôi hãy mua nó, tôi đã không mua và cổ phiếu tăng từ 90 lên 130, anh ấy cho rằng tôi đã bỏ phí 1 cơ hội rất tốt. Sau đó Polaroid giảm từ 130 xuống 100, người ta bắt đầu hỏi “Cổ phiếu còn có thể giảm bao nhiêu được nữa cơ chứ?”, khuyến nghị mua thêm ở giá dưới 100, bạn chỉ cần biết có vậy, và rất nhiều người đã mua trên cở sở đó. Sau đó thì cổ phiếu Polaroid không bao giờ quay lại mốc 100 lần nào nữa, và hơn 1 năm sau, nó chỉ còn giá 18. Tôi đã hoàn toàn không để ý tới Polaroid, kể cả là trước hay sau khi nó tạo đỉnh ở 130, chỉ đơn giản vì nó vốn đã được thị trường đánh giá quá đắt đỏ từ trước. Với lý do duy nhất là cổ phiếu có vẻ đắt so với giá trị của nó thôi, tôi sẽ không bao giờ mua.

Cú giảm sâu tương tự cũng đã xảy ra với 1 cổ phiếu mà tôi đầu tư, Kaiser Industries giảm từ giá 26 về 16. “Cổ phiếu còn có thể giảm bao nhiêu được nữa cơ chứ?”, nó đã xuống tới 16 rồi, tôi quyết định mua. Sau đó tôi đã phải gọi cho mẹ tôi, tôi nói rằng mẹ phải để ý tới Kaiser Industries vì nó đã giảm từ 26- 10 rồi. Mẹ tôi mua cổ phiếu và nó tiếp tục giảm tới giá 8 
(Lynch mua giá 16, khuyên mẹ mua giá 10, cp giảm xuống 8, tức âm 50% từ điểm mua của Lynch và âm 20% từ điểm mua của mẹ). 

Khi giá cổ phiếu tiếp tục giảm, người ta hoảng sợ, tôi lại càng tự tin vào quyết định mua thêm của mình, tôi nhận ra có gì đó sai ở đây. Kaiser Industries sở hữu 40% công ty thép Kaiser, 40% công ty nhôm Kaiser, 32% xi măng Kaiser, họ có đài phát thanh Kaiser, họ có đá Kaiser, trường đào tạo kỹ sư, họ sở hữu doanh nghiệp nối tiếp doanh nghiệp, và họ không có nợ. Nhưng công ty lại đang bị mang ra bán như thể bị phá sản vậy. Một ý tưởng đầu tư có ý nghĩa đột phá mà trẻ con cũng hiểu, đó là doanh nghiệp không có nợ thì rất khó để phá sản.

Tôi chắc chắn không thể đoán được rằng cổ phiếu Kaiser sẽ giảm sâu như vậy, giá của cả công ty có lúc xuống khoảng 75 triệu $ thời điểm đó tương đương với việc mua một chiếc Boeing 747, tôi biết chắc chắn đây là 1 món hời. Tôi không đoán được giá cp sẽ giảm nhưng vì nó đã giảm rồi, tôi biết đây là cơ hội dành cho tôi. Bạn có thể nói rằng tôi đã sai khi mua Kaiser từ 16, vì vài tháng sau bạn đã có thể mua được Kaiser giá 8, nhưng uh tôi đã nói mọi thứ đều ổn và cuối cùng điều này cũng thành công. Chỉ 1 năm sau, tôi bán toàn bộ cổ phiếu Kaiser mình nắm giữ và nhận được khoảng 50 đô la một cổ phiếu, tôi đã đúng.

Nhưng nếu bạn không hiểu công ty Kaiser và nếu bạn chỉ mua trên thực tế là cổ phiếu đã giảm từ 26 về 16, vậy bạn sẽ làm gì khi nó xuống 10, bạn sẽ làm gì khi nó xuống 8? Đây là vấn đề mà mọi người có, họ bán cổ phiếu bởi vì họ không biết tại sao họ mua nó. Cổ phiếu giảm và họ không biết phải làm gì, họ mua cổ phiếu, họ tung đồng xu, cầu nguyện rằng cổ phiếu họ mua không giảm nữa.

Tóm lại là thị trường rơi nhưng anh chị bình tĩnh nắm giữ cổ tốt. Và nhờ thị trường rơi mà có nhiều cổ phiếu giá rẻ xuất hiện. Dưới đây là vài gợi ý

Hoàng Anh Alex

Minh Tran

trung

duc37na

MONEY

Hiệp Vũ

Quinnnn

Hoang Hoang

NHÀ ĐẦU TƯ DÀI HẠN

thuand7h3@gmail.com

Hô Sê

Đầu tư hay đầu cơ

Đức Hoàng

Trang Trang

Chu Minh Sang

THÍCH GỒNG LÃI

Ngọc Hiếu 

Nguyen Thu

Hoàng Hiếu

Pháp sư

TG東江

Việt Hoàng Stock VSA

Dang Van Diem

Sunflower 

Trần Công Bình

Tập Làm Cá Mập

Hung HQ

jollie

Bao NT